Liwiusz Wojciechowski, Napływ zagranicznych inwestycji bezpośrednich a produktywność gospodarek krajów Grupy Wyszehradzkiej, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2019, ss. 200
Zasadniczym celem artykułu jest ocena (z wykorzystaniem miary podobieństwa podziałów) związku między sektorową strukturą zatrudnienia (sektory: 1 – rolnictwo, leśnictwo i rybołówstwo; górnictwo i ...wydobywanie; 2 – przemysł; 3 – zaopatrzenie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i klimatyzację; zaopatrzenie w wodę i budownictwo; 4 – usługi) a strukturą zatrudnienia w wybranych sekcjach tych sektorów, wydzielonych z uwagi na zaawansowanie technologiczne i intensywność wykorzystania wiedzy, w krajach Unii Europejskiej. Klasyfikacja państw Unii Europejskiej metodą pełnego wiązania, ze względu na strukturę zatrudnienia w sektorach oraz ocenianych sekcjach w roku 2008 i 2018, umożliwiła wydzielenie, w granicznych latach, różnolicznych grup: odpowiednio ośmiu i sześciu grup krajów, uwzględniając strukturę zatrudnienia w sektorach, oraz ośmiu i dziewięciu grup krajów w przypadku wyodrębnionych sekcji przemysłu o odmiennych poziomach zaawansowania technologicznego i usług, o różnej intensywności wykorzystania wiedzy. Do oceny podobieństwa otrzymanych klasyfikacji, a w konsekwencji do oceny relacji między badanymi strukturami zatrudnienia, stanowiącej cel badawczy artykułu, wykorzystano zaproponowaną przez A. Sokołowskiego (1976) miarę podobieństwa podziałów, która dla ocenianych układów wynosiła: struktury sektorowe w roku 2008 i 2018 – 0,839, struktury sekcji w roku 2008 i 2018 – 0,913, struktury sektorowe i w sekcjach w roku 2008 – 0,704, struktury sektorowe i w sekcjach w roku 2018 – 0,807.
W artykule dokonano kwantyfikacji i oceny stopnia rozwoju zrównoważonej (zielonej) mobilności miejskiej w wybranych krajach Unii Europejskiej. W tym celu skonstruowano kluczowe wskaźniki opisujące ...poszczególne obszary zielonego transportu w latach 2011–2020. W analizie wykorzystano dostępne dane publiczne i zastosowano dynamiczną taksonomiczną metodę Hellwiga. Wyniki analizy umożliwiły uzyskanie odpowiedzi na postawione pytania badawcze: 1) „Jaki jest stan i dynamika rozwoju zielonego transportu w badanych państwach?”, 2) „Które państwa w UE są liderami zrównoważonego transportu i dlaczego?”, 3) „Co determinuje zróżnicowanie i rozwój zielonej mobilności miejskiej w analizowanych krajach?”. Rezultaty badania wskazały, że pomimo przestrzennej polaryzacji rozwoju występuje podobieństwo strukturalne cechujące kraje o najwyższym i najniższym poziomie rozwoju zrównoważonej mobilności. Silną grupę stanowią państwa skandynawskie, Belgia (zdecydowany lider), Węgry, Austria, Dania i Czechy. W latach 2011–2020 można zaobserwować spadek poziomu rozwoju w sektorze zrównoważonego transportu, determinowany m.in. skutkami globalnego kryzysu finansowego w latach 2011–2014. Z kolei lata 2015–2020 to dynamizacja rozwoju ekologicznej branży transportu. Analizując czynniki warunkujące ten rozwój, można zauważyć, że pomimo podjętych starań europejska polityka transportowa nadal stoi w obliczu wielu wyzwań, zwłaszcza ze względu na stały wzrost poziomu emisji gazów cieplarnianych w sektorze transportu. Ponadto specyfika regionalna i różnice w modelach transportu niosą ze sobą ryzyko osłabienia wyników działań Unii Europejskiej w tym obszarze.
The paper quantifies and assesses the level of sustainable (green) urban mobility development in selected countries of the European Union. For this purpose, key indicators describing different areas of green transport in the years 2011–2020 were constructed. The analysis used available public data and applied Hellwig’s dynamic taxonomic method. The results of the analysis made it possible to answer the following research questions: 1) “What is the status and dynamics of green transport development in the countries studied?”, 2) “Which countries in the EU are leaders in sustainable transport and why?”, 3) “What determines the differentiation and development of green urban mobility in the countries studied?”. The results of the study show that, despite the spatial polarisation of development, there is a structural similarity that characterises the countries with the highest and lowest levels of sustainable mobility development. A strong group is formed by the Scandinavian countries, Belgium (the leader), Hungary, Austria, Denmark, and the Czech Republic. In the years 2011–2020, a decline in the level of development in the sustainable transport sector can be observed, caused, among others, by the effects of the global financial crisis in the years 2011–2014. In contrast, the years 2015–2020 brought a dynamisation of the growth of green transport. Analysing the determinants of this development, it can be noted that, despite the efforts made, European transport policy still faces many challenges, especially due to the steady increase in greenhouse gas emissions in this sector. In addition, regional specificities and differences in transport models risk undermining the results of the European Union’s efforts in this field.
