This essay deals with the transformation of modern partner relationships in the age of late modernity. The first part characterises modern partner relationships, showing that they are based on a ...process of self-disclosure of mutual truth which is connected with the construction of social reality, the redefinition of identity and the perception of sexuality. The age of late modernity brings about a sense of doubtfulness toward truth. In this moment modern partner relationships change. Self-disclosure is replaced with the quality of time spent with a partner. In the age of late modernity it is not important who the partner is but how nice it is to be with him or her.
RELIGIA PRZEZ CZARNY MONOKL IWANICKI, MARCIN
Roczniki filozoficzne,
01/2021, Letnik:
69, Številka:
4
Journal Article
Recenzirano
Odprti dostop
Tekst jest polemiką z główną tezą książki Ireneusza Ziemińskiego Religia jako idolatria, która głosi, że religia jest z istoty czy z konieczności idolatrią. Autor argumentuje, że teza ta nie została ...odpowiednio uzasadniona, a także wskazuje kilka zagadnień poruszonych w książce, które wymagają dalszego namysłu.
The essay critically examines the main claim of the book Religia jako idolatria Religion as Idolatry by Ireneusz Ziemiński, according to which religion is necessarily idolatry. The author argues that the thesis is insufficiently justified and points out several topic that require further discussion.
W artykule rozważam sformułowaną przez Jacka Wojtysiaka krytykę probabilistycznego argumentu z istnienia wielkiego faktu zła za nieistnieniem Boga. Sugeruję, że proponowana przez J. Wojtysiaka ...krytyka tego argumentu powinna zostać zmodyfikowana w taki sposób, aby nie prowadziła ona do wniosku, że Bóg jest przyczyną zła. Proponuję korektę dotyczącą koncepcji Bożej przyczynowości. Wskazuję również na inny sposób osłabienia argumentu probabilistycznego ze zła niż ten wybrany przez J. Wojtysiaka. Proponuję podważyć przesłankę głoszącą, że zło istnieje, przy założeniu naturalizmu. Sygnalizuję krótko trudności naturalistycznego realizmu moralnego i wskazuję na ewolucyjne argumenty podważające moralny realizm. W kontekście tych trudności rozważam stanowisko Paula Drapera, pioniera probabilistycznego (Baysowskiego) argumentu ze zła za ateizmem, i staram się pokazać niektóre słabości jego poglądów. Następnie formułuję teistyczny argument deduk cyjny z istnienia zła i sugeruję, że ze względu na prostotę należy preferować argumentację dedukcyjną, a nie probabilistyczną na rzecz teizmu.
In the article, I consider Jacek Wojtysiak’s critique of the probabilistic argument from the existence of a great fact of evil for the non-existence of God. I suggest that J. Wojtysiak’s critique of this argument should be modified in such a way that it does not lead to the conclusion that God is the cause of evil. I suggest to change the concept of God’s causality. I also point to a different way of weakening the probabilistic argument from evil than the one chosen by J. Wojtysiak. I propose to undermine the premise that evil exists, given naturalism. Next, I briefly refer to the difficulties of naturalistic moral realism and point to evolutionary arguments that debunk moral realism. In the context of these difficulties, I consider the position of Paul Draper, the pioneer of the probabilistic (Bayesian) argument from evil for atheism, and try to show some of the weaknesses of his views. I then formulate a theistic deductive argument from the existence of evil and suggest that, for reasons of simplicity, deductive over probabilistic arguments should be preferred by defenders of theism.
Z wielu kwestii, które Jacek Wojtysiak podjął w swojej nowej książce Między ukryciem a jawnością (2023), na szczególną uwagę zasługuje polemika z Johnem L. Schellenbergiem, dotycząca problemu Bożej ...ukrytości. J.L. Schellenberg w pomysłowy sposób chce pokazać, że samo istnienie ateistów wystawia na próbę prawdziwość tezy o istnieniu osobowego Boga. W odpowiedzi Wojtysiak odwraca argument J.L. Schellenberga, twierdząc, że powszechność wiary wystawia na próbę przekonanie ateisty. Celem artykułu jest wykazanie, że tak jak właściwym wnioskiem argumentu J.L. Schellenberga nie jest teza ateistyczna, tak samo argument J. Wojtysiaka tak naprawdę nie broni teizmu. O obu argumentach należałoby raczej powiedzieć, że są to rozumowania, które wspierają ultymizm.
Artykuł składa się z trzech części. W pierwszej przedstawiam argument J.L. Schellenberga z „Bożej ukrytości” oraz rekonstruuję argumentację J. Wojtysiaka z „wielkiego faktu wiary”. W drugiej części próbuję pokazać, że istnienie niemoralnych wierzących podważa tezę o powszechności wiary w teistycznego Boga. W trzeciej części przedstawiam oba argumenty jako wspierające tezę ultymizmu.
