Diller arasındaki etkileşim tarih boyunca karşılaşılan bir olgudur. Her toplum başka milletlerden yeni kelimeler ve kavramlar alıp kendi bünyesine katmaktadır. Bunun bazı sebepleri vardır. Birincisi ...bilimsel gelişmeler, ikincisi toplumlardaki sosyal gelişmeler ve değişimlerdir. Geçmişte Arapçaya Farsça, Rumca, Türkçeden kelimeler girmiştir. Bu kelimeler Arapçanın bünyesine katılmış ve topluma yerleşmiştir. Günümüzde ise en çok İngilizceden Arapçaya yeni kavramların geçişi görülmektedir. Günümüzde İngilizceden Arapçaya geçen kavramlar genelde aynen alınıp kullanılmaktadır. Bu usul birtakım sakıncaları beraberinde getirmektedir. Çünkü İngilizcenin dil yapısı Arapçaya uymamaktadır. Bu yüzden İngilizce kavramların Arapçanın ses özelliklerine uygun kendi bünyesindeki kelimelerle karşılanması gerekmektedir. Naht Arapçada kelime türetme yöntemlerinden biridir. Bu yöntem iki şekilde uygulanır: Birincisi bir cümledeki kelimeler kısaltılarak tek bir kelime haline getirilir. İkincisi de iki veya daha fazla kelimeden bazı harfler çıkarılarak tek bir kelime türetilir.Arapçaya yeni giren kavramlarda iştikak, tarîb, tevlîd gibi yöntemlerin yanında nahtin de uygulanmasına ihtiyaç vardır. Böylece yeni kavramlar hem Arapça kelimelerle hem de Arapçanın yapısına uygun olarak türetilecektir.
Aksaraylı Hasan Rızâî Efendi, 17. asırda yaşamış, telif ve tercüme faaliyetleri yönünden hayli verimli sayılabilecek âlim, mutasavvıf, şair ve yazarlarımızdan biridir. Bununla birlikte onun hayatı ve ...eserleri hakkında şuara tezkireleri, eş-Şekā’iku’n-Nu‘mâniyye... zeyilleri gibi belli-başlı biyografik kaynaklarımızda bilgi bulunmaz. Ancak bazı eski ve yeni biyografik, bibliyografik kitaplarda hayatı ve eserlerine dair kısaca da olsa bilgiler yer alır. Son on beş- yirmi yıl zarfında eserleri konusundaki ilmî çalışma ve yayınların arttığı şairin manzum eserlerinden biri de Sad-Kelime-i Alî Tercümesi’dir. Mütercim, bu eserinde Hz. Ali’ye nispet edilen meşhur yüz sözden doksan beşini, birer kıtayla Türkçeye çevirmiştir. Baştan sona kadar aruzun “Mefâîlün mefâîlün feûlün” kalıbının kullanıldığı eser, H. 1054/ M. 1644 yılında tamamlanmıştır. Arapça vecizelerin manzum tercümelerinde yer yer vezin ve kafiye kusurlarına, bazı anlatım pürüzlerine de rastlanmaktadır. İşaret edilen aksamalar bir tarafa bırakılırsa, denebilir ki, bazı seleflerinin izinden giderek Sad-Kelime-i Alî’yi nazmen Türkçeye çeviren Hasan Rızâî Efendi, ahlâk ve adap konularındaki birtakım fikir ve tavsiyelerini dile getirmiş; böylece okuyucuları erdemli davranışlara özendirmeyi hedeflemiştir. Bu yazıda, Hasan Rızâî Efendi’nin hayatı ve eserlerine dair kısaca bilgi verildikten sonra Sad-Kelime-i Alî Tercümesi Latin asıllı harflere ve günümüz Türkçesine çevrilerek sunulmuştur.
