Rad donosi teorijsko-eksperimentalnu analizu i komparativno istraživanje metode ekstrakcije klorida pulsirajućom strujom. Kao komparabilne metode korištene su dvije najprimjenjivanije metode ...ekstrakcije klorida: ekstrakcija lužnatom sulfitnom otopinom i elektrolitska redukcija sa stalnim naponom. Cilj je rada verifikacija dosadašnjih saznanja i rezultata istraživanja pulsirajuće struje, istraživanje mogućnosti, prilagodbi i razvoja opreme te analiza rezultata njezine primjene na stvarnim željeznim arheološkim artefaktima, u konzervatorski prihvatljivim uvjetima.
Svrha je ovog rada bila ispitati mogućnost primjene kruto-tekuće ekstrakcije i sušenja raspršivanjem za dobivanje praha aronije iz prašine nastale pri proizvodnji čaja u filter vrećicama. Pri ...proizvodnji tekućeg ekstrakta aronije upotrebljena je ekstrakcija potpomognuta ultrazvukom, dok je maltodekstrin korišten kao inkapsulirajuće sredstvo prilikom sušenja. Ispitan je utjecaj ulazne temperature sušenja, vrste i masenog udjela maltodekstrina na učinkovitost procesa i svojstva dobivenih prahova. Također su ispitana i fizička i kemijska svojstva dobivenih prahova. Ustanovljeno je da prah aronije dobiven primjenom ulazne temperature sušenja od 140 °C i inkapsulacijom s 40 % maltodekstrina dekstroznog ekvivalenta od 19,7 ima najbolja svojstva. Povećanjem masenog udjela maltodekstrina smanjili su se udjel vlage, stupanj higroskopnosti i udjel bioaktivnih spojeva, a povećali indeks topjivosti u vodi i veličina čestica praha. Povećanjem dekstroznog ekvivalenta maltodekstrina povećala se higroskopnost praha i indeks topljivosti u vodi, a porastom ulazne temperature sušenja smanjio se udjel vlage u prahu aronije.
Polifenolni spojevi, zaostali u komini koja je nusproizvod u proizvodnji maslinova ulja, antioksidansi su koji imaju pozitivan učinak na ljudsko zdravlje. Za izdvajanje polifenola sve češće se ...primjenjuju prirodna eutektička otapala koje karakterizira netoksičnost, biorazgradljivost, nezapaljivost te niska cijena. U ovom radu upotrijebljeno je prirodno niskotemperaturno eutektičko otapalo (NADES) pripravljeno od triju komponenti: DL-jabučne kiseline, D-fruktoze i glicerola (MaFruGly) s različitim udjelima vode koji omogućavaju uspješnu ekstrakciju polifenola. Određena je optimalna metoda ekstrakcije, a nakon provedene ekstrakcije, ekstrakti su podvrgnuti mikrobiološkoj analizi te je praćena stabilnost izdvojenih polifenola. Istraživanje je pokazalo da su najuspješnije metode za ekstrakciju polifenola mikrovalno ultrazvučna te ekstrakcija ultrazvučnom sondom, a NADES s 30 % vode optimalno otapalo za održavanje stabilnosti polifenola.
Ovo djelo je dano na korištenje pod licencom Creative Commons Imenovanje 4.0 međunarodna .
Cilj istraživanja bio je odrediti utjecaj načina sušenja (prirodno i u komornome sušioniku), kao i same pripreme sjemenki grožđa, na ekstrakciju ulja superkritičnim CO2 iz triju sorata grožđa ...(graševina, Zweigelt, Cabernet Sauvignon). Najveći udio ulja ekstrahiran je iz prirodno osušenih i prethodno opranih sjemenki grožđa crne sorte Cabernet Sauvignon (14,85%), dok je najmanje ulja dobiveno iz sjemenki osušenih u komornome sušioniku bijele sorte graševina (7,67%). Vrijednost peroksidnoga broja dobivenih ulja bila je u rasponu 0,36-1,77 mmol O2/kg, slobodne masne kiseline 0,28-8,0%, a netopljive nečistoće 0,05-0,28%. U ulju dobivenome iz prirodno osušenih sjemenki grožđa određene su sljedeće masne kiseline: palmitinska (6,98-11,58%), stearinska (3,82-6,59%), oleinska (14,90-19,97%) i linolna kiselina (61,82-71,96%). U ulju sjemenki grožđa prethodno osušenih u komori određene su sljedeće masne kiseline: palmitinska (6,84-8,68%), stearinska (4,12-5,73%), oleinska (15,10-20,18%) i linolna kiselina (67,88-70,76%). Nakon ekstrakcije superkritičnim CO2 u odmašćenim pogačama određen je udio proteina (8,17-9,85%) i vlakana (34,58-43,96%). Priprema uzorka i način sušenja sjemenki grožđa te sorta imaju značajan utjecaj na ekstrakciju i kvalitetu dobivenoga ulja.
