This paper details Geza Teleki's contributions in the development of a wildlife conservation movement in Sierra Leone in the late 1970s to early 1980s. Teleki, a primatologist researcher and an ...animal rights activist, arrived in Sierra Leone in 1979 to find an inactive government wildlife conservation program and a thriving primate export sector. Shocked by what he saw, he worked with local and international environmentalists to build a wildlife conservationist movement in Sierra Leone. From capricious negotiations with presidential dictator Siaka Stevens to theurgical conflicts with local communities, Teleki helped to lay the groundwork for transforming wildlife conservation in the small West African nation. In this paper, I explore these contributions, reconstructing Teleki's position as a historical actor in Sierra Leone as well as providing some reflection on how the legacy of his work has been inscribed upon Sierra Leone's contemporary wildlife conservation landscape
Retrospektif (geriye dönük) dozimetri, doz ölçümünün planlanmadığı durumlarda doz hesabı için kaza dozimetresinin önemli araçlarından biridir. Kaza dozimetrisi, radyasyon kazası sonucu dışarıdan/ ...içten maruz kalan insanların radyasyon dozunun çeşitli dozimetri yöntemleri ile değerlendirilmesidir. Kaza bölgesindeki herhangi bir obje doğal dozimetre olarak değerlendirilebilmektedir. Şimdiye kadar seramik ya da porselen ürünleri, yapı malzemeleri, elektronik bileşenler (IC parçaları, sim kart, transistörler), saat camı ve telefon ekranı gibi birçok malzeme bu amaçla incelenmiştir. Bu çalışmada çevrede yaygın şekilde bulunan çeşitli porselen ve kil bazlı malzemelerin (şekerlik, kül tablası, sigorta porseleni, cila maddesi içerikli ve içeriksiz yapay diş porseleni, seramik tırnak törpüsü, namaz mühürü ve kumbara) retrospektif dozimetri amaçlı kullanımı için numune hazırlanma sürecinin TL sinyalinin üzerinde etkisi, radyasyon kazasından önce malzemenin maruz kalmış olduğu sıcaklığın (örneğin yangın) OSL sinyali üzerinde etkisi, termal sönümlenme, farklı uyarma modlarında OSL lüminesans sinyalinin değişimi gibi özellikleri de araştırılmıştır. Ayrıca bir radyasyon kazası senaryosu gerçekleştirilerek araştırılan materyaller ile TL ve OSL tekniğini kullanılarak kaza dozu hesaplanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre incelenen bütün numunelerin radyasyon kazası durumunda retrospektif doz hesaplaması için birer dozimetrik malzeme olarak kullanılabilirliği ortaya çıkmaktadır. Kaza senaryosu sonucunda numunelerden TL yöntemi ile hesaplanan kaza doz değerlerini kaza mahallinde konulmuş TLD100’ler ile elde edilen değerlerle kıyasladığımız zaman kumbara ve yapay diş porseleni numunelerinden <%10 sapma; OSL yöntemi ile elde edilen sonuçlarda ise sigorta porseleni numunesinden <%9 sapma ve seramik tırnak törpüsü numunesinden <%14 sapma değeri elde edilrek diğer numunelere göre daha uygun bir sonuç göstermiştir.
Pamukkale (Denizli) bölgesinin kuzeydoğusunda yüzeyleyen Asartepe (LE2) ve Kızılburun (LE3 ve LE4) formasyonlarından alınan üç adet kil örneğinin fiziko-kimyasal, mineralojik ve termal özelliklerini ...incelemek için X-ışını floresans, termal analiz, X-ışını kırınımı, Atterberg limitleri ve tane boyu analizi yöntemleri kullanılmıştır. Farklı birimlerden alınan bu killerin kimyasal ve mineralojik bileşimleri arasında çok büyük farklılıkların olmadıkları tespit edilmiştir. Mineralojik olarak, kırmızı killerin (LE2) kuvars, az oranda hematit, kil minerali olarak ise illit, az oranda kaolinit, klorit/simektit ve klorit içerdiği belirlenmiştir. Marnlı killerin ise (LE3 ve LE4) kuvars, kalsit ve piroksen içerdikleri kil minerali olarak da illit ve az klorit, kaolinit ve klorit/simektit içerdikleri tespit edilmiştir. Kimyasal bileşim açısından, kırmızı killer yüksek miktarda SiO2 (%52.0), Fe2O3 (%7.7) ve Al2O3 (%19.2) içermekte marnlı killer ise daha az oranda SiO2 (%40.1-44.5) ve Al2O3 (%12.7-14.0) ve yüksek oranda CaO (13.2-16.5) ve MgO (%3.6-3.8) içerdikleri gözlenmektedir. Tüm kil örneklerinin kızdırma kayıplarının (%14.2-17.7) yüksek olduğu belirlenmiştir. Endüstriyel uygunluk değerlendirilmeleri kırmızı killerin yaygın tuğla imalatı için yeterli özelliklere sahip olduğunu göstermektedir. Bununla birlikte, marnlı killer ise ince cidarlı delikli ürünlerin imalatı için yeterli özelliklere sahip olup, bazı değişikliklerle yaygın tuğla imalatında da kullanılabilirler.
