Knjižnica Muzičke akademije Sveučilišta u Zagrebu u svojem fondu čuva osobne fondove reproduktivnih umjetnika, skladatelja, dirigenata, glazbenih pedagoga i povjesničara glazbe. Krajem 2020. započelo ...se s njihovom stručnom obradom, a dosad su u potpunosti obrađena četiri manja fonda: Osobni fond Theo Tabaka, Osobni fond Ivan Pinkava, Osobni fond Petar Dumičić te Osobni fond Zinka Kunc (Milanov). Gradivo iz osobnih fondova iznimno je vrijedno. Stoga je nužno provesti obradu i preostalih fondova kako bi se njihov sadržaj mogao ponuditi korisnicima za potrebe pisanja seminarskih, diplomskih i znanstvenih radova te za istraživanje života i djelatnosti stvaratelja gradiva. Svrha je ovog rada ukazati na značaj i vrijednost osobnih fondova pohranjenih u Knjižnici te donijeti kratak pregled sadržaja onih koji su dosad obrađeni.
U fondovima i zbirkama Hrvatskoga državnog arhiva u Zagrebu,
središnje arhivske ustanove u Republici Hrvatskoj, čuvaju se i vrijedni dokumenti
o povijesti Istre. Među gradivom za istraživanje ...razdoblja Drugoga svjetskog rata
i poraća nalazi se i manja količina gradiva (jedna arhivska mapa) nastaloga ili
prikupljenog djelatnošću Komisije za istarska pitanja pri Predsjedništvu
Narodne vlade Hrvatske tijekom 1945. godine. Gradivo je u Hrvatski državni
arhiv preuzeto po službenoj dužnosti od Ureda za opće poslove Vlade Republike
Hrvatske i Hrvatskoga državnog sabora 1998. godine i oblikovano u zasebni
arhivski fond (HR-HDA-1165). Iako je sačuvano fragmentarno, ono predstavlja
vrijedan izvor za istraživanje tema u svezi s organizacijom vlasti i
svakodnevnoga života u hrvatskome dijelu Istre, koji je temeljem Beogradskoga
sporazuma od 9. lipnja 1945. o privremenoj podjeli graničnoga područja
Jugoslavije i Italije na dvije okupacijske zone stavljen pod jugoslavensku
vojnu upravu. Akti o osnivanju Komisije, djelovanju i prestanku s radom nisu
objavljeni u službenim glasilima. No, temeljem uvida u arhivske dokumente može
se zaključiti da je započela s djelovanjem u lipnju 1945. i da je djelovala
tijekom druge polovice te godine. Obavljala je savjetodavne poslove i poslove
koordinacije u odnosu na Oblasni narodni odbor za Istru, mjerodavna
ministarstva i druga tijela u svezi s rješavanjem pitanja oko nacionalnih,
kulturnih i gospodarskih interesa dijela Istre koji je bio pod jugoslavenskom
vojnom upravom. Aktivnosti Komisije najvećim su se dijelom odnosile na
posredovanje u izdavanju propusnica za putovanja na područje Istre te
organizaciju i popunjavanje službeničkih mjesta u tamošnjoj civilnoj upravi. Komisija
je bila angažirana i oko opskrbe hranom te opremom i sredstvima za rad tamošnjih
ustanova. Nastojala je steći što cjelovitiji uvid u političke, administrativne
(upravne), sudske, gospodarske, obrazovne, kulturne i druge prilike na tom
području. To ilustriraju i tri dokumenta čiji se cjeloviti prijepisi donose u
članku, uz poštivanje uobičajenih načela pri objavljivanju arhivskoga gradiva.
Prvi se dokument odnosi na organizaciju financijske službe u Istri, a drugi na
razvoj turizma i obnovu hotelijersko-ugostiteljske infrastrukture na Opatijskoj
rivijeri. Treći je dokument rukom pisani osvrt Ante Rojnića povodom 25. obljetnice
potpisivanja Rapallskoga ugovora.