Archaeological ceramics can be studied in the context of origin of production or production technologies, as well as the distribution of specific ware types or whole assemblages. The provenience ...studies have at their disposal an arsenal of different techniques, both analytical and statistical to arrive at answers to archaeological issues. Special place in a long list of analytical techniques belongs to non-destructive analyses performed using IR or Raman spectroscopy, PIXE or XRD, but one that have been most commonly used is energy dispersive X-ray fluorescence (EDXRF) spectrometry proven to be efficient and suitable for archaeological ceramics provenience studies. During the past ten years the use of portable XRF (pXRF), field-portable (fpXRF) or hand-held (hh)XRF spectrometers has increased significantly. Such instruments and techniques become affordable for many applications that generate fast results which imply almost immediate interpretation and decision. Guided by this and the fact that systematic analytical examinations of archaeological ceramics from the Vinča culture are very obscure, the objective of this research was to examine the possibility of using information of ceramic chemical characteristics derived by pEDXRF spectrometry for classification. As the ceramics belonging to the Vinča culture play an important role in global archaeology, it is of great importance to study as many aspects of their provenience as possible. Another question arises whether pattern recognition methods can be applied to the data obtained by EDXRF analytical method. The focus of this study was on non-destructive characterisation of ceramic V findings excavated at three Neolithic sites: Vinča-Belo Brdo near Belgrade, Pločnik near Prokuplje, and Bubanj near Niš, and their classification according to elemental compositions and well-known provenance. Thirty-three pottery sherds from the site of Vinča, 27 different fragments from the site of Pločnik, and 15 pottery sherds from the site of Bubanj were organised in three sample assemblages. The main characteristic of the ceramic assemblages was their well-known provenance (on the basis of archaeological reasons). Such an approach was selected since in archaeometry research, two different approaches can be followed to determine the origin of production: comparison with the clay or with the artefacts of well-known provenance. A fully-developed decision-making procedure is proposed with main goal to classify unknown ceramic findings based on their elemental compositions derived by pEDXRF spectrometry and wellknown provenance. So, analytical examinations were followed by application of pattern recognition methods to the obtained results as part of the decision-making procedure developed and improved to classification (and consequently sourcing) purpose and to extract the most discriminant features. As it is a major part of decision-making procedure, the possibilities of two dimension reduction methods were tested: one of them is principal component analysis (PCA) and the second scattering matrices-based dimension reduction. Scattering matrices-based dimension reduction was found to be the more efficient method for the purpose. Further, two linear classifiers, designed based on the desired output allowed for 7 of 8 unknown samples from the test set to be correctly classified. Based on the validated results, the conclusion is that despite the constraints typical of the applied analytical technique, the elemental composition can be considered as viable information in provenience studies. With a fully-developed procedure, ceramic artefacts can be classified based on their elemental composition and well-known provenance.
