Filozofsko pregalaštvo Vilhelma Šapa (Wilhelm Schapp) umnogome je još uvek nedovoljno poznato široj filozofskoj javnosti. Ovaj članak nastaje sa dvostrukim ciljem – da se kroz analiziranje različitih ...uvida koji su sprovedeni u poslednjoj Šapovoj publikaciji, Metafizika prirodnih nauka (Metaphysik der Naturwissenschaft), objavljenoj 1965. godine, istovremeno prezentuju i neke od osnovnih Šapovih ideja, značajnih za njegovu filozofiju priča. Takođe, u sklopu rada je namereno i izlaganje autorove recepcije Šapove filozofije priča, koje se sastoji u mogućnosti ostvarivanja određene „metodske svesti“, koju data filozofija priča otvara i nudi jeziku, odnosno, narativima. Tako oblikovan „narativni metod“ je zatim primenjen kako na samog Šapa, tako i na druge autore koji su se bavili Šapom na različite načine.
Ovaj rad analizira Mohamedu uld Slahijev Dnevnik iz Gvantanama kao primjer tekstualnog otpora kroz životni narativ, najprije ukazujući na neke od ključnih odlika latinoameričkog testimonia koje je ...moguće uočiti u Slahijevom Dnevniku, među kojima je i tipično postkolonijalna politička agenda gradnje otpora kroz interpolaciju neknjiževnih i subalternih glasova u sferu književnog predstavljanja, ali i transformacije znakova imperijalne dominacije u pedagoške podsjetnike na dramatičnu borbu za značenje na nivou teksta, najvidljiviju u cenzorskim intervencijama u tekstu Slahijevog Dnevnika. Osnovni značaj narativa poput Slahijevog prepoznajem u njegovom kompleksnom predstavljanju odnosa između povinovanja i otpora, kao i dramatičnosti procesa transformacije utamničenog subjekta, izloženog različitim oblicima torture i isljeđivanja, u aktivnog činioca sopstvenog narativa. Testimonijalni narativ u datom kontekstu predstavlja čin otpora kroz transformaciju pripovjedačkog subjekta iz pasivnog i nijemog recipijenta u aktivnog činioca i tumača okolnosti u kojima se nalazi, ali i širih političkih okolnosti koje su dovele do njegovog zatvaranja.
У чланку се анализира 55 приповедања о НОБ-у из 42. књиге збирке Гласови, која је настала као резултат систематичног сакупљања књижевног фолклора на словеначком етничком подручју под уредништвом ...проф. др Марије Станоник. Разматрање се ослања на теорију интертекстуалности коју у словеначкој науци о књижевности развија Марко Јуван, ослањајући се на научна сазнања Јулије Кристеве и Михаила Бахтина. Посебна пажња посвећује се интерпретацији компонената системског историјског предлошка и односа вредновања који се успоставља између предлошка и средине у којој настаје текст. У наративима који тематизују НОБ на историјски предложак упућују експлицитни показатељи. Историјски предложак се репродукује у средишњим мотивима (партизанство, мобилизација у немачку војску, живот цивилног становништва током Другог светског рата, усташе, прогнаници), а елементе предлошка могу преносити и споредни мотиви. Приповедачи често у приповедање уносе властита искуства, коментаришу и додатно објашњавају догађаје, резимирају, некада изражавају сумњу или чак признају властито незнање, тј. непознавање догађаја. У приповедањима је углавном остварена асимилацијска цитирана перспектива и потврђивање историјског предлошка. Слагање са предлошком приповедачи наглашавају помињајући приповедача претходног текста, именовањем непосредних учесника у догађају, описивањем ближњег места догађаја или једноставним коментаром у финалној позицији.