Pamukkale (Denizli) bölgesinin kuzeydoğusunda yüzeyleyen Asartepe (LE2) ve Kızılburun (LE3 ve LE4) formasyonlarından alınan üç adet kil örneğinin fiziko-kimyasal, mineralojik ve termal özelliklerini ...incelemek için X-ışını floresans, termal analiz, X-ışını kırınımı, Atterberg limitleri ve tane boyu analizi yöntemleri kullanılmıştır. Farklı birimlerden alınan bu killerin kimyasal ve mineralojik bileşimleri arasında çok büyük farklılıkların olmadıkları tespit edilmiştir. Mineralojik olarak, kırmızı killerin (LE2) kuvars, az oranda hematit, kil minerali olarak ise illit, az oranda kaolinit, klorit/simektit ve klorit içerdiği belirlenmiştir. Marnlı killerin ise (LE3 ve LE4) kuvars, kalsit ve piroksen içerdikleri kil minerali olarak da illit ve az klorit, kaolinit ve klorit/simektit içerdikleri tespit edilmiştir. Kimyasal bileşim açısından, kırmızı killer yüksek miktarda SiO2 (%52.0), Fe2O3 (%7.7) ve Al2O3 (%19.2) içermekte marnlı killer ise daha az oranda SiO2 (%40.1-44.5) ve Al2O3 (%12.7-14.0) ve yüksek oranda CaO (13.2-16.5) ve MgO (%3.6-3.8) içerdikleri gözlenmektedir. Tüm kil örneklerinin kızdırma kayıplarının (%14.2-17.7) yüksek olduğu belirlenmiştir. Endüstriyel uygunluk değerlendirilmeleri kırmızı killerin yaygın tuğla imalatı için yeterli özelliklere sahip olduğunu göstermektedir. Bununla birlikte, marnlı killer ise ince cidarlı delikli ürünlerin imalatı için yeterli özelliklere sahip olup, bazı değişikliklerle yaygın tuğla imalatında da kullanılabilirler.
Pamukkale (Denizli) bölgesinin kuzeydoğusunda yüzeyleyen Asartepe (LE2) ve Kızılburun (LE3 ve LE4) formasyonlarından alınan üç adet kil örneğinin fiziko-kimyasal, mineralojik ve termal özelliklerini ...incelemek için X-ışını floresans, termal analiz, X-ışını kırınımı, Atterberg limitleri ve tane boyu analizi yöntemleri kullanılmıştır. Farklı birimlerden alınan bu killerin kimyasal ve mineralojik bileşimleri arasında çok büyük farklılıkların olmadıkları tespit edilmiştir. Mineralojik olarak, kırmızı killerin (LE2) kuvars, az oranda hematit, kil minerali olarak ise illit, az oranda kaolinit, klorit/simektit ve klorit içerdiği belirlenmiştir. Marnlı killerin ise (LE3 ve LE4) kuvars, kalsit ve piroksen içerdikleri kil minerali olarak da illit ve az klorit, kaolinit ve klorit/simektit içerdikleri tespit edilmiştir. Kimyasal bileşim açısından, kırmızı killer yüksek miktarda SiO2 (%52.0), Fe2O3 (%7.7) ve Al2O3 (%19.2) içermekte marnlı killer ise daha az oranda SiO2 (%40.1-44.5) ve Al2O3 (%12.7-14.0) ve yüksek oranda CaO (13.2-16.5) ve MgO (%3.6-3.8) içerdikleri gözlenmektedir. Tüm kil örneklerinin kızdırma kayıplarının (%14.2-17.7) yüksek olduğu belirlenmiştir. Endüstriyel uygunluk değerlendirilmeleri kırmızı killerin yaygın tuğla imalatı için yeterli özelliklere sahip olduğunu göstermektedir. Bununla birlikte, marnlı killer ise ince cidarlı delikli ürünlerin imalatı için yeterli özelliklere sahip olup, bazı değişikliklerle yaygın tuğla imalatında da kullanılabilirler.