Arheološka keramika se može izučavati u kontekstu porekla proizvodnje ili tehnologije izrade, kao i distribucije određenih vrsta posuda ili čitavih grupa. Ovakve studije porekla imaju na raspolaganju čitav arsenal različitih tehnika (kako analitičkih, tako i statističkih) da bi došle do odgovora na postavljena arheološka pitanja. Posebno mesto u dugoj listi analitičkih tehnika pripada nedestruktivnim analizama kao što su IC ili Ramanska spektroskopija, PIXE ili XRD. Među njima se posebno izdvaja, kao najčešće korišćena energetski disperzivna rendgenska fluorescentna (EDXRF) spektrometrija, koja se pokazala efikasna i pogodna za izučavanje porekla arheološke keramike. Tokom poslednjih deset godina, upotreba prenosnih XRF (pXRF), terenskih (fpXRF) ili ručnih (hh)XRF spektrometara značajno je povećana. Takvi instrumenti i tehnike postali su pristupačni za mnoge primene koje generišu brze rezultate što podrazumeva njihovo gotovo trenutno tumačenje i donošenje odluke. Imajući ovo u vidu, kao i činjenicu da su sistematska analitička ispitivanja keramika vinčanske kulture vrlo sporadična, cilj ovog istraživanja bio je da se ispita mogućnost korišćenja informacija o elementranom hemijskom sastavu keramičkih predmeta generisanih pEDXRF spektrometrijskom analizom za klasifikaciju. Kako keramika vinčanske kulture ima važnu ulogu u svetskoj arheologiji, izučavanje njenog porekla, sa što je moguće više aspekata je od velikog značaja. II Posebno pitanje koje se tokom ovih istraživanja nametnulo je da li se metode prepoznavanja oblika mogu uspešno primeniti na podacima dobijenim EDXRF analitičkom metodom. Fokus ove studije je bio na nedestruktivnoj karakterizaciji keramičkih predmeta iskopanih na tri neolitska lokaliteta: Vinča - Belo Brdo kod Beograda, Pločnik kod Prokuplja i Bubanj kod Niša i njihova klasifikacija prema elementarnom sastavu i dobro definisanom poreklu. Trideset tri fragmenta sa lokaliteta Vinča, 27 različitih fragmenata sa lokaliteta Pločnik i 15 ostataka sa lokaliteta Bubanj organizovani su u tri grupe. Osnovna karakteristika grupe bila je dobro definisano poreklo svakog pripadnika (na osnovu arheoloških razmatranja). Ovakav pristup je odabran, jer su u arheometrijskim istraživanjima moguća dva različita pristupa za utvrđivanje porekla proizvodnje: poređenje sa glinom ili sa artefaktima poznatog porekla. U okviru disertacije potpuno je razvijen i testiran postupak donošenja odluke o poreklu čiji je cilj da se klasifikuju nepoznati komadi keramike na osnovu njihovih elementarnog sastava određenog korišćenjem pEDXRF spektrometrije. Dakle, analitička ispitivanja praćena primenom metoda prepoznavanja oblika na dobijene rezultate, iskorišćena su za klasifikaciju (a samim tim i utvrđivanje porekla), ali i ekstrakciju najdiskriminantnijih obeležja. Kako predstavljaju najznačajniji deo postupka utvrđivanja porekla, testirane su mogućnosti dve metode za redukciju dimenzija: jedna od njih je analiza glavnih komponenti (PCA) i druga koja je zasnovana na matricama rasejanja. Pokazano je da je redukcija dimenzija zasnovana na matricama rasejanja efikasniji metod za klasifikaciju. U daljem postupku klasifikacije, projektovana su dva linearna klasifikatora na osnovu željenog izlaza, čime je postignuto da 7 od 8 nepoznatih uzoraka iz skupa za testiranje bude korektno klasifikovano. Na osnovu potvrđenih rezultata, zaključak je da, uprkos ograničenjima koja su tipična za primenjenu analitičku tehniku, elementarni sastav može biti nosilac informacija o poreklu. Uz pomoć III nove, potpuno razvijene procedure, keramički predmeti se mogu klasifikovati na osnovu njihovog elementarnog sastava i poznatog porekla.