Valuable documents on the history of Istria are kept in the fonds and
collections of the Croatian State Archives in Zagreb, the central archival
institution in the Republic of Croatia. The material for the research of the
period of the Second World War and the post-war period contains a small amount
of records (one archive folder) created or collected through the Commission for
Istrian Issues with the Presidency of the People's Government of Croatia during
1945. The archives were taken over by the Croatian State Archives ex officio
from the Office for General Affairs of the Government of the Republic of
Croatia and the Croatian National Parliament in 1998 and formed into a separate
archive fonds (HR-HDA-1165). Although preserved in fragments, the records are a
valuable source for research on issues related to the organization of
government and everyday life in the Croatian part of Istria, which was placed
under the Yugoslav military administration pursuant to the Belgrade Agreement
of 9 June 1945 concerning the temporary division of the border area between
Yugoslavia and Italy into two occupation zones. The acts on the establishment,
operation and termination of the Commission were not published in the official
gazettes. However, based on the inspection of the archival documents, it can be
concluded that it started operating in June 1945 and that it operated during
the second half of that year. The Commission performed advisory and
coordination tasks in relation to the Regional People's Committee for Istria,
relevant ministries and other bodies concerning the addressing of issues
related to the national, cultural and economic interests of the part of Istria
which was under Yugoslav military administration. The activities of the
Commission were mostly related to mediation in the issuance of travel passes
within the territory of Istria and the organization and filling of civil
service vacations in the local civil administration. The Commission was also
engaged in the supply of food and equipment and resources for work of the
institutions within the concerned area. It sought to gain as complete an
insight as possible into the political, administrative, judicial, economic,
educational, cultural and other circumstances in the area. This is illustrated
by three documents whose complete transcripts are given in the article, while
respecting the usual principles for publishing archival material. The first
document refers to the organization of the financial service in Istria, and the
second to the development of tourism and the reconstruction of hotel and
catering infrastructure on the Opatija Riviera. The third handwritten document
is a written review by Ante Rojnić on the occasion of the 25th anniversary of
the signing of the Treaty of Rapallo.
Nei
fondi e nelle raccolte dell'Archivio di Stato di Zagabria, l'istituzione
archivistica centrale nella Repubblica di Croazia, sono conservati anche
preziosi documenti sulla storia dell'Istria. Tra il materiale per le ricerche
relative al periodo della Seconda guerra mondiale e del dopoguerra si
trova una quantità minore del materiale
(una cartella d'archivio) prodotto o raccolto dalle attività della Commissione
delle questioni istriane presso la Presidenza del Governo popolare della
Croazia durante l'anno 1945. Il materiale è stato accolto d'ufficio
nell'Archivio di Stato dall'Ufficio per affari generali del Governo della
Repubblica di Croazia e dal Parlamento nazionale croato nel 1998 di cui si è
formato un fondo archivistico separato (HR-HDA-1165). Nonostante sia conservato
in frammenti, esso rappresenta una fonte preziosa per le ricerche sulle
tematiche relative all'organizzazione delle autorità e della vita quotidiana
nella parte croata dell'Istria che, in base all'Accordo di Belgrado del 9
giugno 1945, sulla divisione temporanea delle zone di confine della Jugoslavia
e dell'Italia in due zone di occupazione, fu posta sotto l'amministrazione
militare jugoslava. Gli atti sull'istituzione della Commissione, sulle sue
attività e sullla cessazione dell'attività non furono pubblicati sulla Gazzetta
ufficiale. Però, in base alla consultazione dei documenti archivistici fu
possibile concludere che iniziò con le attività nel giugno del 1945 e che operò
durante la seconda metà di quell'anno. Svolgeva attività di consultazione e di
coordinamento nei confronti del Comitato popolare regionale per l'Istria,dei