Celem pracy jest identyfikacja grup krajów Unii Europejskiej podobnych co do struktury zatrudnienia w ujęciu dynamicznym, z wykorzystaniem metody aglomeracyjnej najdalszego sąsiedztwa.W ocenie ...wykorzystano informacje o zatrudnieniu w krajach Unii Europejskiej, dokumentowane m.in. w podziale na 10 sekcji: rolnictwo, przemysł, budownictwo, handel, informacja, finanse i ubezpieczenia, nieruchomości, usługi profesjonalne, sfera budżetowa, kultura. Analizowane są podobieństwa struktur zatrudnienia w krajach Unii Europejskiej w latach 2008–2017. Dla każdego roku osobno wyznaczono macierz odległości (niepodobieństwa) struktur zatrudnienia pomiędzy krajami UE. Wykorzystując tę macierz, zastosowano taksonomiczną metodę aglomeracyjną najdalszego sąsiedztwa, która po metodzie Warda jest drugą co do skuteczności metodą odkrywania grup podobnych w zbiorach analizowanych obiektów. Wybór metody zdeterminowany był wykorzystaną miarą odległości, jak również jej elastycznością – na podstawie analizy porównawczej uzyskanych dendrogramów – poziomu cięcia dendrogramu. W pracy, po obserwacji otrzymanych drzew klasyfikacyjnych, przyjęto odległość krytyczną jako 0,15. Oznacza to, że dwie grupy obiektów mogą być połączone, jeżeli najdłuższa odległość pomiędzy obiektami należącymi do różnych podgrup nie przekracza 0,15. Przy cięciu dendrogramu na poziomie 0,15 otrzymano dla każdego roku podział krajów UE na grupy zbliżone co do struktury zatrudnienia. Okazało się, że Luksemburg oraz Rumunia we wszystkich latach stanowiły osobne, jednoelementowe grupy. Dla pozostałych krajów wyróżniono trzy zasadnicze grupy.Poddano analizie zmiany składu grup w czasie oraz dynamikę średnich struktur dla grup.
Zależność między strukturą rynku bankowego a efektywnością banków jest przedmiotem wielu badań od kilku dziesięcioleci. Większość z nich wskazuje na dodatnią korelację między tymi zmiennymi. Celem ...badania jest zbadanie tej relacji dla 96 banków działających w jedenastu krajach Europy Środkowo-Wschodniej w latach 2005-2017. Efektywność banków jest wyznaczana przy pomocy metody SFA a następnie poddana regresji względem czynników makroekonomicznych i indywidualnych dla banków. Wyniki badania wskazują, że na efektywność banków pozytywnie wpływa koncentracja rynku, a także wielkość ich aktywów. Zależność ta jest obecna we wszystkich badanych krajach. Dodatkowo stwierdzono, że na efektywność banków pozytywnie wpływa rozwój systemu bankowego. Natomiast przeciwnie, PKB pc, stopa inflacji i współczynnik kapitałowy banku nie sprzyjają wydajności banków.
Głównym celem artykułu było określenie poziomu rozwoju sektora bankowego krajów Europy Środkowo-Wschodniej (ESW) i porównanie go do poziomu przeciętnego dla całej Unii Europejskiej oraz strefy euro. ...Analizie poddano zmienne dotyczące wielkości sektora, dostępności usług bankowych, a także efektywności ekonomicznej i stabilności sektora. Obliczony na ich podstawie syntetyczny wskaźnik rozwoju sektora bankowego wykazał, że zmniejsza się zróżnicowanie w rozwoju sektora bankowego pomiędzy krajami ESW. W latach 2008-2016 większości krajów regionu zmniejszyła także dystans w rozwoju sektora w stosunku do średniej w Unii Europejskiej.
