Zaprezentowany artykuł stanowi próbę przekazania i zilustrowania różnych form odbioru wiedzy w procesach o magię szkodliwą i czarownic na ziemiach czeskich, w okresie późnego średniowiecza i we ...wczesnych czasach nowożytnych. Pierwsza część artykułu jest oparta na Writing of the wandering (Hodoporicon) autorstwa niemieckiego benedyktyna Johannesa Butzbacha (1477–1516). Druga część zawiera kilka obserwacji na temat występowania pism demonologicznych i dzieł o stosowaniu magii w bibliotekach na ziemiach czeskich w XVI i XVII w. Trzecia część artykułu dotyczy penetracji poszczególnych elementów kumulatywnej przestępczości czarów na ziemiach czeskich w XVI i XVII w. na poziomie praktyki sądowniczej, szczególnie w praktyce Sądu Apelacyjnego w Pradze w drugiej i trzeciej dekadzie XVII w
W artykule dokonano prezentacji oraz krytycznej oceny treści monografii Henryka Witczyka Natchnienie. Prawda. Zbawienie. W pierwszej części artykułu przedstawiono zagadnienie natchnienia, prawdy oraz ...zbawienia w ujęciu autora książki. Za dokumentem Natchnienie i prawda Pisma Świętego Papieskiej Komisji Biblijnej (PKB) rozpatruje on pojęcie natchnienia w ramach objawienia Bożego na tle różnego sposobu pochodzenia ksiąg biblijnych od Boga. Wspólnym mianownikiem genezy świętych pism okazuje się wiara hagiografa w Boga. Witczyk wskazuje następnie, że w Nowym Testamencie księgi są natchnione za pośrednictwem Słowa Wcielonego, podkreśla aktywność Ducha Świętego w autorach natchnionych oraz w natchnionym tekście – księgi Pisma są zarazem natchnione, jak i inspirujące. Prawdę Pisma Świętego autor łączy z faktem natchnienia – tylko słowo od Boga może mówić o Bogu. Witczyk ukazuje oryginalny charakter prawdy Pisma Świętego i za dokumentem PKB wymienia najważniejsze jej cechy. Dokonuje również przekonującej apologii wiarygodności naocznych świadków kluczowych wydarzeń historii zbawienia oraz ich oralnego świadectwa. Biblista analizuje następnie związek między objawieniem Boga a zbawieniem człowieka. Poświęca uwagę przede wszystkim soteriologii Księgi Apokalipsy. Realizacja zamiaru ukazania organicznego związku między natchnieniem, prawdą i zbawieniem wydaje się nie do końca udana. W drugiej części recenzji wyrażone zostały pewne uwagi krytyczne, które nie deprecjonują jednak wagi monografii
The paper presents professional and personal information on head surgeon Johann (Ivan) Bönisch, who was active in Bjelovar as hospital surgeon and district physician. He worked as head surgeon with ...permanent office in both regiments belonging to Bjelovar – first in Đurđevac, and later in Križevci. The paper includes the integral letter Bönisch sent to his wife Julia in translation from the German language. The letter was written in 1849 in the Sirmium battlefield, where he worked as battalion surgeon. Using emotional literary expression, he offers information on army activities, and sanitary and military circumstances in battlefields in the mid-19th century.
Prispevek prek primerjalne analize biografskih dokumentov, nazorov, literarnih in teoloških del obravnava dva kompleksna renesančna načina za razumevanje humanističnega individuuma, kot se odražata v ...delih svetega Maksima Greka in Eneja Silvija Piccolominija. Primerjava dveh teologov, ki sta precejšen del življenja preživela v stiku z renesančno mislijo, pokaže, kako je slednja zaznamovala tudi njuna teološka sistema ter zaostrila njuno ortodoksnost v nepopuščanju tedaj aktualnemu antropocentrizmu. Obema avtorjema so skupne: osebna raba jezika (idiolekt); odprto in ustvarjalno sprejemanje tako vzhodnega kot tudi zahodnega krščanstva; nasprotovanje krivoverskim ločinam; poudarjen kristološki teocentrizem; zavedanje ogroženosti krščanskega sveta; avtobiografskost njunih del. Prav v združevanju vzhodnih in zahodnih krščanskih elementov ter v izpostavljenem in prepoznavno osebnem interpretiranju svetopisemskega sporočila je mogoče utemeljiti podobnost primerjanih nazorov. Povečana avtobiografskost njunih spisov priča o močni vezi z renesančnim humanizmom.
W prezentowanym artykule dokonano przeglądu XIX-wiecznych wydań Nowego Testamentu w języku polskim celem odnalezienia modeli edytorskich, według których pojawiały się kolejne edycje. W pracy ...uwzględniono docelowo 68 wydań, które ukazały się na przestrzeni lat 1815-1900. 34 spośród nich bazowały na tłumaczeniu przyjętym w Biblii Gdańskiej a 34 na tłumaczeniu Jakuba Wujka. Spośród analizowanych edycji wskazano na 27, według których ukazywały się kolejne polskie wydania Nowego Testamentu (w XIX wieku). Obok zidentyfikowanych poszczególnych modeli, w pracy zaproponowano także 7 linii edycyjnych.
The author analyzes the foundations of Paul’s argument on homosexuality in Rom 1:26-27. First, he points to the categories of honor and shame functioning in the Hellenistic world, which the apostle ...refers to when he describes male and female homosexual relations moved by “degrading” and “consuming passions,” and consequently leading to “shameless acts” (Rom 1:26-27). Second, Paul relies on the natural law, which he perceives not as a cultural norm but, like some Greco-Roman and Jewish authors, as a creation order permeated with God’s insight. Third, the primary point of reference for the apostle are the Scriptures and the broadly understood Jewish tradition (Lev 18:22; 20:13; Deut 4:16-19; Ps 105:20; Jer 2:11; Wis 12–15), especially Genesis 1–3 (with particular emphasis on Gen 1:27-28). They connect homosexuality with idolatry, transgressing the order of creation and blurring the distinction between the male and the female. Gender differences serve procreation, but also building up the relationship based on mutual understanding and complementarity between a man and a woman. The apostle finds allies in Plato, Plutarch, Dio Chrysostom, Philo, Flavius Joseph, Pseudo-Phocylides and many others who also refer to the categories of honor and shame, natural law and procreation in their critique of homosexual acts.
The paper analyzes the Croatian translation of a collection of J.R.R. Tolkien’s letters to his children – the posthumously published Father Christmas Letters (1976). Situated within the theoretical ...and methodological framework of descriptive translation studies, the paper will examine specific translation strategies and tactics utilized to make the text more comprehensible and accessible to the target (child) audience, thus demonstrating that the translator, Zlatko Crnković, is first and foremost translating for children. The analysis is focused on the level of content (with special emphasis on culture-specific items) and style. By examining one of Tolkien’s “minor” works and its translation into a “minor” language, the paper aims to address underscrutinized areas within Tolkien, translation, and children’s literature studies.
PDF
