Neologizam noosfera označava globalnu ljudsku svijest. To je, prema T. de Chardinu, treća faza u razvoju zemlje, poslije geosfere i biosfere. Kao što je pojava života fundamentalno promijenila ...geosferu, tako je pojava ljudske svijesti fundamentalno promijenila biosferu. De Chardin je predvidio „planetarizaciju“ čovječanstva, što je ekvivalent sadašnje globalizacije omogućene informacijskom tehnologijom. S antropološkog stanovišta, internet nije tehnologija i medij poput drugih: on ima potencijal da revolucionira dosadašnju civilizacijsku paradigmu. Pojavom interneta ideja noosfere je reaktualizirana i povezana s konceptom kolektivne inteligencije. Članak ispituje hipotezu evolutivnog skoka u veću kolektivnu pamet ili viši nivo kolektivne svijesti i iznosi argumente pro et contra.
Dostojevski je vezan na veliko tradicijo razlicnih vrst evropskega romana in na literarno delo Gogolja, vendar bi bila raziskava o poetiki Dostojevskega, ki bi upostevala le genezo fabule in junakov, ...omejena. »Prednika« Makarja Devuskina sta sicer Akakij Akakijevic in Popriscin, vendar je vprasanje o premiku Dostojevskega v od- nosu do Gogolja poetoloske narave: Plasc in Bedni ljudje se vpisujeta v dva razlicna sistema. Pri Gogolju je avtorski odnos do junakov absoluten in nedvoumen (nekoliko se zrelativizira z ironicnim pristopom k ubesedeni stvarnosti), pri Dostojevskem pa je avtorska beseda kot aksiom skoraj odsotna. Kriteriji ocenjevanja opisanega sveta se v romanu mnozijo glede na stevilo aktantov, ki jih pojmujemo kot semanticne enote. Podobno bi lahko rekli o fabuli in sizeju: pri Dostojevskem fabula in size nista posebno izvirna, v vecini primerov lahko izsledimo njun vir v evropskem romanu pred Dostojevskim. Za raziskavo poetike Dostojevskega motiv sam po sebi (na primer, ljubezenski trikotnik) ne zadosca; fabulo in size je namrec mogoce opazovati le iz gledisca funkcionalnosti, ki jo ta dva elementa imata v enotni strukturi del Dostojevskega. Dostojevski je vezan na bogato tradicijo evropskega romana tudi glede na dogodkovno privlacnost upovedanega (zanimatel'nost'), prav deformacija tega elementa (in drugih) pa je pripomogla h kvalitetnemu skoku oz. k literarni evoluciji. Ubesedeni svet Dostojevskega odkriva novo dominanto, ki se razlikuje od predhodnega evropskega romana: zanimivost fabule in temu ustrezna kompozicija sizeja predstavljata cilj klasicisticnega in romanticnega proznega ubesedovanja (avtor se je moral nujno postaviti nad povedanim), cilj Dostojevskega pa je uveljavitev »tuje« ideje, zaradi cesar je avtor moral spreminjati svoje gledisce v odnosu do povedanega. Zdaj imamo dovolj elementov, da prvo varianto romana opredelimo kot roman o moznostih interpretacije stvarnosti, ali bolje kot roman o nacelni nezmoznosti ubeseditve stvarnosti. Polifonija Dostojevskega, ki zajema vse konstitutivne prvine sistema, sega v primeru prve variante romana Tat le do dveh aktantov: do Leonova-avtorja in do Firsova-literarnega junaka. Razlicna poskusa ubeseditve zunanjega sveta se pojavljata kot enakovredna. To, kar je pri Dostojevskem umetnisko ubeseden ideoloski konflikt, se pri Leonovu spremeni v konflikt o umetniskih moznostih ubeseditve ideoloskega spopada. Ko se spreminja dominanta, ki sistem doloca, se funkcionalno spreminjajo tudi njegove konstitutivne prvine: t.i. »tradicija« Dostojevskega se nam v prvi varianti Tatu Leonova izrisuje kot premik dominante. V drugi varianti se sistem spremeni do take mere, da radikalno preobrazi vse prvine poetike, ki so Leonova se povezovale z delom Dostojevskega. Gledisce avtorja je jasno in enopomensko in se pojavlja kot merilo za ocenjevanje ubesedenega sveta; junaki niso vec nosilci »moznih«, dvakrat