Celem pracy jest zaprezentowanie nowej koncepcji analizy zmian struktur, przy założeniu, że zmiany te nie są gwałtowne i mają raczej charakter ewolucyjny. Niewątpliwie takimi strukturami są struktury ...zatrudnienia w krajach Unii Europejskiej rozpatrywane w układzie 10 sekcji. Struktura taka powstaje w wyniku sumowania się decyzji lub zdarzeń dotyczących wielu tysięcy ludzi. Podstawową metodą stosowaną w pracy jest analiza skupień, a jej nowość polega na wykorzystaniu niestandardowego zestawu cech. Tworzy go 10 wskaźników struktury z wyjściowego roku analizy, czyli z roku 2008; 9 wartości miar zmian struktur z roku na rok oraz 8 wartości miar niepodobieństwa struktur z poszczególnych lat w stosunku do roku wyjściowego. Taki zestaw opisuje stan wyjściowy struktur oraz ich dynamikę łańcuchową i o podstawie stałej. Analizowanych jest 28 krajów Unii Europejskiej. Taki układ badawczy tworzy zagadnienie taksonomiczne Y, TZ. W wyniku zastosowania aglomeracyjnej metody najdalszego sąsiedztwa na danych niestandaryzowanych uzyskano siedem grup krajów, w tym dwie grupy jednoelementowe. Opisano różnice między tymi grupami na podstawie obliczonych średnich wartości cech w grupach
Głównym celem artykułu było określenie poziomu rozwoju sektora bankowego krajów Europy Środkowo-Wschodniej (ESW) i porównanie go do poziomu przeciętnego dla całej Unii Europejskiej oraz strefy euro. ...Analizie poddano zmienne dotyczące wielkości sektora, dostępności usług bankowych, a także efektywności ekonomicznej i stabilności sektora. Obliczony na ich podstawie syntetyczny wskaźnik rozwoju sektora bankowego wykazał, że zmniejsza się zróżnicowanie w rozwoju sektora bankowego pomiędzy krajami ESW. W latach 2008-2016 większości krajów regionu zmniejszyła także dystans w rozwoju sektora w stosunku do średniej w Unii Europejskiej.
Celem artykułu jest przedstawienie zmian w uzyskiwanych wynikach produkcyjnych i dochodowych agrobiznesu oraz efektywności produkcji w tym sektorze gospodarki w krajach Europy Środkowo-Wschodniej ...(EŚW). Dodatkowo zbadano, czy przeobrażenia obserwowane w agrobiznesie tych krajów przyczyniają się do zmniejszenia dystansu rozwojowego do państw UE-15. Podstawową metodą badawczą była analiza przepływów międzygałęziowych, dokonana na podstawie tabel przepływów międzygałęziowych. W przeprowadzonej analizie empirycznej stwierdzono, że w krajach EŚW trwają procesy rozwojowe wskazujące na modernizację wytwarzania żywności i powstawanie nowoczesnego agrobiznesu. Obserwowany jest wzrost wolumenu produkcji globalnej i wartości dodanej brutto. Towarzyszy temu zmniejszanie udziału rolnictwa w całej produkcji i dochodzie narodowym oraz zmiany struktury tych wartości. We wszystkich analizowanych krajach widoczny jest ciągły wzrost wydajności pracy zarówno w całym agrobiznesie, jak i w poszczególnych jego segmentach. Wzrost produktywności pracy następuje zarówno na drodze wzrostu wolumenu produkcji i dochodu, jak i spadku zatrudnienia. Jednakże dystans ekonomiczny dzielący kraje EŚW od państw UE-15 nadal pozostaje znaczący. Dlatego konieczne jest dalsze wspieranie rozwoju agrobiznesu w tych krajach środkami publicznymi, w tym środkami Wspólnej Polityki Rolnej, jednak nakierowanymi przede wszystkim na wywoływanie pożądanych zmian strukturalnych i wzrostu efektywności.
Bezpieczeństwo krajów demokracji ludowej polegało m.in. na powstrzymaniu możliwości wpływania wywiadów krajów NATO na sytuację wewnętrzną poszczególnych państw. Przeciwdziałanie aktywności ...wywiadowczej wroga realizowane było przez kontrwywiad cywilny – Departament II Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Jednym z elementów współpracy kontrwywiadowczej było delegowanie grup operacyjnych na teren kraju partnerskiego w celu poszerzenia możliwości zwalczania działalności obcego wywiadu wobec własnych obywateli przy współpracy z krajem partnerskim. Problemem badawczym artykułu jest określenie zakresu współpracy służb kontrwywiadowczych państw bloku wschodniego w zwalczaniu wywiadów państw kapitalistycznych oraz dywersji ideologicznej przy wykorzystaniu grup operacyjnych. Celem artykułu jest przedstawienie grup operacyjnych jako instrumentu służb kontrwywiadowczych państw socjalistycznych do zwalczania wrogiej działalności państw kapitalistycznych. Pytania szczegółowe dotyczą kwestii celu i zasadności powoływania grup operacyjnych przez Departament II MSW ze szczególnym uwzględnieniem konsekwencji ustanowienia, przebiegu pracy i podstaw zakończenia istnienia grupy operacyjnej w Bułgarii o kryptonimie „ODRA”. Realizując cel pracy, nakreślono hipotezę badawczą, zgodnie z którą funkcjonowanie grup operacyjnych było istotnym instrumentem pogłębiającym współpracę krajów demokracji ludowej ukierunkowaną na zwalczanie aktywności wywiadów państw kapitalistycznych. Badania przeprowadzono, analizując treści dokumentów archiwalnych zgromadzonych w Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej oraz opierając się na źródłach otwartych (dostępne artykuły naukowe). Ponadto wykorzystano metodę bezpośredniej analizy źródła, metodę porównawczą i progresywną.
PDF
