Celem pracy jest przedstawienie sylwetki Seweryna Józefa Krzemieniewskiego, jednego z pionierów polskiej mikrobiologii, jako uczonego o zainteresowaniach humanistycznych i interdyscyplinarnych. Jego ...twórczość w tym obszarze objęła przede wszystkim historię botaniki wniosła ważny wkład w rozwój tej dyscypliny w Polsce, w okresie międzywojennym. Krzemieniewski jest autorem prac analizujących badania przyrodnicze misjonarza Michała Boyma, a także artykułu przedstawiającego historię botaniki w ośrodku lwowskim. Opracował również biogramy botaników polskich, nie wszystkie jednak zostały wydane drukiem. Ponadto uczony przez kilka lat angażował się w intensywne prace na rzecz ochrony przyrody, co pozwala zaliczyć go w tym okresie do grupy czołowych działaczy na tym polu w Polsce i wpisuje na karty historii ochrony przyrody. U podstaw humanistycznej działalności Krzemieniewskiego wydaje się leżeć jego przekonanie o podstawowym znaczeniu edukacji dla rozwoju świadomego i wrażliwego przyrodniczo społeczeństwa, co znajduje wyraźne odbicie w opublikowanych przez niego pracach. Ta idea ma również odzwierciedlenie w działaniach uczonego jako popularyzatora wiedzy przyrodniczej oraz wykładowcy. Study of the interest of Seweryn Józef Krzemieniewski (1871–1945) in the nature conservation, the history of botany in Poland, and his passion for popularizing the natural sciences The aim of this paper is to present one of the pioneers of Polish microbiology, Seweryn Józef Krzemieniewski, as a scholar with humanistic and interdisciplinary interests. His work covered primarily the history of botany and was an important contribution to the development of this discipline in the interwar period in Poland. Krzemieniewski is the author of works analyzing the research of Michał Boym, a missionary in China, as well as of an article presenting the history of botany in Lviv. He also prepared biographies of Polish botanists, but not all of them were published. Additionally, the scientist was involved for several years in intensive work in nature conservation, which makes it possible to include him in the group of leading activists in this field in Poland of that period. Krzemieniewski’s belief in the fundamental importance of education for the development of conscious and environmentally sensitive society seems to be at the root of his humanistic activities, which is clearly visible in his published works. This idea is also reflected in his activities as a popularizer of natural science and a lecturer.
Ogród Botaniczny Uniwersytetu w Wilnie był łącznie przez ponad 70 lat placówką należącą do botaniki polskiej. Utworzony w 1781 r. przez Jeana Emmanuela Giliberta (1741–1814), w praktyce funkcjonujący ...od 1782 r., działał do 1842 r., kiedy to został zlikwidowany przez rosyjskiego zaborcę. W 1919 r. założono w nowym miejscu Ogród Botaniczny Uniwersytetu Stefana Batorego (czynny od 1920 r.), pełniący funkcję zakładu pomocniczego dwóch zakładów (katedr) botanicznych. Organizatorem i pierwszym dyrektorem był w latach 1920–1923 fizjolog roślin – Piotr Wiśniewski (1884–1971). W latach 1924–1937 kierownictwo sprawował Józef Trzebiński (1867–1941) – mykolog, jeden z twórców polskiej fitopatologii, a w latach 1937–1939 – Franciszek Ksawery Skupieński (1888–1962) – badacz śluzowców. Dla rozwoju Ogrodu duże zasługi położył główny ogrodnik, czyli inspektor Konstanty Prószyński (Proszyński; 1859–1936), były właściciel ziemski, przyrodnik amator, autor jednej publikacji mykologicznej, zatrudniony w latach 1919–1936. Ogród, obejmujący ok. 2 ha, usytuowany był w zakolu rzeki Wilii zwanym Zakretem (po litewsku Vingis), poza centrum miasta. Mimo trudności finansowych założono tutaj działy roślin analogiczne do istniejących w innych ogrodach botanicznych: systematyki ogólnej, flory krajowej, roślin piaskowych (psammofilnych), roślin uprawnych, ekologii roślin, alpinarium, torfowisko wysokie, a także arboretum oraz gatunki wodne i błotne. W latach 1926–1929 wybudowano szklarnię dla uprawy roślin ciepłych stref klimatycznych. Grupy ilustrujące roślinność różnych typów siedlisk odzwierciedlały rozwój ekologii i fitosocjologii w nauce tego okresu. Liczba uprawianych gatunków wzrastała w miarę upływu czasu: od 1347 w latach 1923/1924 do ok. 2800 w okresie 1936/1937. Począwszy od 1923 r. zaczęto wydawać drukowane katalogi nasion. Prowadzono tutaj doświadczenia do prac naukowych, m.in. z zakresu fitopatologii. Kolekcje roślin wykorzystywano w czasie zajęć ze studentami, a także do edukacji młodzieży szkolnej i szerokiej publiczności. Po przyłączeniu Wilna do Litwy w 1939 r. władze litewskie zamknęły Uniwersytet Stefana Batorego, kończąc tym samym historię polskiego ogrodu botanicznego. Obecnie jego teren jest jednym z działów Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Wileńskiego (dział „Vingis” – Vilniaus universiteto botanikos sodas). Nadal służy studentom i mieszkańcom miasta, a kwitnące rośliny używane są do ozdabiania uniwersyteckich sal i uświetniania uroczystości.
