Pedagogika Montessori, wpisuje się w nurt alternatywnych metod wychowania, a jej popularność w Polsce wzrasta nieprzerwanie od lat 90. ubiegłego wieku. Coraz większa ilość rodziców, stawiając sobie ...pytanie o wybór rodzaju przedszkola dla swojego dziecka rozważa również możliwość inną niż przedszkole samorządowe. Prezentowany artykuł stara się odpowiedzieć na pytanie, czy montessoriańskie przedszkole może mieć wpływ na rozwój postawy twórczej u jego absolwentów. Projekt badawczy realizowano w oparciu o podejście jakościowe, metodologia opierała się na wielokrotnym studium przypadku. Badania odbywały się w lipcu oraz sierpniu 2012 roku w Krakowie. Grupę badaną stanowili nastolatkowie z co najmniej trzyletnim kontaktem z przedszkolną placówką montessoriańską. Drogą spotkań indywidualnych przebadano dziesięcioro absolwentów krakowskiego przedszkola Montessori. Jako narzędzia badawcze wykorzystano wywiad ustrukturowany, Kwestionariusz Poczucia Kontroli PK-4 F.B. Bryanta oraz Kwestionariusz Twórczego Zachowania KAHN Stanisława Popka. Wyniki badań były analizowane w zakresie czterech czynników, takich jak: konformizm, zachowania algorytmiczne, zachowania heurystyczne, nonokonformizm. Uzyskane wyniki posłużyły do interpretacji stylu funkcjonowania poznawczego i motywacji osób badanych. Z przeprowadzonych badań wynika, że montessoriański przedszkolak ma duże szanse, by stać się w przyszłości twórczym nastolatkiem.
Wstęp Dorota Zdybel
Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce,
06/2018, Volume:
13, Issue:
1 (47)
Journal Article
Peer reviewed
Open access
Najnowszy numer „Edukacji Elementarnej w Teorii i Praktyce” poświęcony jest myśli pedagogicznej Marii Montessori, jednej z najwybitniejszych reformatorek edukacji XX wieku. Koncepcja pedagogiczna ...M. Montessori, choć opracowana ponad 100 lat temu, zachowuje świeżość, oryginalność i głębię intelektualną, inspirując wciąż nowe pokolenia badaczy, nauczycieli i rodziców. Unikatowy potencjał poznawczy tej koncepcji wynika, jak zauważa Clara Tornar, z połączenia metody naukowej obserwacji pedagogicznej z jej stopniowym rozwojem i doskonaleniem, opartym na rygorystycznie traktowanym wymogu naukowości i związanej z nią racjonalności i obiektywności. M. Montessori postrzegała klasę szkolną jako swoiste „laboratorium psychologiczne”, jednak nie w znaczeniu behawiorystycznym – miejsca, gdzie badacz w starannie kontrolowanych warunkach wprowadza bodziec, starając się wywołać wcześniej zaplanowaną i pożądaną reakcję dziecka. Wręcz przeciwnie, jej wizja laboratorium psychologicznego zbudowana w Casa dei Bambini opierała się na trzech wewnętrznie powiązanych i cyklicznie powtarzanych fazach działania, odzwierciedlających metodologię badania w działaniu (action research): stworzeniu otoczenia przygotowanego do ćwiczenia wolności wyboru – otoczenia, którego zadaniem było wzmacnianie i wyzwalanie swobodnej ekspresji psychologicznych potrzeb, tendencji i zdolności dziecka; systematycznej obserwacji zachowań i reakcji dziecka na stworzone mu warunki działania; oraz na stopniowym przekształcaniu, reorganizowaniu tego otoczenia tak, by coraz lepiej odpowiadało zaobserwowanym potrzebom i możliwościom dziecka, by zawarte w nim bodźce stawały się facylitatorem rozwoju, materiałem do konstruowania własnego potencjału rozwojowego.
Dyskusje wokół wartości pedagogiki Marii Montessori w świetle współczesnych badań psychologicznych koncentrują się często na obszarze poznawczym czy też społecznym w rozwoju dziecka. Poniższy ...artykuł jest natomiast próbą znalezienia podobieństw w zakresie proponowanego wizerunku młodego człowieka ukształtowanego drogą określonych działań stymulujących w metodzie Montessori a koncepcji umysłu przyszłości Howarda Gardnera. Celem pedagogiki Montessori jest wychowanie człowieka potrafiącego zachować wolność i dyscyplinę wewnętrzną, myślącego niezależnie i krytycznie, odnoszącego się z szacunkiem do siebie i innych, dbającego o ład i harmonię w sobie i wokół siebie. Oddziaływania edukacji w myśl założeń H. Gardnera powinny rozwijać u młodego człowieka sposób funkcjonowania, który zapewni mu produktywne życie w pokojowej wspólnocie ludzi. Umysł człowieka odpowiadającego na potrzeby współczesności zawiera pięć istotnych elementów: myślenie kategoriami określonej dyscypliny wiedzy, zdolność do syntezy, zdolność do rozumienia innych ludzi, kreatywność oraz respektowanie zasad etycznych. Obie propozycje opierają się na interdyscyplinarnym myśleniu twórców, uwzględniającym aspekt antropologiczny, psychologiczny i edukacyjny w refleksji nad rozwojem człowieka. Obie również dotykają takich zagadnień jak dbanie o siebie i otoczenie (ekologia, współodczuwanie), kształcenie narzędzi myślenia w celu osiągnięcia jak największej niezależności w myśleniu, intencjonalne przygotowanie otoczenia promujące troskę o środowisko. W stylistyce opisu propozycji wychowania i edukacji odnaleźć można u obu twórców bogatą metaforykę ułatwiającą odbiorcy recepcję opisywanych idei. Wzywania i potrzeby globalnego świata stawiają kolejne pytania dotyczące optymalnej edukacji. Formułowanie odpowiedzi na te pytania jest procesem dynamicznym, dostarczającym wciąż nowych rozwiązań.