Bu çalışmanın amacı sınıf ve sosyal bilgiler öğretmenlerinin “öğretmen” kavramına yönelik bilişsel yapılarını kelime ilişkilendirme testi (KİT) aracılığıyla ortaya koymaktır. Bütüncül çoklu durum ...deseninin tercih edildiği araştırmanın çalışma grubunu, Samsun ilindeki çeşitli devlet okullarında görev yapan toplam 216 sınıf ve sosyal bilgiler öğretmeni oluşturmuştur. Çalışma grubu, uygun örnekleme yöntemine göre belirlenmiştir. Veriler, araştırmacılar tarafından hazırlanan KİT kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde betimsel ve içerik analiz teknikleri birlikte kullanılmıştır. Araştırmaya katılan sınıf ve sosyal bilgiler öğretmenleri, “öğretmen” kavramı ile 343 farklı kelimeyi ilişkilendirmişler ve bu kelimeleri toplamda 1888 kez tekrar etmişlerdir. Araştırmada, katılımcıların geneli tarafından öğretmen kavramı ile en çok ilişkilendirilen kelimeler; sevgi (f=81), okul (f=75) ve anne (f=71) kelimeleri olmuştur. İlişkilendirilen kelimelerin analizi soncunda on farklı tema ortaya çıkmıştır. Bu temalar; eğitim-öğretim (%33,8), karakter ve kişilik özellikleri (%21,5), milli ve manevi değerler (%17,1), aile (%7,8), zorluklar ve olumsuzluklar (%7), doğa ve çevre (%6,2), meslekler (%2,5), diğer (%1,9), eğlence (%1,2) ve beceri (%1) şeklinde belirlenmiştir. Araştırma sonucunda sınıf ve sosyal bilgiler öğretmenlerinin “öğretmen” kavramına yönelik algılarının hem benzer hem de bazı farklı özellikler taşıdığı belirlenmiştir. Sınıf öğretmenlerinin, sosyal bilgiler öğretmenlerine göre “öğretmen” kavramına karşı daha duygusal ve samimi bir algıya sahip oldukları bulgusu, araştırmanın en dikkat çekici sonuçlarından biridir. Sosyal bilgiler öğretmenlerinin ise “öğretmen” kavramını sınıf öğretmenlerine göre daha fazla olumsuzluk içeren kelimelerle ilişkilendirdikleri belirlenmiştir.
Anlamsal haritalar; kelimeler ve kavramlar arasındaki bağların oluşturulması, bilgilerin gruplandırılması ve bilgilerin anlam ilişkilerinin ortaya çıkarılmasıyla oluşur. Anlamsal haritalama tekniği, ...dil öğrenenlerin kelime hazinesini geliştirmek amacıyla kullanılan bir tekniktir. Bu araştırmanın temel amacı kelime öğretimi sürecinde geleneksel yöntemleri ve anlamsal haritalama tekniğini karşılaştırarak anlamsal haritalama tekniğinin kelime öğretimi üzerindeki etkisini araştırmaktır. Araştırma Gazi Üniversitesi TÖMER’de A2 düzeyinde Türkçe öğrenen öğrenciler üzerinde yapılmıştır. Araştırmada gerçek deneme modellerinden ön test-son test kontrol gruplu desen kullanılmıştır. Her iki grupta 8 haftalık bir uygulama süreci gerçekleştirilmiştir. Veri toplamak için araştırmacı tarafından geliştirilen uzman görüşü ile geçerliği, KR-20 testi ile güvenirliği sağlanan kelime başarı testi kullanılmıştır. Kelime başarı testi iki gruba da ön test ve son test olarak uygulanmıştır. Verilerin çözümlenmesinde SPSS paket programı kullanılmıştır. t-testi ile gruplar arasındaki farkın anlamlı olup olmadığı değerlendirilmiştir. Araştırmada elde edilen veriler değerlendirildiğinde kelime öğretiminde anlamsal haritalama tekniğinin ve geleneksel yöntemlerin etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ancak deney ve kontrol grupları kendi aralarında karşılaştırıldığında anlamsal haritalama tekniğinin geleneksel yöntemlere göre kelime öğretiminde daha etkili olduğu tespit edilmiştir.