ali vec »pripovedovanih« resnic, pac pa nosilci resnic, v odnosu do katerih je potrebna jasna opredelitev in, po potrebi, ograditev. Konflikta o moznosti ubeseditve zunanjega sveta ni vec. Druga varianta romana Tat se izrisuje kot roman o nujnosti interpretacije stvarnosti. Dominanta, odlocujoca za sistem, se ponovno spremeni in spremenijo se poetoloske prvine, ki so ji podrejene: avtor je aksiom; junaki, prej nedoloceni in ni- koli do konca opredeljivi, so zdaj enopomensko definirani; v koncept avtorja-aksioma se implicitno vpisuje tudi koncept vsestransko razumljenega in ocenjenega junaka. Kronotop se bistveno ne razlikuje od prve variante. Blagusa (mestna cetrt) ima zdaj funkcijo »zaprtega« prostora, ki negativno vpliva na junake, v prvi varianti romana pa je prav zaprtost prostora spodbujala pisatelja Firsova pri iskanju »golega« cloveka. Za razumevanje romana je Firsov (junak-pisatelj) odlocujocega pomena: v prvi varianti je bila meja med Leonovom-avtorjem in Firsovom-pisateljem-junakom labilna (bila sta si nekako enakovredna), v drugi pa se »avtorsko« izjasni. Za napacno ubeseditev stvarnosti avtor krivi Firsova, ki je zdaj osamljen v zanj nerazresljivem boju med »resnico« stvarnosti in njeno ubeseditvijo. Avtor-Leonid Leonov se zgraza nad metodo Firsova-pisatelja in odkriva njene pomanjkljivosti in neskladnosti. Tudi Firsov se zdaj pojavlja na odlocujocem avtorskem obzorju in to, kar je v prvi varianti lahko spominjalo na »polifonijo« Dostojevskega, zahvaljujoc se kateri so bili junaki sicer pomensko dvoumni, vendar ustrezno razumljivi v svojih dejanjih, ali povsem izgine ali pa se pojavlja kot del (zgresene) pripovedi Firsova in njegovega »subjektivnega« pogleda na svet. Avtor je zdaj nad bojem, ki ga Firsov bije pri poskusih ubeseditve stvarnosti: v Tatu 2 je oboje, boj in stvarnost, v izkljucnem dometu avtorjeve edine in nedvoumno veljavne besede. Kot pravilno ugotavlja Kovaljov, se roman spremeni v »kriticno ekspozicijo povesti Firsova in v avtorsko pripoved o pisateljskem delu«.11 Formalizem in Bahtin v 20. letih. Prva varianta romana Tat izide v drugi polovici 20. let, ko so se ostri spori o vlogi pisatelja v gradnji nove druzbe ze skoraj izcrpali. Prevladal je enostranski pogled na problem in ustvarjalni prostor pisatelja se je ozil. Nacin, s katerim se z romanom Tat Leonov vkljucuje v spor, je tipicen in paradoksalen obenem: stvarnost in ideja o njej sta prevec raznoliki, da bi ju bilo mogoce umetnisko ubesediti iz aksioloskega zornega kota. Avtorjeva naloga ni v tem, da se do stvarnosti nedvoumno opredeli. Odklon od enoznacne opredelitve ideje/stvarnosti sta potrjevala, neposredno in skoraj paradoksalno, dva dejavnika, ki sta bila tedaj v osrcju literarnih diskusij. Po eni strani formalizem, ki naj bi s teorijo o »postopkih« zanemarjal funkcijo pisatelja kot nosilca samostojnih vsebin, po drugi strani pa »literatura fakta«, ki naj bi delo pisatelja videla tudi v sposobnosti »montaze« samega po sebi inertnega besednega gradiva (svet naj bi namrec ze bil ubeseden). Avtor naj ne bi bil nosilec la- stnega pogleda na svet in odnos do ideje/stvarnosti naj bi v bistvu ostal zunaj njegovega umetniskega obzorja. Plodne formalisticne teorije, ki so se samo mnogo desetletij pozneje upraviceno uveljavile kot eden od moznih pristopov k umetniskemu besedilu, so se za gradnjo »nove« druzbe in cloveka v njem izkazale za neproduktivne. Zgodil se je paradoks: uporabne (in sprevrzene) so postale takrat, ko je postalo jasno, da je po eni strani iz montaze posamicnih »postopkov« (vnaprej izdelanih vzorcev) mogoce razviti zamisel celo o »inzenirjih dus«, po drugi pa, da »ubesedeni« svet ze obstaja (in mu je treba le slediti).