Medijsko uokvirivanje je tehnika kojom mediji uokviruju vijesti u prepoznatljive narative koji korespondiraju s nesvjesnim slojevima psihe. Mediji prenaglašavaju određene aspekte događaja dok, s ...druge strane, po metodi Prokrustove postelje ignoriraju one aspekte koji se ne uklapaju u odabrani narativ (Kunczik i Zipfel, 1998: 103). Medijsko uokvirivanje se oslanja na vještinu pričanja priča, odnosno storytelling, a teoretičari naglašavaju kako master narativi selektirani iz mitova, bajki i snova u velikoj mjeri osnažuju manipulativne učinke medijskog uokvirivanja (Kent, 2015). Rad istražuje na koji su način hrvatski mediji uokvirivali vijesti o korona virusu u razdoblju od uvođenja mjera društvenog distanciranja (19.03.2020.) do popuštanja mjera (27.04.2020.). Preliminarno istraživanje upućuje na korištenje sljedećih master narativa: pobjeda nad čudovištem, od siromaha do bogataša, potraga, tragedija kao kazna za egoizam i oholost, preporod, a istaknuti članovi Nacionalnog stožera uokvireni su u arhetip heroja. Korištenje ovih master narativa u medijskom uokvirivanju korona krize u tzv. prvom valu epidemije, ukazuje na jasnu propagandističku, odnosno manipulativnu namjeru.
Vizualnost je u digitalnom dobu jedno od glavnih obilježja slanja poruka od pošiljatelja do primatelja informacije i vizualnog sadržaja. Stoga, i sam vizualni medijski narativ aktualna je tema u ...digitalnom dobu, zbog svoje brzine prijenosa, naklonjenosti čovjeka vizualnim sadržajima te percepcije društvene stvarnosti temeljene na vizualnosti. Slijedom toga, nameće se pitanje uloge i važnosti etike u vizualnoj eri masovnog odašiljanja informacija, kao i razvoja vizualne pismenosti medijskih publika. Zbog različitih interesa, medijske publike, radi što odgovornijeg pristupa razumijevanju vizualnih medijskih sadržaja, potaknute su da razvijaju sposobnost vizualnog opismenjivanja, uz srodnu medijsko- informacijsku pismenost (eng. MIL). U radu će biti pojašnjeni temeljni pojmovi vizualne kulture, vizualnih medija i vizualnog framinga, kao i uloga medijskih publika u razumijevanju i razlikovanju medijskog prikaza društvene stvarnosti od strane medijski konstruirane stvarnosti. Propitivat će se i važnost integriranja etike u proces odašiljanja, primanja vizualnih medijskih sadržaja koji, uz pomoć različitih sastavnica, pridonose jačanju odgovornosti i napretku društva.
Visuality is one of the main features of sending a message from the sender to the recipients of information and visual content in the digital age. Therefore, the visual media narrative itself is a current topic in the digital age, due to its speed, human affection for the visual content and overall perception of social reality based on visuality. Following the above, the question arises, the role and importance of ethics in the visual transmission of information, as well as the development of visual literacy of media audiences. Due to different interests, media audiences, with the aim of a more responsible approach to understanding visual media content, are encouraged to develop the ability of visual literacy, with related media information literacy (MIL). The paper will explain the basic concepts of visual culture, visual media and visual framing, as well as the role of media audiences in understanding and distinguishing the media presentation of social reality from media constructed realities. The importance of integrating ethics in the process of transmitting and receiving visual media content, which, with the help of various components, contribute to the strengthening of responsibility and the progress of society, will also be questioned.
