The article presented has attempted to analyse the selected approaches to integral pedagogy in Polish pedagogical thought. The rationale for the choices made by the author were personal declarations ...of practice, such as a type of pedagogy by specific researchers and/or classifying them as integral pedagogues by other pedagogues. The author provides arguments that the idea of integrity in pedagogy concerns researchers representing various trends in pedagogical thinking. At the same time, it is a subject of disputes conducted by them. The presentation of selected approaches of integral pedagogy by Sergiusz Hessen, Stefan Kunowski, Irena Wojnar, Bogdan Suchodolski, Marian Nowak, Zbigniew Kwieciński and Monika Jaworska-Witkowska, ends with a brief description of the position of Wiesław Andrukowicz, which is polemical towards their work.
Artykuł stanowi analizę rozprawy Stefana Kunowskiego Podstawy współczesnej pedagogiki pod kątem jej reprezentatywności dla pedagogiki ogólnej. Na tym tle uwypukla koncepcję pedagogiki teoretycznej ...autora, stawiając pytania o istotę i zasadnicze treści tej koncepcji, podejmuje próbę jej oceny w kontekście zróżnicowanych ujęć pedagogiki ogólnej i aktualnych wyzwań rzeczywistości wychowawczej, konfrontuje się również ze stanowiskiem uznającym wskazaną koncepcję za przykład koncepcji wychowania chrześcijańskiego i część pedagogiki religijnej.
Wychowywanie jest dziełem trudnym i wymagającym dużej wrażliwości na drugiego człowieka oraz odpowiedzialności za jego rozwój. Dlatego każda inspiracja pomagająca w tym dziele w taki sposób, by ...wychowanek był wspierany w ujawnianiu i rozwijaniu własnych możliwości, w dążeniu do spełnienia siebie w relacjach z innymi, zasługuje na szczególną uwagę pedagogów – teoretyków i praktyków. Jedną z takich inspiracji, nie tylko dla katolików, może być hasło ogłoszonego przez papieża Franciszka Roku Miłosierdzia – „Miłosierni jak Ojciec”. Pedagogom przypomnieć ono może dwa ważne wyznaczniki pomyślnej pracy wychowawczej, dość poważnie przytłumione przez współczesną kulturę, jakimi są cnota miłosierdzia i ojcostwo. Prezentowany artykuł stanowi próbę ukazania ich inspirującej siły w dziele wychowania.
Wykonywanie zawodu nauczyciela – jak żadnej innej profesji – pozostawia wyraźne ślady w życiu niemal każdego współczesnego człowieka. Działania nauczyciela mają charakter osobowotwórczy, nie są ...obojętne dla ludzkiej kondycji. Z tego powodu jest on moralnie zobowiązany do szczególnej troski o rozwój powierzonego mu ucznia i nieustanne stawianie sobie pytań o prawomocność własnej aktywności zawodowej. Powinien zabiegać o jej najlepszy kształt, ukierunkowując ją na dobro ucznia. Prezentowany artykuł stanowi głos w dyskusji na temat potrzeby i możliwości znalezienia metody pracy nauczyciela nastawionej na ten najważniejszy cel.
It is quite rare that the term “principles of education” is used in contemporary pedagogy. At the same time, concrete educational activities or processes require the right actions, i.e., actions that ...will foster participant development within the educational reality. This article constitutes an attempt to decode the principles of education in the light of Zygmunt Mysłakowski’s works, and to pinpoint the determining factors which could have led to their formulation. These conditions influenced the practice of pedagogy in Poland, and were not insignificant for the way in which the principles of education were understood and constructed by pedagogues. The author points to some areas in which Mysłakowski searched for these principles. They are pedeutology, general pedagogy, and the pedagogue’s own theory of education. In the concluding part of the article, values are cited as one of the key categories for Mysłakowski in formulating his principles of education.
This article is an attempt to analyse the axiological aspects of the works by the classics of Polish general pedagogy. Kazimierz Sośnicki and Stefan Kunowski, were the creators of works constituting ...the foundation of this subdiscipline in our country. Creating general pedagogy as an objectified, meta-theoretical, analytical discipline, they were somewhat obliged to a certain distance towards the matter of values and evaluation in upbringing. At the same time, each of these pedagogues was the author of an original theory of upbringing, against which one can trace their specific approach to axiological matters and the presence of the latter in upbringing reality. An analysis of the works of the selected pedagogues on the subject of values and evaluation leads to questions about contemporary problems of pedagogy and upbringing practices in this area.
Tekst artykułu akcentuje tezę zakładającą szczególne znaczenie rozwoju mowy i wychowania językowego w budowaniu kompetencji poznawczych, kulturowych i moralnych dziecka w wieku przedszkolnym. ...Znaczenie to ukazane jest na przykładzie wyników badań, przeprowadzonych przez Stefana Szumana (1889-1972) i odniesienia ich do współczesnej wiedzy naukowej na ten temat. Perspektywą, która odgrywa kluczową rolę w dokonywanych analizach i formułowanych wnioskach, jest kontekst biografii badacza – wybitnego polskiego psychologa i pedagoga, jakim był Stefan Szuman.