Turizm sektörünün her yıl giderek artan turistik talebi ile turizm eğitimi alan öğrenci sayısında ters orantı söz konusudur. Ayrıca, öğrencilerin turizm sektörüne güvensizliği ve turizm eğitimine ...bakış açısı önemli bir sorun olmaya başlamıştır. Bu nedenle, turizm eğitimi için üniversitelerde eğitim alan öğrencilerinin turizm eğitimi algılamalarının nedenlerinin tespit edilmesi gerekmektedir. Bu araştırmada, turizm alanında lisans eğitimi alan öğrencilerin turizm eğitimi ve turizm sektörü konusunda algılamalarının belirlenmesi amaçlanmaktadır. Turizm eğitimi konusunda öğrencilerin zihinlerindeki düşünceler belirlenerek, bilgi düzeyleri tespit edilmiş olacaktır. Araştırma da kelime İlişkilendirme testi aracılığı ile öğrenci algılamalarında turizm eğitiminin önemi belirlenecektir. Çalışma da demografik bilgilerin elde edilmesinde SPSS 22 programı kullanılmıştır. Öğrenci algılamalarından elde edilen cevap kelimelerden frekans tablosu yapılmıştır. Cevap kelimelere göre, kavram ağı haritası oluşturularak, turizm eğitimi ile öğrencilerin algılamaları arasındaki ilişkiler ortaya konulmuştur. Bu çalışma ile, turizm eğitimi alan öğrencilerin geleceklerine ve aldıkları turizm eğitimlerine ilişkin algılamaları ortaya konmaktadır.
Mamul veya hizmetlerin satışından elde edilen gelirin ve bu gelirin elde edilebilmesi amacıyla üretim aşamasında katlanılan maliyetlerin dönem sonlarında düzenlenen bilanço ve gelir tablolarının ...kullanılması ile hazırlanan raporlarla işletme yöneticilerine ve finansal bilgi kullanıcılarına sunulması gerekmektedir. Bu raporların hazırlanabilmesi için işletmelerin üretim aşamalarında benimsemesi gereken düşünceler bulunmaktadır. Bu düşüncelerden bir tanesi yalın düşüncenin dikkate alınması ile kullanılan yalın üretim sistemidir. Yalın üretim sistemi ile işletmeler, mamul veya hizmetlerin üretim aşamasında oluşabilecek israfları en az seviyeye indirmekte ve rekabet avantajı sağlamaktadırlar. Hem israfı en az seviyeye indiren hem de rekabet avantajı gibi birtakım avantajlar sağlayan yalın üretim sisteminin kullanılması ile mamul veya hizmetlerin üretiminin gerçekleştirilebilmesi amacıyla katlanılan maliyetlerin hesaplanmasında ve katlanılan maliyetlerin işletme yöneticilerine ve finansal bilgi kullanıcılarına raporlar yardımı ile sunulabilmesinde bir bilgi sistemi olarak ifade edilebilen muhasebeden de yararlanılması gerekmektedir. Yalın düşünce ve yalın üretim sisteminin dikkate alınması ile katlanılan maliyetlerin hesaplanması ve bu maliyetlerin ilgili bilgi kullanıcılarına sunumunda israfı da elimine eden muhasebe sistemi yalın muhasebe olarak ifade edilmektedir. Yalın düşünceyi temel alan yalın üretim sistemi ve yalın muhasebede de israfı en az seviyeye indirebilmek amaçlanmaktadır. Bu amacı yerine getirebilmek için kullanılan birtakım araçlar bulunmaktadır. Yalın düşünceyi temel alan ve israfı en az seviyeye indirmeyi amaçlayan yalın üretim sisteminde kullanılan araçlardan bir tanesi de değer akış maliyetlemedir. Değer akış maliyetleme, yalın düşünce felsefesinin temelinde yer alan değer ve değer akışının tamamlanması işlemlerinden meydana gelmektedir. Değer akış maliyetlemede değer, müşterinin satın alacağı mal veya hizmet için ödeyeceği bedeldir. Değer akışının tamamlanması ise, ürünlere değer katma sürecinin sürekli bir akış halinde olması şeklinde ifade edilebilmektedir. Yalın yönetimin bir aracı olarak ifade edilebilen değer akış maliyetleme, ürünlerin üretim aşamasını bölümler bazında değil, değer akışları bazında ele alan ve bu değer akışlarında ürüne değer katan ya da katmayan faaliyetlere ait maliyetlerin tespit edilmesini sağlayan bir sistem olarak ifade edilmektedir. Bu çalışmada; yalın düşünce, yalın muhasebe ve yalın yönetimin bir aracı olan değer akış maliyetleme konuları açıklanarak yalın düşüncenin benimsenmesi ile yararlanılabilecek avantajlarla ilgili bilgi verilmiştir. Çalışmanın uygulama kısmında, bir kamu hastanesinin röntgen ve biyokimya birimleri, değer akış maliyetlemenin temelini oluşturan, değer akışları olarak dikkate alınmış ve hizmet üretiminin gerçekleştirildiği bu değer akışlarında ortaya çıkan maliyetler hesaplanmıştır. Hizmet işletmesi olarak ifade edilebilen hastanelerde karar alabilen yöneticilere hesaplanan maliyet bilgilerinin sunulabilmesi ve meydana gelebilecek farklılıkları belirtebilmek amacıyla geleneksel ve değer akış maliyetleme sistemine göre gelir tabloları ayrı ayrı düzenlenmiştir.