Pamukkale (Denizli) bölgesinin kuzeydoğusunda yüzeyleyen Asartepe (LE2) ve Kızılburun (LE3 ve LE4) formasyonlarından alınan üç adet kil örneğinin fiziko-kimyasal, mineralojik ve termal özelliklerini ...incelemek için X-ışını floresans, termal analiz, X-ışını kırınımı, Atterberg limitleri ve tane boyu analizi yöntemleri kullanılmıştır. Farklı birimlerden alınan bu killerin kimyasal ve mineralojik bileşimleri arasında çok büyük farklılıkların olmadıkları tespit edilmiştir. Mineralojik olarak, kırmızı killerin (LE2) kuvars, az oranda hematit, kil minerali olarak ise illit, az oranda kaolinit, klorit/simektit ve klorit içerdiği belirlenmiştir. Marnlı killerin ise (LE3 ve LE4) kuvars, kalsit ve piroksen içerdikleri kil minerali olarak da illit ve az klorit, kaolinit ve klorit/simektit içerdikleri tespit edilmiştir. Kimyasal bileşim açısından, kırmızı killer yüksek miktarda SiO2 (%52.0), Fe2O3 (%7.7) ve Al2O3 (%19.2) içermekte marnlı killer ise daha az oranda SiO2 (%40.1-44.5) ve Al2O3 (%12.7-14.0) ve yüksek oranda CaO (13.2-16.5) ve MgO (%3.6-3.8) içerdikleri gözlenmektedir. Tüm kil örneklerinin kızdırma kayıplarının (%14.2-17.7) yüksek olduğu belirlenmiştir. Endüstriyel uygunluk değerlendirilmeleri kırmızı killerin yaygın tuğla imalatı için yeterli özelliklere sahip olduğunu göstermektedir. Bununla birlikte, marnlı killer ise ince cidarlı delikli ürünlerin imalatı için yeterli özelliklere sahip olup, bazı değişikliklerle yaygın tuğla imalatında da kullanılabilirler.
HAKKÂRİ YÖRESİ CANBEZAR KİLİMLERİNDEN BAZI ÖRNEKLER Bülent Oktay
Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü dergisi = Journal of Yüzüncü Yıl University Social Sciences Institute,
03/2018
39
Journal Article
Recenzirano
Odprti dostop
El sanatları, geleneklerin yaşatılması, kültürel varlıkların korunması vegelecek kuşaklara aktarılmasında en önemli faktörlerden biridir. Bu anlamdabütün milletler için büyük önem arzetmekte ve bir ...kültür hazinesi olarakgörülmektedir. Geçmişten günümüze kadar el sanatlarıyla iç içe yaşayanuygarlık; barınma, giyinme ve süslenme gibi ihtiyaçlarını karşılamak için herzaman el sanatları ürünlerinden yararlanmıştır.Kaynağını Orta Asya Türk sanatından alan ve Anadoluuygarlıklarından beslenen Anadolu Türk El sanatları zengin bir çeşitliliğesahiptir. Bu zengin çeşitlilik içersinde kilim üretimi önemli bir yer tutmaktadır.Bu anlamda ülkemizde kilim üretiminin yapıldığı en önemli merkezlerden biride Hakkari ilidir. Özellikle yörede hakim olan karasal iklim ve hayvancılığabağlı yarı-göçer yaşam tarzı dokumanın gelişmesine olanak sağlamıştır.Kilimcilik, Hakkari’de önemini kaybetmeden sürdürülen el sanatlarıürünlerinden biri durumundadır. Hakkari’de dokunan kilimler genellikle onudokuyan aşirete ya da kullanılan ana motife göre; Canbezar, Çılgül, Ertuşi,Gevdan, Gülhezar, Gulsarya, Hevçeker, Kesneker, Lüleper, Şamani, Şehvanive Şimkubik gibi isimlerle adlandırılmaktadırlar.Yöredeki kilim dokumacılığı bir taraftan yöre kültürünün özellikleriniyansıtırken diğer taraftan iktisadi bir faaliyet olması açısından önemarzetmektedir. Yörede dokunan kilim örneklerinin en önemlilerinden biricandan bezdiren ya da yapılması, dokunması çok güç anlamına gelen Canbezarkilim örneğidir. Bu nedenle bu çalışma kapsamında yedi adet Canbezar kilimörneği ele alınarak tanıtılmaya çalışılmıştır.
