Afschrikking, beter bekend onder het Engelstalige begrip deterrence, is herontdekt als strategisch probleem sinds de Russische annexatie van de Krim in 2014. Westerse analisten buigen zich over de ...vraag in hoeverre de VS en Europa in staat zijn om een effectieve – lees geloofwaardige – deterrence posture op te tuigen. Dit ondanks de aanzienlijke militaire uitdagingen die zijn ontstaan door de grootschalige bezuinigingen van de afgelopen decennia op high intensity warfare-capaciteiten. Die deterrence posture, dat tegenstanders zich laten afschrikken, is zeker geen garantie in het licht van nieuwe vormen van optreden (hybride dreigingen en cyberaanvallen), nieuwe Russische wapensystemen (verbeterde luchtafweersystemen, hypersonische kruisraketten), snapexercises, en een doctrine waarin atoomwapens ook als slagveldwapens worden gezien. Naast de terechte focus op capabilities, oftwel mogelijkheden, is ook een herziening van het gangbare begrip deterrence essentieel. Het klassieke Koude Oorlog-concept van deterrence is in de afgelopen decennia namelijk ontoereikend gebleken als strategie en theorie. In een tijd waarin internationale veiligheid onder druk staat, nieuwe wapenwedlopen ontstaan en het aantal proxyoorlogen toeneemt, is een herdefinitie van het Koude Oorlog-concept van deterrence noodzakelijk. Femke Remmits en Tim Sweijs gingen in hun artikel in deze editie van Atlantisch Perspectief al in op de verslechterde veiligheidssituatie in de wereld als gevolg van de coronapandemie.
Trump, America First en Iran Janssens, Ruud; van Leeuwen, Marianne
Atlantisch Perspectief,
01/2020, Volume:
44, Issue:
2
Journal Article
President Trump heeft als verklaard doel voor zijn buitenlands beleid om America First te laten zijn of worden. Het is onduidelijk of hij wil dat de Verenigde Staten de dominante macht in de wereld ...is of dat hij het ‘slechts’ ziet als een machtig land dat respect dient te krijgen. In elk geval rekent hij het tot zijn taak Amerika’s nationaal belang steeds voorop te stellen.
Het Saoedi-Arabië van ‘MBS’ Homan, Kees
Atlantisch Perspectief,
01/2019, Volume:
43, Issue:
5
Journal Article
De opkomst van kroonprins Mohammed bin Salman Al-Saoed, ook wel bekend als ‘MBS’, heeft het binnenlandse en internationale aanzien van Saoedi-Arabië veranderd. Mede door het charisma van MBS, is in ...de Verenigde Staten onder president Trump het strategische partnerschap met Saoedi-Arabië opgeschaald. De moord op de kritische journalist Jamal Khashoggi, op 2 oktober 2018 in Istanbul, heeft de status van de kroonprins op de korte termijn wel aangetast. MBS heeft vrijwel zeker opdracht gegeven tot de moord.
Recentelijk zijn de spanningen tussen de Verenigde Staten en Rusland rond de Noordpool toegenomen. Beide landen kondigden meer militaire inzet in de regio aan. De aanleiding voor deze acties is ...klimaatverandering en daardoor het verdwijnen van de ijsvelden in de zomer. Het beleid van president Trump past in zijn confronterende “America First”-politiek. Maar er is een achterliggend probleem dat minstens zo belangrijk is: conservatieve Republikeinen die weigeren het VN-Zeerechtverdrag te ratificeren. We zullen het Amerikaanse Noordpoolbeleid als case study gebruiken om te illustreren dat er al langere tijd een groep prominente nationalistische Amerikanen is die internationale regimes niet vertrouwt en ingaat tegen internationale samenwerking, en indirect zelfs tegen Amerikaanse nationale belangen.