Me’med, crvena bandana i pahuljica hibridni je roman Semezdina Mehmedinovića, objavljen 2017., koji svoju priču kazuje primjenom medija konceptualne umjetnosti. Između ostalih, on se bavi temama ...identiteta, sjećanja i njihova gubitka, traume, rata, migracija, pripadanja, nostalgije, zdravlja, obitelji, ljubavi i umjetnosti. Kako je sam trasnacionalni postjugoslavenski bosanskohercegovačko / južnoslavensko / istočnoeuropsko-američki književnik s imigrantskim iskustvom, Mehmedinović propituje normirane pojmove i shvaćanja identiteta time što istražuje konstrukcije i osobnog i društvenog identiteta, ali i identiteta narativa, čime se remete i poništavaju ideje čistog“ identiteta. Njegov roman, u svom poližanrovskom, transdiskurzivnom i transumjetničkom narativu, iskazuje potrebu odbacivanja ideje čistog identiteta i, umjesto toga, prihvaćanja hibridnosti koja, između ostaloga, podrazumijeva koegzistenciju različitosti, dekonstrukciju binarnih konstrukcija (bilo između nacija, kultura, rasa, klasa ili rodova), te reflektira i (pre)oblikuje mnoge ključne pojave suvremenog ljudskog iskustva, pri čemu njegov tekst i kontekst funkcioniraju kao način i/ili zaziv prevladavanja „zamišljenih“ granica i artikulacija glasa neasimilacijskog identiteta drugotnosti.
Narativ i dramatika psalma 73 Beck, Boris; Berković, Danijel
Anafora,
01/2019, Volume:
6, Issue:
1
Journal Article, Paper
Peer reviewed
Open access
Psalam 73 nalazi se u središnjem dijelu biblijskog Psaltira, ne samo po smještaju nego i po temi patnje pravednika, a pitanje koje postavlja – o odsutnom Bogu koji dopušta da zli prosperiraju – ...ponavlja se na mnogim mjestima Svetog pisma (Job, Habakuk), naročito u tzv. mudrosnim psalmima, kao što je Psalam 49 ili Psalam 73. Psalmist u psalmu proživljava unutarnju dramu sumnje i učvršćivanja u vjeri, a dramatska struktura teksta povezana je s etapama njegove religiozne krize. Psalmist od pouzdane orijentacije prema Bogu zapada u dezorijentaciju te se na koncu reorijentira. Svaka od tih faza povezana je s promjenom dramaturške situacije i vremenske vizure, a teologija i naracija Psalma 73 nerazdruživo su povezane i nužno osvjetljavaju jedna drugu. Psalmist na početku psalma ispada iz biblijskog pogleda na uređenost svijeta, zapada u ponor sumnji koje doživljava kao poživotinjenje te se na koncu vraća na vjerom nadahnutu poziciju s koje je i krenuo. Psalmist je u tekstu otkrio svoju ispovijed i prorokovanje za druge, da bi slušateljima ili čitateljima bio uzor i vodič na duhovnom putovanju – da bi kao pojedinac pomogao uspostaviti vjeru u zajednici.
Psalm 73 occupies a central position in the biblical Psalter, not only physically but also with regard to the subject of the suffering of the just, and the question it poses of an absent God who allows the evil to prosper - is repeated in many places of Scripture. The psalmist experiences an inner drama of doubt and reinforcement of faith in the psalm, and the dramatic structure of the text is linked to the stages of the religious crisis of the psalmist. The psalmist goes from a reliable orientation towards God to disorientation and ends in reorientation. Each of these phases is associated with the changing of the dramatic situation and time period, and the theology and narrative of Psalm 73 are inseparably linked and necessarily illuminate one another. At the outset of the psalm, the psalmist departs from the biblical view of the world's order, falls into the abyss of suspicion which he perceives as animalization, and ultimately returns to the inspired position of faith from which he started. In the text, the psalmist has revealed his confession and prophecy for others, to be a model and a guide to the readers or listeners on their own spiritual journey - to help as an individual to establish faith in the community.
U radu se predstavljaju odabrane pripovjedne slikovnice hrvatske ilustratorice
Pike Vončine koja se u njima pojavljuje kao autorica teksta i ilustracija.