The impact of institutional arrangements, the “rules of the game”, in terms of Douglass North’s definition, on macroeconomic dynamics has been largely detected in the economic-historical records. ...However, clarification of the nature of institutional currents and their relationship with the paths of economic growth is a challenge for contemporary economic theory. The paper will present a retrospective of the conceptualization of institutional change as a process that mimics the evolutionary systems, relying on relevant theoretical concepts and selective empirical material that is contained herein. In this sense, the paper gives insight into the important contributions reflecting on the relationship between instiutions and economic growth, the evolutionary theory of socio-economic changes and their possible implications for the current reform process. Total of argumentation offered in the paper indicates stability and inertia of institutional structures, whose dynamics is prone to path dependency. Insisting on universal reform solutions, neutral with respect to local circumstances in the process of stimulating economic growth, turns out to be ineffective.
Cilj ove studije bilo je istraživanje povezanosti peterofaktorskoga modela ličnosti i paranormalnih vjerovanja. Sudionici istraživanja (N=307) bili su studenti Sveučilišta u Zagrebu (Hrvatska). Od ...mjera je primijenjena IPIP verzija upitnika peterofaktorskoga modela (Goldberg i sur., 2006.) te revidirana skala paranormalnih vjerovanja (Tobacyk, 1988.). Faktorska analiza revidirane skale paranormalnih vjerovanja upozorila je na, do sada nezabilježenu, trofaktorsku strukturu, pri čemu su dobivene dimenzije nazvane: generalna paranormalna vjerovanja, tradicionalna religijska vjerovanja i rituali i prakse. Najznačajnije povezanosti ličnosti s dimenzijama paranormalnih vjerovanja nađene su za faktore otvorenosti, savjesnosti i neuroticizma. Rezultati su djelomično potvrdili prijašnje nalaze, pokazujući sklonost otvorenijih pojedinaca prema generalnim paranormalnim vjerovanjima i odbacivanju tradicionalnih religijskih vjerovanja. Dimenzija savjesnosti pokazala se pozitivno povezana s tradicionalnim religijskim, a negativno s generalnim paranormalnim vjerovanjima. Neuroticizam se pokazao povezan s ritualima i praksama, tj. praznovjerjem, proricanjem i okultnim praksama. Povezanosti su se pokazale umjerenima (0,11 – 0,25), a novootkrivena struktura paranormalnih vjerovanja i njezina povezanost s osobinama ličnosti promatrana je kroz evolucijsku perspektivu. Ograničenja i smjernice za buduće istraživače naznačene su na kraju.