Öğrencilerin anlama becerilerinin geliştirilmesinde metnin içeriğinin doğru olarak anlaşılmasının önemli rolü vardır. Bu süreçte metinde bulunan söz varlığına öğrencinin hâkim olması etkili/doğru ...anlamayı da beraberinde getirecektir. Sıralanan bu özellikler bilinmeyen kelimelerin öğretiminde kullanılan yöntemlerin etkililiğinin araştırılmasını gerektirmektedir. Bu araştırmanın amacı bilinmeyen kelimelerin öğretiminde kullanılan yöntemlerin etkililiğinin değerlendirilmesidir. Araştırmanın çalışma grubu altıncı ve yedinci sınıf öğrencilerinden oluşmuştur. Karma yöntemin uygulandığı bu araştırmada tarama modeli ve betimsel analiz kullanılmıştır. Öğrencilerin Türkçe derslerindeki bilinmeyen kelimelerin öğretiminde kullanılan yöntemlere yönelik tutumlarının belirlenebilmesi için likert tipi tutum ölçeği kullanılmıştır. Burada elde edilen veriler frekans/yüzdelik dilim ve t-testi ile analiz edilmiştir. Açık uçlu soruların yer aldığı formlardan elde edilen sonuçlar doküman incelemesi yöntemi ve betimsel analiz yöntemleri vasıtasıyla yorumlanmıştır. Araştırmada elde edilen verilere göre öğrencilerin bilinmeyen kelimelerin öğretiminde kullanılan yöntemleri genel olarak olumlu şekilde niteledikleri görülmüştür. Ayrıca bilinmeyen kelimelerin öğretim süreçlerinde sınıf düzeyi, cinsiyet değişkenlerinin bazı konu alanlarında p < 0,05 düzeyinde anlamlı farklılık oluşturduğu tespit edilmiştir.
The correct understanding of the content of the text has an important role in the development of students' comprehension skills. In this process, the students know of the vocabulary in the text will bring along effective / correct understanding. These listed features require the investigation of the effectiveness of the methods used in teaching unknown words. The aim of this research is to evaluate the effectiveness of the methods used in teaching unknown words. The study group of the research consisted of sixth and seventh grade students. Scanning model and descriptive analysis were used in this study where mixed method was used. Likert type attitude scale was used to determine the students' attitudes towards the methods used in teaching unknown words in Turkish lessons. The data obtained here were analyzed by frequency / percentile and t-test. The results obtained from the forms with open-ended questions were interpreted through the document analysis method and descriptive analysis methods. According to the data obtained in the study, it was seen that the students generally qualified the methods used in teaching unknown words in a positive way. In addition, it was determined that the variables of class level and gender in the teaching processes of unknown words made a significant difference at p <0.05 level in some subject areas.
