Na příkladu vlastní umělecko-výzkumné praxe se zaměřuji na venkovní pedagogiku a ekologickou gramotnost dětí předškolního věku nejen jako výuku „environmentálního“ obsahu, ale především formu ...naslouchání, která se snaží vytvářet hlubší pochopení sítě lidských a více-než-lidských vazeb. V rámci umělecko-výzkumné činnosti poukazuji na vývoj metody performativního mapování, jež umožňuje novým způsobem nahlédnout subtilnější otázky, na které v mainstreamovém vzdělávacím procesu nezbývá čas. V textu se také snažím poukázat na to, proč mainstreamové vzdělávání podporuje jen úzké pojetí naslouchání, zaměřené na přijímání a chápání lidských významů. Z toho plyne, že mainstreamové vzdělávání je nedostatečně vybaveno k tomu, aby bylo schopno naslouchat afektivní a environmentální dimenzi jako určitému druhu vibrace, která je schopna hýbat všemi druhy těl. Proto je potřeba rozšířit a kultivovat mezidruhové naslouchání ve vzdělávací praxi (nejen dětí předškolního věku), a za tímto účelem navrhuji několik způsobů, které tento způsob naslouchání rozvíjejí. Text zahrnuje více perspektiv, umožňujících každému z nás nahlédnout za hranice svých dosavadních zkušeností a učit se synchronizovat sám sebe napříč mnoha rozmanitými časovými horizonty.
Celem artykułu jest nakreślenie pełnego obrazu Moniuszki jako nauczyciela muzyki. Choć nauczanie stanowiło margines działalności zawodowej kompozytora, zajmował się nim niemal przez całe życie. W ...okresie wileńskim Moniuszko udzielał wielu prywatnych lekcji, które stanowiły istotną część jego dochodów. Wśród jego uczniów nie było wielu wybitnych postaci. Można wymienić takich jak malarz Wincenty Ślendziński, etnolog Jan Karłowicz (ojciec Mieczysława Karłowicza) czy rosyjski kompozytor Cezar Cui. Następnie Moniuszko podjął pracę pedagogiczną – już w wymiarze zawodowym – w Warszawie, jako profesor Instytutu Muzycznego kierowanego przez Apolinarego Kątskiego. Prowadził tam klasę chóralną oraz uczył kompozycji, harmonii i kontrapunktu. Wspomnienia jego uczniów z tamtego okresu, w tym tak znanych muzyków, jak Zygmunt Noskowski i Władysław Rzepko, uzupełniają niniejsze opracowanie.
Straipsnyje atskleidžiamas lietuvių tautinės pedagogikos tyrinėjimo būtinumas, primenami kai kurie tarybinių respublikų ir liaudies demokratijų liaudies pedagogikos turimai. Analizuojami pagrindiniai ...liaudies pedagogikos šaltiniai, pateikiamas nagrinėjamų problemų ratas. Darbe pateikiama kai kuri liaudies pedagogikos medžiaga, surinkta iš vyresnių žmonių ekspedicijos į Kernavę metu 1969 metais.
Následující příspěvek se věnuje problematice vzdělávání učitelů waldorfských škol. V první části je věnována pozornost historickému vývoji vzdělávání antroposofi cky smýšlejících učitelů a v druhé ...části se článek zabývá cíli a aspekty učitelské přípravy pro rozvoj žáka v duchu idejí svobodných waldorfských škol.
Celem artykułu jest wskazanie na wybrane, podstawowe konsekwencje zwrotu językowego dla pedagogiki jako dyscypliny naukowej i praktyki. Zjawisko linguistic turn było efektem ewolucji w obrębie ...filozofii języka, w związku z czym artykuł uwzględnia autorską interpretację historii przemian kategorii języka, akcentując proces jej emancypacji wobec innych kategorii filozoficznych (epistemologicznych). Zwieńczeniem ewolucji filozofii języka był zwrot lingwistyczny, który wraz z całą serią kolejnych „turns” wpisał się w charakterystykę tzw. nowej humanistyki i jej metodologii. Tak zarysowane tło historyczne i filozoficzno-językowe pozwala na wskazanie wybranych konsekwencji problematyki zwrotu językowego dla teorii i praktyki pedagogicznej.
Odporność psychiczna jako konstrukt to stosunkowo nowe zjawisko, które obecnie zyskuje na znaczeniu – zwłaszcza w nowych edukacyjno-pedagogicznych koncepcjach skupiających się na zapobieganiu ...zachowaniom ryzykownym. Dlatego też, w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat, zmiana naszego podejścia do odporności psychicznej stała się o wiele głębsza niż zmiana zaledwie koncepcyjna. W niniejszym artykule omówimy dwa zagadnienia fundamentalne dla zrozumienia odporności psychicznej jako cechy bardzo ludzkiej, bez rozważania jej zastosowań. Istnieje wyraźna potrzeba odniesienia odporności psychicznej do aspektów typowo antropologicznych, które – jak sugeruje antropologia filozoficzna – mogą pomóc nam dostrzec, że ta cecha wynika z samej ludzkiej natury. Właśnie w tym momencie antropologia łączy się z narracyjną autokonstrukcją w rozwoju wewnętrznego logos. Takie antropologiczne cechy niewątpliwie ułatwiają nam zrozumienie tego, w jaki sposób osoba może siebie tworzyć poprzez własny dialog wewnętrzny skorelowany ze środowiskiem zewnętrznym. Na podstawie takiego rozwoju człowiek może tworzyć różne aspekty własnej osobowości, które pomagają stawić czoła trudnym, a nawet – w skrajnych przypadkach – traumatycznym sytuacjom.