Ustawa Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce z lipca 2018 (ustawa 2.0) wprowadziła istotne zmiany ewaluacji jakości badań naukowych. Największy wpływ na wynik tej oceny mają publikacje naukowe. Zasadą ...jest, że uwzględnia się artykuły w czasopismach indeksowanych w bazach Scopus lub Web of Science. Liczba punktów przypisanych czasopismom w wykazie ogłoszonym przez ministra jest uzależniona od wyliczeń bazy co do oddziaływania pisma. Rozciągnięcie tych kryteriów bibliometrycznych na czasopisma prawnicze było przełomem w ich dziejach. W artykule podjęte zostały pytania: w jakiej mierze reprezentatywne jest stosowanie kryteriów bibliometrycznych do oceny czasopism prawniczych? Czy ogłoszony przez ministra wykaz i ranking czasopism prawniczych jest podobny do instrumentów i praktyk ewaluacyjnych w innych krajach? Co jest wyjątkowego w cezurze wyznaczonej przez ustawę 2.0 w historii polskich czasopism prawniczych względem wcześniejszych cezur w tych dziejach? Jakie zmiany w zakresie uwzględniania czasopism prawniczych w ewaluacji nauki są uzasadnione? Przypisanie kluczowej roli bazom Scopus i WoS autor ocenia jako wymuszoną rewolucję. Stosując metodę porównawczą, historyczną i argumenty pragmatyczne, autor formułuje postulaty zmierzające do przekształcenia tej rewolucji w pożądaną zmianę ewolucyjną. Kluczowe dla niej powinno być pełne poszerzenie zakresu czasopism prawniczych uwzględnianych przy ewaluacji o włączone do baz ERIH PLUS , HeinOnline lub zagranicznych oficjalnych wykazów czasopism wykorzystywanych do oceny badań naukowych, a także całkowite zastąpienie przy ocenie prestiżu czasopism prawniczych kryteriów bibliometrycznych przez ocenę ekspercką.
Models of scientific communication can be divided into models of communication among scientists and models of communication between scientists and a wider society. This paper is dedicated to ...challenges related to communication both in scientific field and beyond, and the analysis is based on the conducted expert interviews. The paper’s significant finding is about science democratization in Poland along with its categories emerging from the interviews. The paper discusses the concept of science democratization in the context of possible forms of communication and prospective cooperation between scientists and a wider public in Poland. The paper culminates with the distinction between models of dialog and deficit in communicating scientific knowledge.
Artykuł jest próbą opisania stanu współczesnej socjologii i jednego z wyzwań stojących przed naszą dyscypliną. Wyzwaniem tym jest pojawienie się data science: tj. podejścia, które w systematyczny, ...ilościowy sposób zajmuje się analizą gromadzonych cyfrowo nieustrukturyzowanych danych, dotyczących zachowań ludzi. Co ważne, analizy data science nie korzystają z dorobku socjologii ani w odniesieniu do tradycji teoretycznej, ani w odniesieniu do metod badawczych. Zastępują jednak socjologię (i inne nauki społeczne) poza światem akademickim. Tekst próbuje pokazać, czym data science różni się od innych, wcześniejszych wyzwań, przed którymi stała socjologia.
Celem artykułu jest pogłębiona analiza koncepcji obiektu granicznego wprowadzonej przez J. Griesemera i S. L. Star. Konieczna jest próba opisania go zgodnie z zamysłem autorów i zbadania jego ...pierwotnego sensu. Autorka skłoniła się do przeprowadzenia takiej analizy, dostrzegając liczne uproszczenia i przypadki powierzchownego traktowania zagadnienia w licznych opracowaniach dotyczących tej idei. Artykuł rozpoczyna się od definicji obiektu granicznego zgodnie z przełomowym tekstem Griesemera i Star. Po drugie, wskazuje obszary zastosowania koncepcji zilustrowane przykładami. W kolejnym kroku autor skupia się na przypadkach niekonsekwencji w badaniach z użyciem tego pojęcia, głównie w odniesieniu do komentarzy Star. Wspomniano również o możliwości celowego tworzenia obiektów granicznych, co od początku było wpisane w zamysł autorów.
