During
(April 11 and 12, 2019, Belgrade,
) Society of Medical Biochemists of Serbia organized scientific and professional program with aim to discuss laboratory medicine topics of mutual interest for ...all the countries of the Region, such as:
Together with the countries from Balkan Region the countries from our neighborhood as Italy, Austria, Hungary, Cyprus and Israel have been invited to discuss this important topics and exchange the mutual experiances with aim to improve the laboratory medicine in our countries and to help our colleagues to improve daily laboratory practice in our countries. Also participation in the Symposium took colleagues from France and Belgium.
Quality indicators are tools that allow the quantification of quality in each of the segments of health care in comparison with selected criteria. They can be defined as an objective measure used to ...assess the critical health care segments such as, for instance, patient safety, effectiveness, impartiality, timeliness, efficiency, etc. In laboratory medicine it is possible to develop quality indicators or the measure of feasibility for any stage of the total testing process. The total process or cycle of investigation has traditionally been separated into three phases, the pre-analytical, analytical and post-analytical phase. Some authors also include a »pre-pre« and a »post-post« analytical phase, in a manner that allows to separate them from the activities of sample collection and transportation (pre-analytical phase) and reporting (post-analytical phase). In the year 2008 the IFCC formed within its Education and Management Division (EMD) a task force called Laboratory Errors and Patient Safety (WG-LEPS) with the aim of promoting the investigation of errors in laboratory data, collecting data and developing a strategy to improve patient safety. This task force came up with the Model of Quality Indicators (MQI) for the total testing process (TTP) including the pre-, intra- and post-analytical phases of work. The pre-analytical phase includes a set of procedures that are difficult to define because they take place at different locations and at different times. Errors that occur at this stage often become obvious later in the analytical and post-analytical phases. For these reasons the identification of quality indicators is necessary in order to avoid potential errors in all the steps of the pre-analytical phase.
Indikatori kvaliteta su alatke pomoću kojih je moguće kvantifikovati kvalitet svakog segmenta zdravstvene službe u poređenju sa odabranim kriterijumima. Indikatori kvaliteta mogu da se definišu kao objektivno merilo za procenu kritičnih zdravstvenih segmenata kao što su npr. sigurnost pacijenata, efektivnost, nepristrasnost, pravovremenost, efikasnost itd. Kada je reč o laboratorijskoj medicini moguće je razviti indikatore kvaliteta ili meru izvodljivosti za bilo koji stupanj ukupnog laboratorijskog procesa. Ukupan proces ili ciklus ispitivanja tradicionalno obuhvata tri faze, pre-analitičku, analitičku i post-analitičku. Neki autori uvode i »pre-pre« i »post-post« analitičku fazu kako bi se identifikovale aktivnosti koje prate inicijalni izbor neophodnih analiza i njihovog tumačenja od strane kliničara, na koji način se razdvajaju od aktivnosti uzimanja i transporta uzoraka (pre-analitička faza) i izveštavanja (post-analitička faza). Godine 2008. IFCC je u okviru svog Komiteta za edukaciju i menadžment (EMD) formirao radnu grupu »Laboratory Errors and Patient Safety« (WG-LEPS) sa ciljem da promoviše ispitivanje grešaka u laboratorijskoj medicini, sakuplja podatke i razvija strategiju radi poboljšanja sigurnosti pacijenata. Ova radna grupa sačinila je Model of Quality Indicators (MQI) za celokupni laboratorijski proces (TTP) uključujući pre-, intra- i post-analitičku fazu rada. Pre-analitička faza obuhvata niz procesa koje je teško definisati s obzirom na to da se odvijaju na različitim mestima i u različito vreme. Greške koje mogu da se dese u ovom procesu često postaju očigledne u analitičkoj ili post-analitičkoj fazi. Kako bi se moguće greške u navedenim fazama izbegle potrebno je identifikovati indikatore kvaliteta pomoću kojih je moguće otkrivati greške u svakom stupnju pre-analitičke faze.