Polazeći od Sorokinova dualističkog (»unutrašnjeg« i »vanjskog«) objašnjenja kretanja te od proširenoga kritičko-hermeneutičkog poimanja svijeta života, u radu se najprije analiziraju neki primjeri ...mitologema/ideologema o migracijama. Nadalje se razmatraju povezanosti između katastrofa i migracija u životinjskom i ljudskom svijetu te kretanja stvari i ideja, posebno mita o »seobi duša«. Glavna (hipo)teza odnosi se na suvremeno zaustavljanje masovnih migracija ljudi s Juga na Sjever i uzima se kao posljedica propadanja ključnih projekata razvoja proizišlih iz ideologija liberalizma i socijalizma, pri čemu se, kao antimodernizacijski odgovor, u dijelu Juga reaktivira mitologem »seobe duša«. Katastrofe su, kao uzrok (masovnih) migracija, interpretirane kao fenomeni svijeta života na dva načina. Prvo, kao predmet vjerskih i znanstvenih svjetonazora koji postuliraju ništavilo ili nestanak (pojedinih) vrsta, kao preduvjet stvaranja (svijeta ili novih živih vrsta). Drugo, katastrofe su reinterpretirane s gledišta koncepta mnogostrukih univerzuma, koji je manjim dijelom analitički, a većim dijelom hermeneutički. U kozmologijama carstava prevladava ili idejni ili materijalni element monistički shvaćenog univerzuma. Uzdizanjem jednoga elementa na račun drugoga život se pojmovno cijepa na besmrtnu »migrantsku« dušu i propadajuće »starosjedilačko« tijelo (idealističko rješenje), odnosno gasi skupa s tijelom (materijalističko rješenje). Egzodus se kao motiv pojavljuje u gotovo svim kulturama skupa s mitom o »seobi duša«. Mit se danas reaktivira u područjima obuzetima militarističkom idejom »svetog rata«. U uništavajućem pohodu na svijet života ukrštaju se dva dugotrajna procesa koja potkopavaju (utopijsku) nadu u bolji život. Jedan se odnosi na širenje kapitalističke tržišne centrifuge, koja vodi siromašenju najvećeg dijela društava na Jugu. Drugi proces račva se u sekularnom smjeru (iseljavanje u sigurnije geografske prostore) i, jenjavanjem sekularnih migracija, sve više u iluzornome, apokaliptičkom smjeru. Jedini preostali mogući odgovor na tu rušilačku prijetnju golemih razmjera jest prevođenje ideje o mnogostrukom univerzumu u nova svjetska ulaganja, u (alternativni, pluralni) razvoj Juga (i Sjevera). Na taj način potencijalni iseljenik sudjeluje u izgradnji svoje zavičajne sredine, što iseljavanje u udaljene prostore čini nepotrebnim ili predmetom slobodnog izbora.
To facilitate the automation process in the Internet of Things, the research issue of distinguishing prospective services out of many "similar" services, and identifying needed services w.r.t the ...criteria of Quality of Service (QoS), becomes very important. To address this aim, we propose heuristic optimization, as a robust and efficient approach for solving complex real world problems. Accordingly, this paper devises a cooperative evolution approach for service composition under the restrictions of QoS. A series of effective strategies are presented for this problem, which include an enhanced local best first strategy and a global best strategy that introduces perturbations. Simulation traces collected from real measurements are used for evaluating the proposed algorithms under different service composition scales that indicate that the proposed cooperative evolution approach conducts highly efficient search with stability and rapid convergence. The proposed algorithm also makes a well-designed trade-off between the population diversity and the selection pressure when the service compositions occur on a large scale.
Even in the last century it was unusual for a Jesuit to dedicate one of his works to those “who love the world”. This dedication is less strange when it comes to the French philosopher, theologian, ...paleontologist, mystic, priest and poet, Pierre Teilhard de Chardin. He even writes, in a note to his work Le Milieu Divin, that his work is appropriate for those with “turbulent spirits inside and out”. This spirit is Teilhard’s “supernaturalized” man, a man who, thanks to the psychological evolution that occurs through integration of science and spirituality and the interaction of human thoughts and relations, is taking the world toward noosphere. In that way humankind is making progress in spiritual way, in consciousness, morality, creativity, forms of community, intelligence, tranquility, and tolerance. The principle of that progress is love. It is about improving consciousness and growing awareness of the responsibility, a step forward that relies on the power of the human mind in interaction with the spirit (with art and beauty). This progress does not imply nor is directed only to human activity (scientific-technological development), but to mindedness and sensitivity. Teilhards’s ideas and theory of spiritually oriented evolutionary process visionary precedes many modern phenomena, such as sustainable development, neuroethics, ecotheology, and bioethics. His vision of progress and human role in the progress can serve or it can be interpreted as a historical and scientific background of the mentioned disciplines and phenomena, a touch of the historical world in the new one.