ministeri pertinenti e di altre autorità che riguardavano la risoluzione di
questioni relative all' interesse nazionale,culturale ed economico della parte
dell'Istria sotto l'amministrazione militare jugoslava. Le attività della
Commissione, nella maggior parte, riguardavano la mediazione nel rilascio dei
lasciapassare per i viaggi sul territorio dell'Istria e l'organizzazione e
l'assegnazione del personale nell'amministrazione civile. La
Commissione,inoltre, era incaricata all'acquisto del cibo e di attrezzature e
mezzi di lavoro per il funzionamento delle istituzioni. Cercava di acquisire una
visione completa delle condizioni politiche, amministrative,giudiziarie,economiche,culturali,
d'istruzione ed altre sul territorio. Lo dimostrano anche i tre documenti le cui trascrizioni complete
vengono riportate nell'articolo, nel rispetto dei consueti principi per la
pubblicazione del materiale archivistico. Il primo documento riguarda
l'organizzazione del servizio finanziario in Istria mentre il secondo si
riferisce allo sviluppo del turismo e al rinnovo delle infrastrutture
alberghiere sulla Riviera di Abbazia.Il terzo documento è il manoscritto di
Ante Rojnić in occasione del 25˚ anniversario della sottoscrizione del Trattato
di Rapallo
V razpravi nas zanima dnevnik kot vrsta dokumentarnega gradiva in njegove funkcije za namene literarnega raziskovanja. Dnevnik najprej umestimo v skupino sorodnih virov, v kateri so pisma, spomini, ...polemični spisi, eseji, zapiski, ocene, beležnice, listinsko gradivo avtorjev itn. Nato spregovorimo o uporabi arhivskega gradiva v (slovenskem) literarnem zgodovinopisju in z vidika različnih metod. Na dnevnik pogledamo skozi koncepcijo ego dokumentov Winfrieda Schulzeja. Ob primeru zasebnega intimnega dnevnika ponudimo zasnutek tipologije funkcij za uporabo dnevnikov pri literarnem raziskovanju. Predstavljamo sveže transkripte in še neobjavljene slovenske prevode odlomkov iz nemškega dnevnika Louise Crobath (Pesjak) (1844).
Autor objašnjava uzroke koji su doveli do uhićenja senjskog političara i pjesnika Antuna Mateše Kuhačevića od strane austrijskih vlasti, kao i tadašnje gospodarsko-društvene odnose u vojnom ...komunitetu Senju. U radu se prezentiraju do danas poznate činjenice i kontroverze o političkom djelovanju Antuna Mateše Kuhačeviću, a s ciljem da se razjasni tragičan boravak i svršetak toga senjskoga odličnika koji je dvadeset i šest godina proveo u kaznionicama u Spielbergu i Schlossberg u Gracu. Okosnica rada jest analiza arhivskog gradiva pohranjenog u Štajerskom arhivu u Gracu nakon smrti senjskog književnika. Objašnjava se i tijek pravne borbe njegove sestre za pismenom i novčanom ostavštinom. Rad opisuje uvjete u kojima je djelovao Mateša Kuhačević, dok na kraju autor daje i pregled literature koja je pronađena u zatvorskoj knjižnici hrvatskog baroknog pjesnika 18. stoljeća.
Cilj. Ukazati na važnost i potrebu da regionalne knjižničarske udruge u Hrvatskoj kao privatni stvaratelji i imatelji arhivskog gradiva vode o njemu sustavnu i standardiziranu brigu bez obzira na ...vrstu nosioca informacije.
Metodologija. Propituju se teorijske postavke, zakonska regulativa i mogućnosti nadležnih državnih arhiva u odnosu na knjižničarske udruge. Kao model istraživanja dobre i loše prakse upravljanja arhivskim gradivo uzeto je gradivo Društva knjižničara u Splitu. Usto, procjenjuje se mogućnost da se osnovnom korpusu gradiva pridruže privatni arhivi/zbirke fizičkih osoba – članova knjižničarske udruge.
Rezultati. Svrha objedinjavanja gradiva jest stvaranje što cjelovitije dokumentacije o djelovanju knjižničarske zajednice u određenom prostoru i vremenu. Preduvjet je za to detaljnije reguliranje upravljanja pripadajućim arhivskim gradivom kroz dokumente knjižničarske udruge. Potvrdu tih promišljanja nalazimo i u praksi međunarodne knjižničarske zajednice (American Library Association Archive, Chartered Institute of Library and Information Professionnals i Associazione Italiana Biblioteche).
Originalnost rada. Ukazuje se na to da je na putu prema stvaranju što cjelovitijeg arhiva knjižničarske zajednice, jedinstvenog ne u fizičkom smislu, već u tematskom obuhvatu gradiva kod različitih stvaratelja i imatelja, već sada potrebno sustavno i standardizirano dokumentiranje njezina djelovanja na lokalnoj i nacionalnoj razini. Pritom je poželjan partnerski i savjetodavni odnos s arhivističkom zajednicom.