Medical laboratories play a vital role in modern healthcare, and qualified specialists in Clinical Chemistry and Laboratory Medicine are essential for the provision of high-quality preanalytical, ...analytical and consultative services. Laboratory medicine has undergone major transformations during the last decade. Ongoing technological developments have considerably improved the productivity of clinical laboratories. Information on laboratory services is globally available, and clinical laboratories worldwide face international competition and there is a huge pressure to reduce costs. To be prepared for the future, clinical laboratories should enhance efficiency and reduce the cost increases by forming alliances and networks, consolidating, integrating or outsourcing, and more importantly create additional value by providing knowledge services related to in vitro diagnostics. Therefore, business models that increase efficiency such as horizontal and vertical integration are proposed, based on collaborative networks for the delivery of clinical laboratory services. Laboratories should cooperate, consolidate and form strategic alliances to enhance efficiency and reduce costs. There is a growing conflict between the science and the art of clinical practice and on the role of the biomedical sciences in medical practice. We have a dehumanizing effect on medical care. Disease is defined at the level of sick molecules and cells and curative medicine is being replaced by the preventive care of the disease. Undoubtedly all those questions will raise considerable problems and challenges for the medical educators.
Medicinske laboratorije imaju veoma važnu ulogu u modernom zdravstvu, a pružanje visokokvalitetnih preanalitičkih, analitičkih i konsultantskih usluga zahteva kvalifikovane specijaliste kliničke hemije i laboratorijske medicine. Tokom poslednje decenije laboratorijska medicina pretrpela je važne transformacije. Produktivnost kliničkih laboratorija značajno je povećana zahvaljujući tekućem tehnološkom razvoju. Informacije o laboratorijskim uslugama su globalno dostupne i kliničke laboratorije se svuda suočavaju sa međunarodnom konkurencijom, pri čemu postoji ogroman pritisak da se snize troškovi. Kako bi spremno dočekale budućnost, kliničke laboratorije bi trebalo da poboljšaju efikasnost i snize rast troškova putem stvaranja saveza i mreža, konsolidacije, integracije ili angažovanja spoljnih saradnika i, što je još važnije, obezbede dodatne prihode pružanjem stručnih usluga vezanih za in vitro dijagnostiku. Otud se predlažu poslovni modeli koji poboljšavaju efikasnost, kao što je horizontalna i vertikalna integracija, zasnovani na kolaborativnim mrežama za pružanje usluga kliničkih laboratorija. Laboratorije treba da sarađuju, da se udružuju i formiraju strateške saveze kako bi popravile efikasnost i snizile troškove. Sve je veći konflikt između nauke i veštine kliničke prakse i kad je u pitanju uloga biomedicinskih nauka u medicinskoj praksi. Mi imamo dehumanizirajući uticaj na medicinsku negu. Bolest se danas definiše na nivou bolesnih molekula i ćelija. Kurativnu medicinu postepeno zamenjuje preventivna nega bolesti. Sva ta pitanja nesumnjivo doneti brojne probleme i izazove za edukatore u medicini.
Moždani udar kod djece uvelike se razlikuje od moždanog udara odrasle populacije. U radu
je opisana definicija, podjela, učestalost, klinička slika, dijagnostika, čimbenici rizika i
pristup djetetu s ...moždanim udarom. Iako nema dijagnostički značaj, laboratorijska dijagnostika
u skrbi djeteta s moždanim udarom neizostavna je karika u iznalaženju rizičnih
čimbenika koji su doveli do moždanog udara zbog provođenja pravilnog i pravovremenog
liječenja te planiranja rehabilitacije i preventivne terapije s krajnjim ciljem sprečavanja opetovanog
moždanog udara. Od najučestalijih čimbenika rizika, laboratorijskoj dijagnostici
uglavnom pripadaju laboratorijski testovi koji će pomoći u dijagnostici pedijatrima uže
specijalizacije za pojedine bolesti (urođene srčane greške, bolesti srpastih stanica, hemolitičke
anemije, koagulopatije, metaboličke bolesti, infekcija, trombofilija). Trombofilija u
djece s moždanim udarom i njihovih roditelja tema je koja je obrađena u radu na temelju
literaturnih podataka i vlastitih rezultata u zadnja dva desetljeća. Na temelju tih rezultata
prikazan je i prijedlog laboratorijske dijagnostike trombofilije u pedijatrijskoj laboratorijskoj
medicini.
PDF
