Riassunto L’emergenza Covid-19 e le legislazioni d'urgenza emanate dai governi europei incidono in modo profondo sulla dimensione migratoria contemporanea, così come sulle forme e sui modi di ...studiarla. Il presente contributo, frutto di una “ricerca in quarantena”, si contestualizza nella prima fase dell’irrompere della pandemia in Italia e in Francia (fine febbraio - inizio giugno 2020), segnata dal lockdown nazionale in entrambi i Paesi. L’articolo propone, in primo luogo, una riflessione metodologica relativa al fare etnografia delle migrazioni in tempi pandemici e, di seguito, un’analisi delle conseguenze del Covid-19 sul confine franco-italiano e sull’azione delle reti solidali ai migranti in transito. Il materiale empirico è basato su venti interviste telefoniche semi-strutturate con interlocutori chiave della solidarietà ai migranti sul confine; è costruito inoltre attraverso tecniche di etnografia digitale, quali l’analisi di pagine Facebook e blog dei gruppi intervistati, e su una ricerca emerografica e documentale di carattere locale, nazionale ed internazionale.
Abstract The Covid-19 emergency and the legislation issued by European governments have a deep impact on the contemporary migratory dimension, as well on the forms and ways of studying it. This contribution, the result of a “quarantine research”, is contextualized in the first phase of the outbreak of the pandemic in Italy and France (late February - early June 2020), marked by the national lockdown in both countries. The article proposes, first of all, a methodological reflection about the making of ethnography of migrations in pandemic times and, below, an analysis of the consequences of Covid-19 on the French-Italian border and on the action of solidarity networks with migrants in transit. The empirical material is based on twenty semi-structures telephone interviews with key interlocutors of solidarity with migrants on the border; it is also built through digital ethnographic techniques, such as the analysis of Facebook pages and blogs of the interviewed groups, and on a local, national and international hemerographic and documentary research.
Il progetto ReGap (Reducing the Education Gap), in linea con l’obiettivo Erasmus + relativo all’equità e all’inclusione, mirava a produrre risorse didattiche aperte per la promozione ...dell’appartenenza sociale di migranti e rifugiati attraverso lo sviluppo dell’abilità linguistica del paese ospitante in diversi ambiti chiave (l’occupazione, la salute, l’istruzione). L’elemento innovativo del progetto risiede nell’utilizzo di modalità di apprendimento misto, caratterizzato dall’integrazione di attività incentrate sullo studente e svolte in classe, e attività e-learning. Il contributo presenta le risorse ideate dall’unità di ricerca LUMSA, relative al tema dell’occupazione, e gli strumenti di ricerca adottati per le prove sul campo dei corsi, che hanno coinvolto 84 partecipanti. I risultati hanno dimostrato il ruolo chiave della conoscenza della lingua del paese ospitante per l’inclusione sociale e le potenzialità dell’approccio misto, in un’ottica che privilegi esperienze di apprendimento di natura interattiva e fortemente orientate alla comunicazione.
Questo articolo analizza la migrazione francese in Marocco e intende mettere in rilievo l’emergere di nuove figure di mobilità. Questi francesi rivelano un nuovo regime di migrazioni che s’inserisce ...in un quadro temporale nuovo sotto molti aspetti. Da una parte, si tratta di un tempo in cui emergono fenomeni che, mettendo in discussione le categorie contemporanee attraverso le quali gli spostamenti di popolazione sono generalmente osservati, portano a interrogarsi sullo sguardo con cui esaminiamo la mobilità. Dall’altra, si tratta di un tempo che riflette una deviazione rispetto al periodo coloniale, senza peraltro produrre una netta dissociazione; un tempo che riguarda le condizioni in cui questi spostamenti verso il Marocco si realizzano, le motivazioni che spingono alla mobilità e le pratiche di questi francesi; tali elementi saranno, anch’essi, oggetto d’analisi in quest’articolo. This paper deals with the French migrations towards Morocco. On the one hand, there is a new migration, which is taking place in a new temporality. Usually, categories, which are used to describe French mobility to Morocco, are not always relevant. On the other hand there is maybe a bifurcation of the colonial time. This paper describe the circumstances which impulse French mobility to Morocco and the conditions in which they take place.