U članku je prikazan optimirani projekt elektronički komutiranog motora (EKM) s trajnim magnetima male mase za pogon ultra lake letjelice. Optimizacija je provedena korištenjem algoritma pod nazivom ...Diferencijalna evolucija koji je primijenjen u Matlabu u kombinaciji s programskim paketima SPEED i MotorCAD za elektromagnetski i termički proračun EKM-a koristeći ActiveX tehnologiju. Vjerodostojnost modela načinjenih u SPEED-u i MotorCAD-u je potvr.ena usporedbom rezultata simulacije i mjerenja obavljenih na sinkronom motoru s trajnim magnetima koji je bio na raspolaganju u laboratoriju. Cilj optimizacije je bio minimizirati masu motora pod uvjetom da motor razvija nazivnu snagu 15 kW pri nazivnoj brzini vrtnje 3000 min−1 pri čemu temperatura najtoplije točke namota ne smije prijeći granicu odre.enu klasom izolacije F (155 _C). Načinjena su dva optimalna projekta EKM-a s kombinacijama broja utora i polova 12/10 i 18/16. Motor s 18 utora i 16 polova postiže najveću gustoću momenta uz najmanju masu aktivnih dijelova (bakar+jezgra+magneti) koja iznosi samo 5,1 kg.
Power distribution systems must be very effective in power delivery. Utilities are continuously looking for recent technologies to enhance power delivery performance. The control of power loss is one ...of the most important issues directly related to system efficiency. Distribution system reconfiguration and optimal capacitor placement are the two most popular techniques adapted for the control of power loss. The techniques not only concentrate on power loss control but also control volt/var of the distribution system, and at the same time improve the system reliability and security. Former method is the process of changing the topology of distribution system by altering the open/closed status of switches to find a radial operating structure that minimizes the system real power loss while satisfying operating constraints. Later is the identification of optimal location and size of the capacitors with the objective of minimizing the power loss. This paper combines both reconfiguration and optimal capacitor placement for the effective optimization. Furthermore, it utilizes Opposition based Differential Evolution algorithm for efficient searching for the optimal solution. The effectiveness of the proposed approach is demonstrated by employing the feeder switching operation scheme to IEEE-33 bus Power Distribution systems. The proposed algorithm reduces the transmission loss and controls volt/var while satisfying power flow constraints.
Od devedesetih godina 20. stoljeća raste nesklad između
evolucijskih dokaza paleontologije i molekularne biologije, nesklad
između podataka potrebnih za datiranje evolucijskih događaja i
...rekonstrukciju rodoslovnog stabla. Na osnovi molekularnih studija
nastanak nekih redova (npr. suvremenih ptica i sisavaca) određuje
se kao gotovo dvostruko stariji u odnosu na rezultate paleontoloških
nalaza. Iz tog je nesklada razvidno da nije jasno utvrđeno koji je
tip podataka netočan, da je nužno proučavanje vjerodostojnosti
obaju tipova dokaza i preispitivanje valjanosti rodoslovnog stabla.
Djelomičan (ne)uspjeh u usklađivanju molekularnog datiranja s
fosilnim nalazima ostavlja brojne pukotine i značajne dvojbe o
starosti, brzini nastanka (iznenada ili polagano) i položaju živih
oblika na rodoslovnom stablu te o vjerodostojnosti trenutačne
evolucijske slike. Ovaj rad ne odlučuje koji je tip dokaza netočan,
nego iz nesklada između paleontologije i molekularne biologije
u rekonstrukciji proteklih evolucijskih događaja, zaključuje o
neodvojivosti prirodoznanstvenih i filozofskih pitanja, o teorijskoj
ovisnosti empirijskih dokaza, te potvrđuje pretpostavku o privremenoj
valjanosti znanstvenih teorija.
PDF