Pojęcie tytułowego paradygmatu nawiązuje do prac Thomasa Kuhna, który w latach 60. ubiegłego wieku odniósł je do wszystkich typów ludzkiego poznania, a zwłaszcza do poznania naukowego utożsamianego z ...naukami przyrodniczymi. Wielu historyków zwraca uwagę na fakt, że Konrad Lorenz, uznawany za twórcę nowoczesnej etologii, zgromadził grupę biologów wyznających jednolitą metodologię badań. Współpraca Konrada Lorenza z Nikolaasem Tinbergenem, prowadząca często do twórczych sporów, miała dla etologii szereg fundamentalnych skutków, z których najważniejsze dotyczyły etologicznej teorii instynktu i etologicznej teorii praw rządzących funkcjonowaniem bodźców. Współpraca między Lorenzem a Tinbergenem zaowocowała tym, że dziś możemy mówić o szkole etologii Lorenza-Tinbergena, która tej dziedzinie wiedzy przypisuje stałe miejsce pośród innych typów ludzkiego poznania, zwłaszcza wśród różnych gałęzi biologii ewolucyjnej.
W niniejszym artykule podjęto próbę ukazania relacji, jakie zachodzą pomiędzy teorią mimetyczną René Girarda a badania nad naturą imitacji w naukach kognitywnych. Praca zostało podzielona na 4 ...części. W pierwszej zdefiniowano podstawowe pojęcie teorii francuskiego myśliciela – pojęcie pragnienia mimetycznego na tle takich pojęć jak mimikra biologiczna, kulturowa i mimetyzm psychologiczny. W drugiej nawiązano do badań w zakresie psychologii rozwojowej nad zachowaniami naśladowczymi noworodków. W trzeciej ukazano, w jaki sposób zachowania naśladowcze znajdują swoje odzwierciedlenie w aktywności neuronów. W czwartej przedstawiono najnowsze wyniki badań, które w sposób bezpośredni odnoszą się teorii pragnienia mimetycznego René Girarda.
Artykuł jest próbą zmierzenia się z wybranymi wyzwaniami towarzyszącymi pracy badawczej na styku antropologii i nauk politycznych. Zaprezentowane refleksje powstały na podstawie doświadczeń z badań ...terenowych prowadzonych w latach 2005–2019 w Andach Peruwiańskich i, od 2022 roku, w Kolumbii. Zasadniczą część tekstu stanowi przegląd ewolucji moich wyobrażeń na temat podejmowanych problemów badawczych przed i po ich skonfrontowaniu z wiedzą terenową, czyli usytuowaniu w kontekstach życia z badanymi. W zakończeniu podejmuję próbę odpowiedzi na pytanie, na czym może polegać i do czego prowadzić poszukiwanie porozumienia między reprezentowanymi w tekście dyscyplinami.
W tym tekście analizuję ideał nauki wypracowany przez Edmunda Husserla w późniejszym okresie jego twórczości, głównie w Medytacjach kartezjańskich i w Kryzysie nauk europejskich. Analiza ta jest ...drugą częścią rozważań przedstawionych w: M. Czarnocka, Edmunda Husserla idea nauki i projekt fenomenologii jako nauki ścisłej, Filozofia i nauka. Studia filozoficzne i interdyscyplinarne, 7 (2), 2019, s. 247-264. Husserl twierdzi, że przeobrażenie filozofii w naukę ścisłą, główne zamierzenie jego intelektualnej aktywności, wiąże się z reformą wszystkich nauk pozytywnych. Nauki pozytywne są według niego ściśle związane – przez wspólne fundowanie i wspólny ideał – z filozofią. W pracy porównuję też Husserlowski projekt filozofii jako nauki fundamentalnej z trendami obecnie panującymi w filozofii i wielością jej szkól, pól problemowych i metod.
W artykule podjęta została tematyka efektów edukacji przedsiębiorczej w rzeczywistości społeczno-gospodarczej. Analizie poddany został także cel edukacji przedsiębiorczej, określony przez Komisję ...Europejską, a następnie przekazywane treści i sposoby kształcenia, a dalej założenia teoretyczne leżące u podstaw przyjętych koncepcji, zwłaszcza wizji natury człowieka. Praca ma charakter poznawczy – teoretyczny – a zastosowana metoda to analiza adekwatnej literatury, rezultatów badań, oficjalnych dokumentów i raportów, podręczników oraz materiałów edukacyjnych. W rezultacie przeprowadzonych analiz zdiagnozowane zostały główne obserwowane w rzeczywistości problemy oraz wskazane ich przyczyny. W odpowiedzi na nie zaproponowano uwzględnienie dorobku realistycznej tradycji intelektualnej. Z tej perspektywy najistotniejszą rolę w poznawaniu i uczeniu się odgrywają wola i rozum ucznia, dzięki którym kieruje się on do swojego celu. W artykule omówione zostały także: rola nauczyciela w edukacji, możliwości skutecznego nauczania oraz pojęcie dobra wspólnego w działalności edukacyjnej i przedsiębiorczej.