Bu araştırmanın amacı İngilizce dersinde UbD temelli yaratıcı drama etkinliklerinin ortaokul öğrencileri üzerindeki yansımalarının incelenmesidir. Araştırma olgubilim deseniyle yürütülmüştür. ...Araştırmanın katılımcılarını ortaokul yedinci sınıfa devam eden 15 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak öğrenci günlükleri kullanılmıştır. Araştırmanın uygulama süreci dört hafta boyunca devam etmiştir. Öncelikle İngilizce derslerinde kullanılmak üzere UbD planları hazırlanmış ve bu planlara yaratıcı drama etkinlikleri entegre edilmiştir. Sonrasında ünite planının uygulaması gerçekleşmiştir. Her yaratıcı drama etkinliğinin sonunda öğrencilerden günlük tutmaları istenmiş ve bu sayede onların ne kadar ilerlediklerini göstermeleri ve görüşlerini kendi ana dillerinde ifade etmeleri beklenmiştir. Toplanan veriler içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Elde edilen bulgular, yaratıcı drama ile yapılan etkinlikler sonunda öğrencilerin öz güvenlerinin arttığını ve geleneksel yöntem ile işlenen İngilizce dersinden daha çok aktif katılımda bulunduklarını ortaya koymuştur. Öğrencilerin kendi öğrenme süreçleri hakkında farkındalıklarının gelişmesi adına benzer araştırmalara gelecekte de yer verilebilir ve uygulama süresi daha uzun tutulabilir.
Atasözleri içinden çıkmış olduğu toplumun örf, adet, tarih, felsefe, ortam yaşam özelliklerini yansıtır. Bu nedenle, temel söz varlığı unsurları içerisinde önemli bir yere sahip olan atasözleri ...öğrencilerin söz varlıklarını zenginleştirmede önemli materyallerdendir. Araştırmada, Türk atasözlerinin söz varlığı içinde yer alan eski / arkaik kelimelerin tespiti amaçlanmaktadır. Araştırma, nitel araştırma yaklaşımına uygun olarak doküman incelemesi tekniği ile gerçekleşmiştir. Araştırmanın örneklemini, yaygın kullanıma sahip bir eser olan, Ömer Asım Aksoy’un Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü’ndeki atasözleri oluşturmaktadır. Aksoy’un sözlüğündeki günümüzde kullanımı az ya da kullanımdan düşmüş kelimeler Divan-u Lügat-it Türk ve Kutadgu Bilig dizinlerine bakılarak tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışmamızda eski (eskicil-arkaik) dil unsuru özelliği gösteren 41 kelimeye rastlanılmıştır.
Türkçedeki söz varlığı, İngilizcede vocabulary kelimesi ile karşılanmaktadır. Bununla birlikte söz varlığı, söz dağarcığı, kelime dağarcığı, kelime hazinesi gibi kavramlar Türkçede aynı anlamı ...karşılamaktadır. Söz varlığı, kelimeleri, deyimleri, atasözlerini, ikilemeleri, terimleri, kalıp sözleri ve benzerlerini kapsayan üst bir kavramdır. Üniversitelerde “Sözlü Anlatım” dersi birinci yarıyılda okutulmaktadır. Bu dersin amacı öğretmen adaylarının sözlü anlatım, yani konuşma becerilerini geliştirmektir. Etkili ve başarılı bir konuşmanın belirleyici özelliklerinden biri de zengin bir söz varlığına sahip olmasıdır. Öğretmen adayları açısından bu beceri kritik önem taşımaktadır. Bu çalışmada, bu gerekçeyle Hacettepe Üniversitesi birinci sınıf düzeyinde öğrenim gören öğrencilerin konuşma becerilerinin üzerinde en büyük etkiye sahip olan söz varlığı üzerine çalışılmıştır. Üniversite 1. sınıf düzeyinde öğrenim gören öğrencilerin üretici söz varlığının belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölümü Okul Öncesi Öğretmenliği ve Matematik Öğretmenliği Ana Bilim Dalı öğrencilerinden anılarını anlatmaları istenmiş ve her öğrenciden üçer dakikalık ses kayıtları alınmıştır. Sonraki aşamada ses kayıtları çözümlenerek Word dosyasına dönüştürülmüştür. Çözümlemede Simple Concordance programı kullanılmıştır. Daha sonra metinler dizinlenmiştir. Araştırmada bulgular, kelime hazinesine ilişkin bulgular, öğrencilerin sözlü anlatımlarından bir metin havuzu oluşturulması ile toplam ve farklı kelime değerleri metin havuzunun çözümlenmesi yoluyla elde edilmiştir. Öğrenci başına düşen farklı kelime sayısı, kullanılan farklı kelime sayısının öğrenci sayısına bölünmesi yoluyla elde edilmiştir. Her öğrenci için geçerli olmamakla birlikte ortalama bir değer belirleyebilmek için böyle bir yola gidilmiştir.