Since the beginning of the 'reception crisis' in 2015, the term 'solidarity' has been widely employed in Europe by networks supporting migrants in transit. These networks - while increasingly ...important and prominent in contemporary Europe − are still understudied and have only recently been addressed in migration studies. The research takes place in two crucial border zones: on the one hand, the island of Lampedusa, which is a sea point of entry into Europe through Italy; on the other, the Susa Valley, an alpine point of exit from Italy that allows the passage to France. How are the solidarity networks put together? How do they interact with the mobility practices of migrants in transit? How do the practices of solidarity fit in with the ways authorities act at the border? The ethnographic fieldwork was developed in the middle of the COVID-19 pandemic and aims to answer these interconnected research questions.
Jedan od velikih fenomena današnjeg svijeta, a time i jedan od velikih izazova koji se stavlja pred Crkvu jesu migracije. U ovome se članku pokušava teološki promišljati o tom fenomenu, o značenju ...koje on ima za Crkvu, te o posebnosti izazova koji migracije stavljaju pred teologiju. Najprije se pokazuje kako je Crkva ozbiljno pristupala tom fenomenu tijekom čitave svoje povijesti. Međutim, nemoguće je obuhvatiti raspon djelovanja Crkve na tom području. Jednako je i kada se želi prikazati sve intervencije učiteljstva i teološke perspektive pristupa migracijama. Stoga ovdje ukratko predstavljamo najvažnije dokumente crkvenog učiteljstva, te istaknuto mjesto koje migracije imaju u pontifikatu pape Franje. Potom se, u drugome dijelu, pokušava pokazati kako je fenomen migracija u samoj naravi Crkve, koja je putujuća i misionarska. Te su dvije dimenzije, iako različite, neodvojive. Crkva nije samo usmjerena prema migrantima nego je ona trajno migrirajuća ukoliko je uvijek na putu prema svome konačnom dovršetku u nebeskoj slavi. Ona je također migrirajuća ukoliko je poslanje Kristovih učenika ići svim narodima, ali i ukoliko vjera Kristovih učenika podrazumijeva trajni nutarnji izlazak. U trećem se dijelu pokušava dati vlastito shvaćanje posebnosti teološkog promišljanja o migracijama, koje se opisuje kroz dvije perspektive, dogmatsku i evangelizacijsku. Na kraju, u zaključku, sažima se važnost migracija za vjeru i Crkvu, te se pokazuje kakvu teologiju zahtijeva fenomen migracija.
One of the great phenomena of today's world, and thus one of the great challenges facing the Church, is migration. This article tries to think theologically about this phenomenon, about the meaning it has for the Church, and about particular challenges that migration poses to theology. First it is presented how the Church has taken this phenomenon seriously throughout its history. However, it is impossible to cover the whole range of the Church's activities in this area. It is the same when one wants to show all the interventions of the magisterium and the theological perspectives of the approach to migration. Therefore, here we briefly present the most important documents of church teaching, and the prominent place that migrations have in the pontificate of Pope Francis. Then, in the second part, an attempt is made to show how the phenomenon of migration is in the very nature of the Church, since she is a traveling and missionary Church. These two dimensions, although different, are inseparable. The Church is not only directed towards migrants but she is permanently migrating if she is always on the way to her final completion in heavenly glory. It is also migratory if the mission of Christ's disciples is to go to all nations, but also if the faith of Christ's disciples implies a lasting inner exodus. The third part tries to give our own understanding of the peculiarities of theological thinking about migration, which is described through two perspectives, dogmatic and evangelizing. Finally, the conclusion summarizes the importance of migration for the faith and the Church, and shows what kind of theology the phenomenon of migration requires.