Of the many issues that Jacek Wojtysiak addressed in his new book Między ukryciem a jawnością Between Hiddenness and Openness (2023), the polemic with John L. Schellenberg regarding the problem of God’s hiddenness deserves special attention. Schellenberg in an ingenious way wants to show that the very existence of atheists tests the truth of the thesis about the existence of a personal God. In response, J. Wojtysiak reverses J.L. Schellenberg’s argument, claiming that the universality of faith tests an atheist’s conviction. The aim of the article is to show that just as the proper conclusion of J.L. Schellenberg’s argument is not an atheistic thesis, J. Wojtysiak’s argument does not actually defend theism. It would rather be said about both arguments that they are arguments that support ultimism.
The article consists of three parts. In the first one, I present Schellenberg’s argument from “God's hiddenness” and reconstruct J. Wojtysiak’s argument from the “great fact of faith.” In the second part, I try to show that the existence of immoral believers undermines the thesis about the universality of belief in a theistic God. In the third part, I present both arguments as supporting the ultimism thesis.
Jacek Wojtysiak twierdzi, że powołując się na zachodzenie wielkiego faktu wiary, można wykazać przewagę teizmu nad ateizmem. Wobec tego poglądu formułuję trzy zarzuty: zarzut z rocznika ...statystycznego, zarzut z najmniejszego faktu wiary oraz zarzut z niempirycznych racji. Zarzut z rocznika statystycznego zwraca uwagę na fakt, że wielkość faktu wiary jest zawsze zrelatywizowana do momentu w czasie, w którym jest on stwierdzany. A to rodzi pytanie, na który fakt powinien powołać się teista. Zarzut z niewielkiego faktu wiary sugeruje, że w sporze między teizmem a ateizmem nie ma znaczenia, czy fakt wiary podlega pluralizacji, a więc jak wielu podmiotów dotyczy. Zarzut z nieempirycznych racji promuje pogląd, w myśl którego ustalenie empirycznych okoliczności funkcjonowania określonych religii nie zbliża teisty i ateisty do rozstrzygnięcia prowadzonego przez nich sporu.
Jacek Wojtysiak argues that by claiming the great fact of faith one can demonstrate the superiority of theism over atheism. Against this view, I formulate three objections: an objection from the statistical yearbook, an objection from the inconsiderable fact of faith, and an objection from nonempirical reasons. The objection from the statistical yearbook draws attention to the fact that the greatness of a fact of faith is always relativized to the moment in time at which it is stated. And this raises the question of which fact the theist should invoke. The objection from the inconsiderable fact of faith suggests that, in the dispute between theism and atheism, it does not matter whether the fact of faith is pluralizable, and thus how many entities are involved. The objection from non-empirical reasons promotes the view that establishing the empirical circumstances of certain religions does not bring the theists and atheists closer to resolving their debate.
Artykuł stanowi odpowiedź na dziesięć tekstów, w których zgłoszono zarzuty lub uwagi do mojej książki Między ukryciem a jawnością. Esej z filozofii religii i teologii filozoficznej (Wojtysiak 2023). ...Odpowiedź podzieliłem na trzy grupy tematyczne: teistyczny argument z wielkiego faktu wiary, krytyka ateistycznego argumentu ze zła oraz obrona religii z jej testymonialnego charakteru. W pierwszej części artykułu bronię tezy, że mój teistyczny argument z wielkiego faktu wiary jest, pomimo wysuniętych trudności i dzięki jego ulepszeniom, silniejszy od (sformułowanego przez J.L. Schellenberga) ateistycznego argumentu z faktu niewiary. Wciąż uważam, że teizm najlepiej wyjaśnia fakt powszechności i trwania wiary w Boga lub „czegoś” do Niego podobnego. W drugiej części artykułu uzasadniam tezę, że właściwie rozumiana zasada łaski kreacyjnej zarówno pozwala spodziewać się zła w świecie (w podobnym stopniu co ateizm), jak i nie narusza naszych intuicji na temat dobroci Boga. Dodatkowo bronię racjonalności wiary w stan „pierwotnej sprawiedliwości”. W trzeciej części podtrzymuję swoje przekonanie, że religia jest jedną z tych dziedzin życia, w których jesteśmy skazani na wiedzę testymonialną. Dlatego religia ma prima facie wartość poznawczą.
The article is a response to ten texts in which objections or comments were made to my book Między ukryciem a jawnością. Esej z filozofii religii i teologii filozoficznej Between Hiddenness and Openness: An Essay in the Philosophy of Religion and Philosophical Theology (Wojtysiak 2023). The response I divided into three thematic groups: the theistic argument from the great fact of faith, a critique of the atheistic argument from evil, and a defence of religion from its testimonial character. In the first part of the article, I defend the thesis that my theistic argument from the great fact of faith is, despite the difficulties put forward and thanks to its improvements, stronger than (formulated by J.L. Schellenberg) the atheistic argument from the fact of nonbelief. I still believe that theism best explains the fact of the universality and duration of belief in God or ‘something’ like Him. In the second part of the article, I justify the thesis that, properly understood, the principle of creative grace both allows us to expect evil in the world (to a similar degree to atheism) and does not violate our intuitions about the goodness of God. In addition, I defend the rationality of believing in a state of ‘original justice’. In the third part, I maintain my conviction that religion is one of those areas of life in which we are doomed to testimonial knowledge. Therefore, religion has prima facie epistemic value.
PDF