Het reeds 70 jaar durende conflict tussen India en Pakistan over Kashmir kwam op 14 februari tot een nieuwe uitbarsting. De militante groep Jaish-e-Mohammed (JeM — Leger van Mohammed) was ...verantwoordelijk voor de zelfmoordaanslag waarbij 44 Indiase paramilitairen het leven lieten. India meent dat JeM is opgezet door de Pakistaanse geheime dienst ISI, om een ‘proxy war’ te voeren op het Indiase grondgebied. Hoewel de dader een Indiër was, heeft JeM, waarvoor hij de aanslag pleegde, zijn basis in het door Pakistan bestuurde deel van Kashmir.
Jaarlijks rond de zomer publiceert het Franse ministerie van Defensie het Rapport au Parlement sur les exportations d’armement de la France. Met dit rapport informeert het Ministère des Armées (zoals ...het Ministère de la Défense sinds het aantreden van president Macron heet) de Franse volksvertegenwoordiging uitgebreid over de Franse wapenexport en de controle daarop. Wat zijn de onderliggende belangen, welke mechanismen worden daarbij gebruikt, en welke rol speelt de Franse overheid?
De datum ‘12 juni 2018’ gaat de geschiedenis in als de dag waarop de Amerikaanse president Trump en de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un elkaar voor de eerste keer ontmoetten op een top in ...Singapore. Minder bekend is dat diezelfde dag in Taiwan met weinig ceremonieel het Amerika Instituut (de niet-officiële ambassade van de Verenigde Staten) in de hoofdstad Taipei werd geopend.¹ De Verenigde Staten gaven hiermee blijk van hun steun voor het autonome Taiwan terwijl het tegelijkertijd een grote botsing met de Chinese Volksrepubliek (VRC) wilde vermijden.
De prijs van interventie van Dijk, Ruud
Atlantisch Perspectief,
01/2018, Volume:
42, Issue:
2
Journal Article
Zo’n beetje iedereen die dit voorjaar terugblikte op de Amerikaanse invasie van Irak in 2003 heeft de onderneming een ramp genoemd. En het is erg moeilijk een scenario te schetsen waarbij Irak, het ...Midden-Oosten, of de rest van de wereld (de interventionisten voorop) er vandaag slechter voor zou staan als Saddam Hoessein destijds niet was afgezet. John Bolton heeft het in 2015 nog wel geprobeerd, en betoogde dat andere factoren even belangrijk, zo niet belangrijker zijn geweest bij de groeiende chaos in deze geo-strategisch zo belangrijke regio.¹
Ernst van der Beugel Bloemendal, Albertine
Atlantisch Perspectief,
01/2018, Volume:
42, Issue:
1
Journal Article
Op 2 februari 2018 was het precies 100 jaar geleden dat Ernst van der Beugel (1918–2004) — een van de founding fathers van het Nederlandse Atlanticisme — werd geboren: een mooi moment om terug te ...blikken op zijn rol in de trans-Atlantische betrekkingen — als overheidsfunctionaris, maar vooral ook als privédiplomaat. De geschiedschrijving over de naoorlogse trans-Atlantische diplomatie heeft zich lang sterk gericht op de rol van natiestaten en hun formele vertegenwoordigers. Door te kijken naar de continuïteit van de diplomatieke rol van Ernst van der Beugel nadat hij in 1959 de Nederlandse overheid verliet, wordt het duidelijk dat als we het naoorlogse Atlantische diplomatieke proces goed willen begrijpen, we ook oog moeten hebben voor de diplomatieke rol van niet-statelijke actoren.
De adelaar en de leeuw Jafari, Peyman
Atlantisch Perspectief,
01/2018, Volume:
42, Issue:
2
Journal Article
Vanaf het moment dat Donald Trump in november 2016 president werd, hangt de toekomst van het nucleaire akkoord met Iran aan een zijden draadje. De vervanging van Rex Tillerson door Mike Pompeo als ...minister van Buitenlandse Zaken en de benoeming van John Bolton tot zijn nieuwe nationale veiligheidsadviseur zijn in ieder geval geen goed teken voor de toekomst van de Amerikaans-Iraanse relaties. Pompeo staat bekend als tegenstander van het akkoord en van Iran in het algemeen. Bolton was als bondgenoot van George W. Bush een enthousiaste voorstander van de Irak-oorlog en hij pleit regelmatig voor het bombarderen van en regime change in Iran.²