Çok karmaşık bir proses gerektirmeyen kolemanit zenginleştirme tesislerinden, üretim esnasında ve sonunda büyük potansiyel kaynak oluşturan kil içerikli atıklar çıkmaktadır. Bu çalışmada, Eti Maden ...Emet Bor İşletmesi Hisarcık kolemanit zenginleştirme tesisi katı atık killerinden alınan örneklerin kimyasal içerikleri incelenmiş ve mevcut kilin yapısal formülü tespit edilmiştir. 45 mikron tane boyutu altında kil içerikli atık %12,42 Mg ve 2352 ppm Li tenörüne sahiptir. Mg'ca zengin Li'lu bir simektit (saponit) olarak bilinen kilin su tutucu olma niteliği nedeniyle de kolemanit zenginleştirme prosesinde cevherden kilin uzaklaştırılmasını zorlaştırmaktadır. Yapılan kil ayırma çalışması sonuçları değerlendirildiğinde, elde edilen saf kilin %46,82 SiO2 ve %19,67 MgO tenörleri ile oldukça yüksek içeriğe sahip olmasının yanısıra 1776 ppm Sr, 3057 ppm As ve 2239 ppm Li tenörleri ile değeri daha da artmaktadır. Kil içerikli katı atığın saponit olması ve lityum içermesi endüstriyel kıymetini daha da arttırmaktadır. Kil içerikli katı atıkların, uygun strateji ve değerlendirme yöntemleriyle cevherden ayrılması ve ekonomiye kazandırılmasının önem taşıdığı belirlenmiştir.
Bu çalışmada, inşaat atıklarının yüksek plastisiteli bir kilin bazı mühendislik özelliklerine olan etkisi araştırılmıştır. Bu kapsamda öncelikle zemin numunesi ve inşaat atıklarının kimyasal ...özellikleri belirlenmiştir. Kile ağırlıkça %2, %5, %10, %15, %20, %25, %30 ve %35 oranlarında No. 40 elek altı inşaat atıkları karıştırılarak hazırlanan numuneler üzerinde kıvam limitleri ve standart kompaksiyon deneyleri yapılmıştır. Ek olarak optimum su muhtevası ve maksimum kuru birim hacim ağırlık şartlarında sıkıştırılmış katkısız kil ile %5, %10, %20 ve %30 katkılı numuneler üzerinde, optimum su muhtevası ve maksimum kuru birim hacim ağırlık şartlarında sıkıştırılarak sabit hacimli şişme ve serbest basınç deneyleri de yapılmıştır. Deney sonuçları, şişen kile %10-%20 oranında inşaat atıklarının eklenmesinin şişme potansiyelinin azaltılmasında ve serbest basınç mukavemetinin arttırılmasında ideal sonuçlar verdiğini göstermiştir.
Bu çalışmada, inşaat atıklarının yüksek plastisiteli bir kilin bazı mühendislik özelliklerine olan etkisi araştırılmıştır. Bu kapsamda öncelikle zemin numunesi ve inşaat atıklarının kimyasal ...özellikleri belirlenmiştir. Kile ağırlıkça %2, %5, %10, %15, %20, %25, %30 ve %35 oranlarında No. 40 elek altı inşaat atıkları karıştırılarak hazırlanan numuneler üzerinde kıvam limitleri ve standart kompaksiyon deneyleri yapılmıştır. Ek olarak optimum su muhtevası ve maksimum kuru birim hacim ağırlık şartlarında sıkıştırılmış katkısız kil ile %5, %10, %20 ve %30 katkılı numuneler üzerinde, optimum su muhtevası ve maksimum kuru birim hacim ağırlık şartlarında sıkıştırılarak sabit hacimli şişme ve serbest basınç deneyleri de yapılmıştır. Deney sonuçları, şişen kile %10-%20 oranında inşaat atıklarının eklenmesinin şişme potansiyelinin azaltılmasında ve serbest basınç mukavemetinin arttırılmasında ideal sonuçlar verdiğini göstermiştir.
PDF