Slikovnice žanrovski pripadaju ...dječjeknjiževnoj animalistici, a u
interpretaciji se polazi od rezultata suvremenih znanstvenih istraživanja o
pripovjednoj slikovnici kao umjetničkom djelu u okviru dječje književnosti, u
kojem se prožimanjem verbalnog i vizualnog diskursa pripovijeda ista priča. Pri
tom se koristi pristup interpretaciji slikovnice autorice Smiljane Narančić
Kovač te drugih autora. Slikovnice se analiziraju s obzirom na pripovjedne
razine i uloge pripovjedača obama diskursima u njima. Rezultati analize
pokazuju da su u slikovnicama Pike Vončine često prisutne intradijegetičke
razine pripovijedanja na kojima heterodijegetički ili homodijegetički
pripovjedači pripovijedaju umetnute hipodijegetičke priče. Pojedine slikovnice
time sadrže višeniščane pripovjedne sljedove koji se u nekim primjerima protežu
na više slikovnica. Uz prisutno prožimanje verbalnog i vizualnog diskursa, u
pojedinim slikovnicama uočljiva su i neka od postmodernističkih obilježja
dječje književnosti kako ih tumači Stjepan Hranjec, kao što su: jezične igre,
zaigranost u formi, ironizacija i pripovijedanje izvan i pored autora. U
cjelini gledano, s obzirom na ponekad omalovažavajući odnos prema slikovnici
općenito, može se zaključiti da autorski opus pripovjednih slikovnica Pike
Vončine predstavlja važan doprinos umjetničkoj produkciji suvremene hrvatske
slikovnice u okviru hrvatske dječje književnosti.
This paper presents a selection of narrative picture books
by the Croatian illustrator Pika Vončina, who appears in the role of both the
author of the text and its illustrator. Picture books belong to the genre of
children’s animalistic literature and our interpretation is based on
contemporary research into narrative picture books as pieces of art within
children’s literature, in which the same narrative is told through an interplay
between the verbal and visual discourse. We apply Smiljana Narančić Kovač’s
approach to interpretation as well as the approaches of other authors. The picture
books are analysed with regards to the narrative levels and the narrators’
roles in both discourses. The results of the analysis indicate that Pika
Vončina’s picture books often comprise intradiegetic narrative levels on which
heterodiegetic or homodiegetic narrators produce embedded hypodiegetic
narratives. Some picture books contain multiple narrative sequences, which in
some instances extend to several picture books. Along with the permeation of
verbal and visual discourse, some picture books also display some of the
postmodernist characteristics of children’s literature as interpreted by
Stjepan Hranjec, such as language games, playfulness with the form, irony, and
narration outside of and beyond the author. Given the sometimes deprecating
attitude towards picture books in general, Pika Vončina’s opus of narrative
picture books is an important contribution to the artistic production of
contemporary Croatian picture books within Croatian children’s literature.
The article deals with the problem of representation of an author Karel Klostermann (1848–1923) and his novels in Czech literary-historical handbooks, editorial prefaces, and encyclopedias. The ...article exposes the way in which Czech literary historiography works with the myth of Karel Klostermann as a documentarist of the ‘old Bohemian Forest’ (Šumava in Czech). An analysis of the above three distinct text types reveals that Klostermannʼs central topic — an unprecedented windstorm that had terminated the ‘original Bohemian Forest’ — is mostly seen not as a motive but as the fact (as well as in the recent discourse on Bohemian Forest National Park). However, the concepts of ‘monumental and naturally stable forest’ or ‘sudden epochal break’ were paradoxically known only from the novels of Karel Klostermann, who worked with them inconsistently. The article shows that Czech literary historiography does not deal with Klostermann’s fiction critically but rather replicates common stereotypes and dominant narrative about the past of the Bohemian Forest.
Autorice članka istražuju kako pomoću usmene tradicije nastaju tekstovi koji akumuliraju i emitiraju prevladavajuće u društvu ideje o majčinstvu. Analiza se temelji na osobnim pričama o vlastitim ...iskustvima trudnoće i porođaja oko 500 žena koje su intervjuirane metodom narativnog intervjua. Natalni narativ se promatra kao znak kulture iz perspektive semiotike. Utvrđeno je da su priče suvremenih ukrajinskih žena o iskustvu trudnoće građene na više stereotipnih motiva (motiv trudnoće kao kronotop Raja, karnevalski motivi) koji se temelje na usmenoj tradiciji pripovijedanja.
PDF