Uvod: Demenca je kronično obolenje s tendenco upadanja kognitivnih sposobnosti obolelega. Uporaba metod za obvladovanje in trening osnovnih življenjskih aktivnosti, ki omogočajo daljše obdobje ...samostojnega življenja pacienta z demenco, je v tujini uveljavljena z različnimi novejšimi koomplementarnimi pristopi. Ena izmed uveljavljenih metod je pristop Marie Montessori, prilagojen odraslim pacientom z demenco. V članku je predstavljena metoda montessori pri obravnavi pacienta z demenco in njeni učinki na kakovost življenja pacienta z demenco. Metode: Uporabljena je bila deskriptivna raziskovalna metodologija s pregledom domače in tuje literature. Za prikaz pregleda petih preko spleta dostopnih podatkovnih baz in odločanja o uporabnosti pregledanih virov je bila uporabljena metoda PRISMA. V končni pregled literature je bilo ključenih 19 člankov, objavljenih do maja 2016. Za obdelavo podatkov je bil uporabljen model analize konceptov. Večina zajetih raziskav je bila izvedena v Združenih državah Amerike. Rezultati: Po pregledu raziskav so bila identificirana tri tematska področja: (1) vpliv metode montessori na sodelovanje in prizadevanje, (2) vpliv metode montessori na vedenje, povezano s hranjenjem, in (3) vpliv metode montessori na širšo skupino kognitivnih sposobnosti. Diskusija in zaključek: Kljub majhnemu številu člankov, ki opisujejo uporabo metode montessori pri obravnavi pacientov z demenco, metodo lahko predstavimo kot učinkovito. Avtorji raziskav ugotavljajo, da pristop ne le omogoča ohranjanje kognitivnih sposobnosti, temveč le-te celo izboljšuje.
Full text
Available for:
NUK, ODKLJ, UL, UM, UPUK, VSZLJ
Przedmiotem przeprowadzonych badań była realizacja idei podmiotowego traktowania rodziców dzieci uczęszczających do przedszkoli publicznych i niepublicznych opartych na koncepcji pedagogicznej ...M. Montessori. Ich celem było zdiagnozowanie aktualnej sytuacji dotyczącej współpracy przedszkola z rodzicami w wymiarze instrumentalnym i decyzyjnym oraz przepływu informacji. Problemem głównym stało się pytanie: W jaki sposób montessoriańskie przedszkola publiczne i niepubliczne realizują podmiotowe podejście we współpracy z rodzicami dzieci? Pytanie to zostało uszczegółowione o kwestię: oceny form i sposobów komunikowania się z rodzicami przez nauczycieli, możliwości współuczestnictwa decyzyjnego i instrumentalnego. W celu zebrania opinii rodziców zastosowano sondaż diagnostyczny z techniką ankiety. Badaniami objęto rodziców dzieci, które uczęszczały do przedszkola przynajmniej przez jeden rok, w czterech celowo wybranych placówkach wychowania przedszkolnego, realizujących koncepcję edukacyjną opracowaną przez M. Montessori. Wśród nich były dwie placówki niepubliczne i dwie publiczne z trzech miast: z Krakowa, Białegostoku i Tychów. Badania zostały przeprowadzone w roku szkolnym 2014/2015. Otrzymane wyniki wskazują, że w badanych przedszkolach realizowane są kryteria partycypacji rodziców w pracy placówek. Są oni informowani o koncepcji filozoficznej, pedagogicznej i organizacyjnej przedszkola. Pozytywnie ocenili przepływ informacji na temat rozwoju dzieci. Kwestia współdecydowania o pracy przedszkola jest regulowana statutem przedszkola. W niektórych sprawach nauczyciele powinni bardziej konsultować się z rodzicami oraz uświadamiać ich o swoich działaniach wychowawczych w celu wypracowania jednolitego oddziaływania na dziecko i budowania zaufania.
PDF