Prof. dr. Tone Wraber, redni profesor na biološki fakulteti, je vrsto let sistematično, redno, vsako poletje vodil skupine svojih študentov na Snežnik in v njegovo okolico. Mladi raziskovalci ...obogateni z novim znanjem o snežniški flori in njenih posebnosti so del svojih ugotovitev, zapisali v svoje raziskovalne naloge in herbarije. Dragoceni zapisi in opisi snežniškega cvetja, novih odkritij in spoznanj, njihovih objav.Posneto na Snežniku ob zaključku raziskovalnega dne v avgustu 1998, s profesorjem Tonetom Wrabrom v sredini (z belo kapo v roki). Desno od njega Vojko Čeligoj spremljevalec, skrajno desno študent Boštjan Surina. Z leve dr. Nejc Jogan, desno od njega Tinka Bačič s koreninami v Ilirski Bistrici. Najbolj marljivi med udeleženci imajo danes že akademske naslove.Dr. Tone Wraber je za domačo edicijo Knjiga o Snežniku izdano aprila 2000 opisal Botanične raziskave na Snežniku, za kar smo mu zelo hvaležni.Letos teče deseto leto od njegove smrti, zato naj bo ta zapis posvečen njegovemu spominu.Vč/459
Projekt „InterScienceCloud” - Zintegrowana platforma informacji o działalności naukowej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi” (POPC.02.03.01-00-0020/17) współfinansowany ze środków Unii Europejskiej, z ...Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa
BG UMED Łódź
BG UMED Łódź
Projekt „InterScienceCloud” - Zintegrowana platforma informacji o działalności naukowej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi” (POPC.02.03.01-00-0020/17) współfinansowany ze środków Unii Europejskiej, z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa
Abstract in Polish. Taxa in Latin.
Bibliogr. p. 279
Nadb. z: Fragmenta Faunistica 1997 Vol. 40
W serii gł.: Fragmenta Faunistica, t. 40, nr 23
Zawiera materiały z konferencji: Polish-Korean Joint ...Seminar Fauna and Flora of the Korean Peninsula: Their Inventory, Systematics and Evolution in Perspective of Biodiversity Conservation
Bibliogr. s. 279
Nadb. z: Fragmenta Faunistica 1997 Vol. 40
Streszcz. pol. Nazwy taksonów łac.
W serii gł.: Fragmenta Faunistica, t. 40, nr 23
Zawiera materiały z konferencji: Polish-Korean Joint Seminar Fauna and Flora of the Korean Peninsula: Their Inventory, Systematics and Evolution in Perspective of Biodiversity Conservation
European Union. European Regional Development Fund
Operational Programme Digital Poland for 2014-2020, Priority axis 2 E-government and open government. Digital availability of cultural resources, ...agreement number: POPC.02.03.02-00-0012/16-00
University of Warsaw. Library of the Faculty of Biology
Unia Europejska. Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego
Program Operacyjny Polska Cyfrowa lata 2014-2020, Priorytet 2. E-administracja i otwarty rząd. Poddziałanie 2.3.2 Cyfrowe udostępnienie zasobów kultury, umowa nr: POPC.02.03.02-00-0012/16-00
Uniwersytet Warszawski. Biblioteka Wydziału Biologii
European Union. European Regional Development Fund
Operational Programme Digital Poland for 2014-2020, Priority axis 2 E-government and open government. Digital availability of cultural resources, ...agreement number: POPC.02.03.02-00-0012/16-00
University of Warsaw. Library of the Faculty of Biology
Unia Europejska. Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego
Program Operacyjny Polska Cyfrowa lata 2014-2020, Priorytet 2. E-administracja i otwarty rząd. Poddziałanie 2.3.2 Cyfrowe udostępnienie zasobów kultury, umowa nr: POPC.02.03.02-00-0012/16-00
Uniwersytet Warszawski. Biblioteka Wydziału Biologii
Ministry of Culture and National Heritage
Programm "Cultural Heritage", 2008, Priority 5
University of Warsaw Library
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Program "Dziedzictwo Kulturowe", ...rok 2008, Priorytet 5. Tworzenie zasobów cyfrowych dziedzictwa kulturowego
Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie
PDF
