Akademska digitalna zbirka SLovenije - logo
E-resources
Full text
  • Kültürel mirasın korunmasın...
    Kartal, Berat Nur Özcan

    01/2021
    Dissertation

    Kültürel miras kavramı ve kültürel mirasın korunmasına dair benimsenen yaklaşım, tarihsel süreç içerisinde sürekli olarak gelişerek değişime uğramıştır. Öncelikle tek yapı özelinde ortaya çıkan koruma anlayışından zaman içinde sıyrılarak, yapının çevresi ile bir bütün olarak ele alınmasına yönelik yaklaşım benimsenmiştir. Son yıllarda ise dünyada ve ülkemizde koruma çalışmalarında mekana dair oluşan belleğin kültürel mirasın korunmasındaki önemi anlaşılmaya başlanmıştır.2021 yılının değişen ve gelişen kent düzeniyle birlikte beraberinde getirdiği değişikliklerle koruma çalışmalarına dair de yeni ihtiyaçlar ortaya çıkmıştır. Artan nüfus ve beraberinde oluşan ihtiyaçlara yönelik gelişen kent düzeniyle birlikte, somut ve somut olmayan mirasın uyum içinde korunması gerekli hal almıştır. Kültürel mirasın korunmasında belleğin önemi üzerine çalışmış olduğum bu tezde, 21.yüzyılın değişen ve hızla dönüşen kentsel mekanında hem sit alanı hem yenileme alanı hem de Dünya Miras Alanı sınırları içerisinde kalan, İstanbul Tarihi Yarımadası'ndaki Muhsine Hatun (Kumkapı) ve Şehsuvar Bey (Kadırga) mahalleleri üzerinden irdelemesine yer verilmiştir. Bu çalışma kapsamında belirlenen sınırlar içerisinde yoğun ve uzun süreli saha çalışmaları neticesinde fiziksel, sosyal ve ekonomik yapıya dair güncel veriler elde edilmiştir.Gerçekleştirilen saha çalışmalarında, birçoğu tarihi değere sahip, 800 adet yapının tek tek incelemesi yapılmış ve kaydı tutulmuştur. Aynı zamanda çalışmanın kilit noktası olan bellek unsurlarına dair verilerin toplanması adına mahalleli ile sözlü tarih görüşmeleri yapılmıştır.Yenilikçi ve çok paydaşlı bu tez çalışmasında öncelikle değişen ve dönüşen kent dokusu odaklı mahalle profili hazırlanmış, ardından ortaya çıkan mahalle mekanının güçlü-zayıf-fırsat-tehdit (GZTF) yönlerine yoğunlaşarak koruma odaklı stratejik plan analiz yöntemi uygulanmıştır. Ortaya çıkan analiz sonuçları doğrultusunda kültürel mirasın korunarak yaşatılması amaçlı vizyon ve eylem planları belirlenmiştir. Belirlenen eylem planlarında her iki mahallede en küçük ayrıntısına kadar bir bütün olarak en kapsamlı şekilde ele alınmıştır. Tez kapsamında, yüz yılların birikimiyle oluşan Muhsine Hatun ve Şehsuvar Bey mahallelerinin belleğini geleceğe aktarmak ve mekana dair bilinci arttırarak mekandaki kültürel mirasın korunmasına katkı sağlama amacıyla interaktif web sitesi oluşturulmuştur.Bu çok paydaşlı ve yenilikçi atölye çalışması kapsamında mahallelerin sivil mimari bina stokuna ilişkin geliştirilen özgün yöntem ile elde edilen bulgular uygulamaya yönelik güncel ve öncü adım niteliği taşımaktadır.