Migranti među nama Perica, Stanko; Marčinko, Ana
Bogoslovska smotra,
01/2023, Volume:
93, Issue:
3
Journal Article, Paper
Peer reviewed
Open access
Suvremene migracije su fenomen od iznimne važnosti za veliku većinu modernih društava. Uslijed velikog broja migranata, nedovoljnog angažmana oko čimbenika koji generiraju migracije iz nerazvijenih ...zemalja te čestih primjera neuspjeha integracije u zapadnim zemljama, učestala je percepcija kako migracije predstavljaju prijetnju i dugoročnu opasnost za imigracijska društva. Kršćanski svjetonazor ipak uvjetuje drukčiju procjenu tog fenomena, kojem pristupa polazeći od temeljnog postulata neotuđivog dostojanstva svake ljudske osobe. Budući da je isti postulat usađen u temelje pravnih sustava demokratskih zemalja, kršćanstvo ima važnu zadaću pomoći ponovno etablirati civilizacijske vrednote koje su u zapadnim zemljama dovedene u krizu postupanjima prema neželjenim migrantima. Posebno to vrijedi za hrvatski kontekst, u kojem zamjećujemo niz aspekata u kojima bi Crkva mogla pomoći državi i građanima svladati konfuznost i apatiju. Osim društvu, time važnu uslugu čini i sebi jer se etablira kao nositeljica društvenih vrednota i promulgira svoj evangelizacijski kapital. Vjera koja nije svedena na tradicionalnu samorazumljivost ne može pobjeći od zauzetosti oko migranata, a ne može tu zauzetost svesti ni na puki humanitarizam. Fenomen suvremenih migracija, dakle, predstavlja velik izazov, ali i veliku, jedinstvenu i povijesnu priliku.
Contemporary migrations are a phenomenon of exceptional importance for the vast majority of modern societies. Due to the high number of migrants, insufficient engagement with the factors that generate migration from underdeveloped countries, and frequent examples of failure of integration in Western countries, there is a common perception that migration represents a threat and a long-term danger for immigration societies. The Christian worldview, however, conditions a different assessment of this phenomenon, which it approaches starting from the fundamental postulate of the inalienable dignity of every human person. Given that the same postulate is embedded in the foundations of the legal systems of democratic countries, Christianity has the important task of helping to re-establish civilizational values that have been driven to a crisis in Western countries by the treatment of unwanted migrants. This is par ticularly true for the Croatian context, where we see a number of aspects in which the Church could help the state and citizens overcome confusion and apathy. In addition to this service to the society, it also does an important service to herself, as it establishes herself as a bearer of social values and promulgates its evangelical capital. A faith that is not reduced to traditional self-understanding cannot escape the concern towards migrants, and it cannot reduce this concern to mere humanitarianism either. The phenomenon of contemporary migration therefore represents both a great challenge, as well as a great, unique and historic opportunity.
U radu se analiziraju stavovi studenata pravnih fakulteta o migrantima s Bliskog istoka
i azilantima u Republici Hrvatskoj. Podaci su prikupljeni metodom ankete sredinom 2019.
godine na pravnim ...fakultetima u Zagrebu, Rijeci, Splitu i Osijeku (N = 667). Konceptualni
okvir za objašnjenje tih stavova primarno nalazimo u teorijama konfliktnog pristupa, tj. teoriji
grupne prijetnje i teoriji integrirane prijetnje. U tom kontekstu analizira se kako studenti prava
doživljavaju migrante s Bliskog istoka i azilante u Hrvatskoj te smatraju li ih stvarnom ili simboličnom
prijetnjom za Hrvatsku i zemlje EU-a. U radu se također ispituju razlike u stavovima
među studentima različitih sociodemografskih i sociokulturnih karakteristika. Rezultati su pokazali
da su politička orijentacija, stupanj (ne)religioznosti i gradovi iz kojih ispitanici dolaze
značajno povezani sa stavovima studenta prema migrantima i azilantima. Također se pokazalo
da postoji značajna povezanost između stavova prema azilantima u RH i općenitih stavova koje
ispitanici imaju prema migrantima s Bliskog istoka, pri čemu najsnažniji, pozitivni učinak na
stavove o migrantima imaju spremnost na bliskost i kulturna otvorenost prema azilantima te
izostanak percepcije azilanata kao potencijalne ili stvarne prijetnje za društvo u koje dolaze.
