Forest biodiversity world‐wide is affected by climate change, habitat loss and fragmentation, and today 20% of the forest area is located within 100 m of a forest edge. Still, forest edges harbour a substantial amount of terrestrial biodiversity, especially in the understorey. The functional and phylogenetic diversity of forest edges have never been studied simultaneously at a continental scale, in spite of their importance for the forests' functioning and for communities' resilience to future change. We assessed nine metrics of taxonomic, phylogenetic and functional diversity of understorey plant communities in 225 plots spread along edge‐to‐interior gradients in deciduous forests across Europe. We then derived the relative effects and importance of edaphic, stand and landscape conditions on the diversity metrics. Here, we show that taxonomic, phylogenetic and functional diversity metrics respond differently to environmental conditions. We report an increase in functional diversity in plots with stronger microclimatic buffering, in spite of their lower taxonomic species richness. Additionally, we found increased taxonomic species richness at the forest edge, but in forests with intermediate and high openness, these communities had decreased phylogenetic diversity. Functional and phylogenetic diversity revealed complementary and important insights in community assembly mechanisms. Several environmental filters were identified as potential drivers of the patterns, such as a colder macroclimate and less buffered microclimate for functional diversity. For phylogenetic diversity, edaphic conditions were more important. Interestingly, plots with lower soil pH had decreased taxonomic species richness, but led to increased phylogenetic diversity, challenging the phylogenetic niche conservatism concept. Synthesis. Taxonomic, phylogenetic and functional diversity of understorey communities in forest edges respond differently to environmental conditions, providing insight into different community assembly mechanisms and their interactions. Therefore, it is important to look beyond species richness with phylogenetic and functional diversity approaches when focusing on forest understorey biodiversity. Overzicht Wereldwijd ondervindt de biodiversiteit in bossen een invloed van klimaatsverandering, habitatverlies en fragmentatie en vandaag bevindt reeds 20% van de oppervlakte bos zich dichter dan 100 m bij een bosrand. Toch bevatten bosranden een substantieel aandeel van de terrestrische biodiversiteit, voornamelijk in de kruidlaag. De functionele en fylogenetische diversiteit van bosranden werd nog niet eerder tegelijkertijd met taxonomische soortendiversiteit onderzocht op een continentale schaal, ondanks het belang van functionele en fylogenetische aspecten voor het functioneren van bossen en de veerkracht van gemeenschappen. Wij onderzochten negen maten voor taxonomische, fylogenetische en functionele diversiteit van plantengemeenschappen in de kruidlaag in 225 plots langsheen bosrand‐tot‐boskern gradiënten in loofbossen verspreid doorheen Europa. Voor deze maten werd het relatieve effect en belang onderzocht van bodem‐, bosbestand‐ en landschaps‐karakteristieken. Hier tonen wij aan dat taxonomische, fylogenetische en functionele diversiteitmaten verschillend beïnvloed worden door milieufactoren. We rapporteren een stijging van de functionele diversiteit in een sterker gebufferd microklimaat, ondanks de lagere taxonomische soortenrijkdom. Bovendien was de taxonomische soortenrijkdom hoger aan de bosrand, maar hadden deze plantgemeenschappen een lagere fylogenetische diversiteit in bosranden met intermediaire tot hoge openheid van het bladerdek. De functionele en fylogenetische diversiteitmaten brachten complementaire en belangrijke inzichten naar voren omtrent de samenstellingsmechanismen van deze gemeenschappen. Verschillende milieu filters werden geïdentificeerd als potentiële mechanismes, zoals een kouder macroklimaat en minder gebufferd microklimaat voor functionele diversiteit. Voor fylogenetische diversiteit waren eigenschappen van de bodem dan weer meer belangrijk. Plantengemeenschappen in plots met een lagere bodem pH hadden een lagere taxonomische soortenrijkdom, maar een hogere fylogenetische diversiteit. Synthese. Bosrand‐tot‐boskern gradiënten en milieufactoren beïnvloeden de taxonomische, fylogenetische en functionele diversiteit van gemeenschappen in de kruidlaag op verschillende wijze. Daarom is het belangrijk om voorbij taxonomische soortenrijkdom te kijken bij het bestuderen van de biodiversiteit van plantengemeenschappen in de kruidlaag. Taxonomic, phylogenetic and functional diversity of understorey communities in forest edges respond differently to edge‐to‐interior gradients and environmental conditions, providing insight into different community assembly mechanisms and their interactions. Therefore, it is important to look beyond species richness with phylogenetic and functional diversity approaches when focusing on forest understorey biodiversity.