Članak opisuje izradu opisa izvornoga arhivskog gradiva Republičkog sekretarijata za poljoprivredu, prehrambenu industriju i šumarstvo i Republičkog komiteta za poljoprivredu i šumarstvo u ...gospodarstvenoj oblasti od 1971. do 1990. godine, sukladno međunarodnim normama za opis dokumentacije od trenutka preuzimanja iste do konačnog pohranjivanja tematskih cjelina u za to propisane uvjete (Fond HR-HDA 2023). Istraživanje povijesti navedenih institucija s opisom ustroja i sadržaja službenih dokumentacijskih cjelina izvornoga arhivskoga gradiva, neophodno je za izradu višerazinskog opisa od općeg ka posebnome, sukladno Općim međunarodnim normama za opis arhivskoga gradiva ISAD(G) i ISAAR(CPF). Smisao opisa i organiziranja poslovne dokumentacije Komiteta je bio stvaranje Fonda HR-HDA 2023 kao vrijednog povijesnog izvora informacija iz arhivskog gradiva i službenih podataka za različita istraživanja, iz područja povijesti, gospodarskog razvitka i istraživanja različitih političkih i ekonomskih prilika na području bivše SFRJ. Uz navedene međunarodne norme temeljne smjernice sređivanja fonda vođene su stručnim arhivističkim načelom provenijencije ili podrijetla.
The article
presents the development of a description of the original archival material of
the Republic Secretariat of Agriculture, Food Industry and Forestry and the
Republic Committee for Agriculture and Forestry in the economic field from 1971
to 1990, according to the archival scientific approach of describing the
documentation from the moment of its acquisition until the final storage of
thematic units in adequate conditions (Fonds HR-HDA-2023). A study of the
history of these institutions, with a description of the structure and content
of the official documentation units of the original archives, is necessary to
produce a multilevel top-down description, in accordance with the General International Standard Archival Description ISAD(G) and ISAAR(CPF). The purpose of describing and
organizing the Committee's business documentation was to create the HR-HDA-2023
Fonds as a valuable historical source of information from archives and official
data for various researches in the field of history and economic development
and research of different political and economic circumstances in the territory
of the former SFRY. In this sense, the aim of this paper is to provide an
insight into the creation of a comprehensive fonds which presents a framework
of complex structures of organized thematic areas, and thus provides an
additional quality source for scientific research and provides a representative
example for the production of a professional paper as a preparation for taking
the professional exam to acquire the professional title - archivist.
L'articolo riporta la redazione della
descrizione del materiale archivistico originale del Segretariato della
Repubblica per l'agricoltura, l'industria alimentare e le politiche forestali e
del Comitato della Repubblica per l'agricoltura e le politiche forestali
nell'ambito dell'economia dal 1971 al 1990, conforme all'approccio archivistico
scientifico della descrizione della documentazione dal momento della sua
raccolta fino all'archiviazione definitiva delle unità tematiche in condizioni
stabilite (Fondo HR-HDA-2023). Le ricerche relative alla storia delle
istituzioni citate, con la descrizione dell'organizzazione e del contenuto
delle ufficiali unità di documenti del materiale archivistico originale, è
indispensabile per la redazione della descrizione multilivello, dal generale al
particolare, in conformità alle normative generali internazionali per la
descrizione del materiale archivistico ISAD(G) e ISAAR(CPF). L'obiettivo della
descrizione e dell'organizzazione della documentazione commerciale del Comitato
era quello di creare il Fondo HR-HDA-2023 come un' importante fonte storica di
informazioni provenienti dal materiale archivistico e dai dati ufficiali per poter servire a
varie ricerche nell'ambito della storia e lo sviluppo economico e per le
ricerche relative alla situazione politica ed economica nel territorio della ex
Repubblica socialista federale di Jugoslavia. In questo senso, l'obiettivo del
presente lavoro è offrire la possibilità di capire la creazione di un ampio
fondo presentando il quadro delle strutture complesse degli ambiti tematici organizzati e, allo stesso
tempo, rappresenta un'ulteriore fonte di qualità per le ricerche scientifiche e
offre un esempio positivo della redazione di un lavoro tecnico come
preparazione all'esame per il titolo di archivista.