Posljednjih nekoliko godina fenomen migracija izaziva iznimnu medijsku pozornost u cijeloj Europi, a među mnogobrojnim pitanjima koje ta široka i višeslojna tema otvara, nameće se i pitanje uloge ...jezika u konstruiranju prikaza migranata i oblikovanju stavova o njima. U ovom radu proučavaju se diskursne strategije koje se upotrebljavaju kod imenovanja i opisivanja migranata kao pojedinaca i kao društvene skupine. Središnji dio rada posvećen je analizi upotrebe strategija nominacije i predikacije (Reisigl i Wodak 2001), a osnovni cilj je analizirati jezik kojim mediji imenuju migrante i opisuju njihove osobine. Kako bi se ostvario osnovni cilj rada, nužno je razmotriti i konstrukciju opreke Mi/Oni, usko vezane uz pozitivan prikaz Sebe i negativan prikaz Drugoga, a uz pretpostavku da se konstruiranjem negativne slike o Drugom pridonosi oblikovanju pozitivne slike o Sebi. Opozicija Mi/Oni ostvaruje se u odnosu dvaju glavnih društvenih aktera, tj. Europe/europskih zemalja i migranata, a stajališta o migrantima kao dionicima društvene zbilje ispituju se na uzorcima korpusa preuzetih iz britanskih i talijanskih dnevnih novina.
U ovom članku na temelju primarnih kvantitativnih i kvalitativnih podataka dobivenih
anketnim istraživanjem i strukturiranim dubinskim intervjuima u fokus-grupama te sekundarnih
statističkih podataka ...istražujemo namjere i motive mladih da migriraju iz Republike
Hrvatske. Teorijski pristup oslanja se na Parsonsov i Mertonov funkcionalizam, fenomenologijsku
sociologiju Shutza, Bergera i Luckmanna te Braudelovu koncepciju prostora u globalnom
kapitalističkom sistemu. Metodologija tumačenja podataka temelji se na Luhmannovoj
konstruktivističkoj epistemologiji kojoj je središnji postulat promatranje promatrača.
Rezultati pokazuju da ispitanici posjeduju snažno izraženo znanje o prostornim značajkama
svoje životne situacije. Odluka o migriranju je rezultat svjesne i racionalne odluke koja proistječe
iz dobre informiranosti o stanju u Hrvatskoj i zemljama u koje se želi migrirati. Na temelju
rezultata istraživanja može se zaključiti da:
1) Mladi mogućnost migriranja u neku od zemalja EU-a promatraju kao oblik unutarnje migracije.
2) Migriranju su skloniji mladi čiji su roditelji ili djedovi radili u inozemstvu.
3) Većina ispitanika nije sklona napuštanju Hrvatske.
4) Većina ispitanika nema namjeru trajnog ostanka u inozemstvu.
U članku se analiziraju pravni položaj i postupna integracija peregrina u rimsko društvo u kontekstu aktualne problematike vezane za doseljavanje velikog broja migranata u EU. Analizirana je ...situacija neposredno prije donošenja tzv. constitutio Antoniniana 212. kojom su gotovo svi slobodni stanovnici države dobili rimsko građanstvo. Posebno se problematizira pravni položaj migranata i pitanje privlačnosti rimskog građanstva u različitim razdobljima. Predmet analize su i različiti načini stjecanja rimskog građanstva te posebno okolnosti navedene konstitucije. Općenito se razmatra rimska politika načelne inkluzivnosti prema strancima kao i njena ograničenja. Naposljetku je pravni položaj migranata u Europskoj uniji doveden u kontekst prethodne analize, te su obrađene potencijalno srodne okolnosti između situacije u rimskoj državi te u Uniji u pogledu aktualnih ili budućih politika vezano za pravni položaj stranaca.
The article analyses legal status of peregrini in Roman law and their gradual integration into Roman society within the context of the present issue associated with the large number of immigrants in the EU. Regarding Roman law the main focus of analysis was on the development up to the so-called constitutio Antoniniana from 212 which granted Roman citizenship to almost all free inhabitants of the Roman state. Legal status of peregrini and the problem of desirability of Roman citizenship in different periods is specifically addressed. Different methods of acquiring Roman citizenship are also analysed, as well as circumstances surrounding the aforementioned constitution. Generally, Roman policy of principal inclusivity regarding foreigners and its limitations are scrutinised. Finally, legal status of migrants in EU is put in the context of the previous analysis, and potentially relatable circumstances between Roman law and the current situation regarding the actual or future policies are examined.
PDF