Ovaj rad proučava povijest Hrvatskog državnog arhiva od uspostave Nezavisne Države Hrvatske 10. travnja 1941. pa do njezina sloma u svibnju 1945. godine. U prvom dijelu daje se kratak pregled ...administrativnog i političkog položaja Hrvatskog državnog arhiva u novonastaloj državi. Posebno poglavlje posvećeno je ravnatelju Josipu Matasoviću, koji je svojim zalaganjem i stručnošću vodio Arhiv u tom razdoblju te uspješno zaobišao ideološke i političke izazove koje je to razdoblje predstavljalo. Središnji dio rada odnosi se na sam rad Arhiva, čime se obuhvaća širi spektar djelatnosti institucije tijekom cijelog razdoblja. Poglavlje o zaposlenicima Arhiva može se uzeti kao nadopuna prethodnog poglavlja jer je sam rad institucije u velikoj mjeri bio uvjetovan stručnošću i predanosti njegovih zaposlenika. Slijedi poglavlje posvećeno arhivskomu gradivu, gdje se prikazuju najvažnije akvizicije od strane Arhiva, ali obraća pozornost i na općenito stanje arhivskoga gradiva i napose njegovo uništavanje tijekom ratnih prilika. Primarna je svrha rada pružiti pregled organizacije i funkcioniranja Hrvatskog državnog arhiva te prikazati stanje arhivističke struke u Hrvatskoj u tom razdoblju.
Zaštita, pohrana i izlaganje predmeta od kože i pergamenta usko je povezana s konzervacijom, točnije s preventivnom zaštitom kulturne materijalne baštine. Vlasnik zbirkā s gradivom i umjetninama od
...uporabne kože i pergamenta često se mora prilagoditi situaciji te naći kompromisna rješenja kako bi se osigurala najbolja moguća zaštita predmeta uzevši u obzir mogućnosti i potrebe same ustanove. Preventivna zaštita obuhvaća adekvatno rukovanje, izlaganje, pohranu, pakiranje, uporabu i transport predmeta.
Problematika međunarodnih arhivskih sporazuma i restitucije arhivskoga gradiva općenito u bosanskohercegovačkoj arhivistici do sad nije predstavljala predmet interesa, pa tako ni arhivski pregovori s ...Austrijom, započeti još nakon raspada Austro-Ugarske Monarhije. Rezultati polučeni na prikupljanju arhivskoga gradiva iz Austrije poznati su tek u općim crtama, a samo arhivsko gradivo, predato Arhivu Bosne i Hercegovine iz bečkih arhiva, do danas je ostalo gotovo nepoznato. Namjera ovog rada je podsjetiti na arhivske pregovore i postigute sporazume Austrije i nekadašnje Jugoslavije o primopredaji arhivskoga gradiva te prikazati neobičnu zbirku arhivskoga gradiva u Arhivu Bosne i Hercegovine stvorenu primopredajama iz bečkih arhiva.
U radu se analizira uloga arhivske službe i arhivskoga zakonodavstva u funkcijizaštite arhivskoga i registraturnoga gradiva nastaloga radom ili u posjedu muzejskih ustanova kao njegovih stvaratelja i ...imatelja. U prvom se poglavlju prikazuju zakonodavni okvir i osnovna obilježja nadzorne politike državnih arhiva u odnosu namuzejske ustanove. Daje se pregled kategoriziranih muzejskih ustanova prema području ovlasti svih državnih arhiva u Hrvatskoj te se analizira njihova struktura s obziromna vrstu, djelokrug i osnivača. U drugom poglavlju nastoji se definirati dokumentacijske cjeline koje nastaju radom muzejskih ustanova te se daje prijedlog njihove hijerarhijske organizacije prema poslovnim funkcijama. U istom poglavlju analiziraju se i cjeline arhivskoga gradiva u posjedu muzejskih ustanova koje su strane provenijencije, tj. nastale djelovanjem drugih stvaratelja. U tom se kontekstu ukazuje na potrebu utvrđivanja i normiranja kriterija za razgraničenje arhivskoga gradiva između arhiva, knjižnica i muzeja kao baštinskih ustanova. U trećem poglavlju daje se pregled arhivskih fondova i zbirki muzejskih ustanova do sad preuzetih u državne arhive. U četvrtom poglavlju prikazuju i analiziraju se obveze muzejskih ustanova u svezi sa zaštitom arhivskoga i registraturnoga gradiva u njihovu posjedu, utvrđene arhivskim propisima te propisima o zaštiti i očuvanju kulturnih dobara.
PDF