Due to the fact that surface characteristics of carbon material depend of carbon precursor nature and manufacturing parameters, the main objective of this work was to find appropriate carbonization ...and activation parameters in order to obtain activated hemp fibers (ACh) and carbon monolith (CM) with good adsorption properties toward pesticides. Chemical modification of short hemp fibers prior to carbonization was used to examine the influence of carbon precursor chemical structure and morphology on carbonized material characteristics. The factor of the influence on the final porous texture and adsorptive properties of activated carbon materials by production conditions are as follows: carbonization temperature, activating agent/carbon material ratio and activation temperature. Optimal production conditions were selected based on the adsorption properties of carbonized materials toward pesticides. Activated hemp fibers and carbon monolith surface were characterized by specific surface area and porosity, obtained from adsorption and desorption isotherms of N2 and by the amount and nature of surface oxygen groups, obtained by temperature-programmed desorption (TPD). As a specific test for surface activity, adsorption of silver was used. Obtained carbon materials impregnated with silver were also used for water disinfection. The possibility of using obtained materials in water purification was tested through adsorption of heavy metals and pesticides. Adsorption of heavy metal ions was tested through adsorption isotherms and kinetics. The experimental data obtain in this way was used for development of the mathematical model that would describe both the phenomenon of metal ions transport through the porous matrices, and the structure of carbonized hemp fibers. For the pesticides adsorption study, pesticides with different chemical structure were chosen: acetamiprid, dimethoate, nicosulfuron, carbofuran and atrazine. Decrease of pesticide concentration, as a consequence of the adsorption, was determined by liquid chromatography–tandem mass spectrometry technique. The possibility of using carbonized and activated hemp fibers as a sorbent in the solid-phase extraction (SPE) for pesticide analysis in water samples were also tested. Abstract The removal of lignin by chemical modification of carbon precursor brings the increase in the amount of surface oxygen groups, while polymorphic transformation of Cell I to Cell II increases specific surface area. Scanning electron microscopy (SEM) showed that the main feature of the carbonized samples are partial or complete fibrillation, caused by alteration of carbon precursor chemical structure. By varing the parameters of carbonisation and activation, different ACh and CM samples were obtained. Based on the adsorption capacities of ACh and CM samples toward pesticides, the optimal production parameters were chosen: carbonization temperature of 1000ºC, activated agent/carbon material ratio of 2/1 and activation temperature of 900ºC. It was shown that by following optimal production parameters microporous samples with high specific surface area (SBET, = 2192 m2/g) and amount of surface oxygen groups were obtained. Surface oxygen groups have dominant influence on silver deposition on the carbon material surface. Increased amount of CO yielding groups leads to the increased amount of Ag deposit and decreases its crystallite sizes. Activated hemp fibers and carbon monolith impregnated with silver are suitable for water disinfection due to the strong antimicrobial activity against Escherichia coli, Staphylococcus aureus and Candida albicans. Carbonized hemp fibers show good adsorption properties toward heavy metal ions, which is mostly influenced by specific surface area. A good agreement between model prediction and the experimental data indicates that the proposed mathematical model can be used for optimization of heavy metal ions adsorption process by correlating the model parameters to the carbonized hemp fibers performances. All tested samples have good adsorption properties toward pesticides. The nature and the amount of surface oxygen groups show dominant effect on pesticide adsorption, while specific surface area is not the crucial factor. Due to the good adsorption properties toward heavy metals and pesticides, along with the strong antimicrobial effect, examined materials could be successfully used as filter materials in water purification. Also, results obtained from SPE experiments indicate that the activated hemp fibers could be successfully applied as a solid-phase sorbent for the pesticides analysis in water samples. For same pesticides, recoveries obtained by these cartridges were even higher than recoveries obtained by commercial cartridges.
Cilj ovog rada je razvoj metode dobijanja i funkcionalizacije površine nanostrukturisanih ugljeničnih materijala različitih morfologija u cilju postizanja maksimalne adsorpcije pesticida na tako dobijenim materijalima. Hemijska modifikacija kratkih vlakana konoplje pre karbonizacije, korišćena je u cilju ispitivanja uticaja hemijske strukture i morfologije ugljeničnog prekursora na svojstva karbonizovanog materijala. U cilju ispitivanja uticaja parametara dobijanja na površinske karakteristike rezultujućih ugljeničnih materijala, variranjem temperature karbonizacije, temperature aktivacije i odnosa količina aktivirajućeg agensa i karbonizovanog materijala, dobijeni su uzorci ugljeničnih materijala različitih površinskih karakteristika, a optimalni parametri dobijanja izabrani su na osnovu efikasnosti uklanjanja pesticida iz vodenih rastvora. Aktivirana vlakna konoplje i karbon monolit okarakterisani su sa aspekta specifične površine i poroznosti, određenih na osnovu adsorpcionih i desorpcionih izotermi azota, i količine površinskih grupa, dobijene metodom temperaturnoprogramirane desorpcije. Kao specifičan test za ispitivanje površinske aktivnosti dobijenih ugljeničnih materijala, korišćena je adsorpcija srebra na njihovoj površini, a potom je ispitana i mogućnost dezinfekcije vode ugljeničnim materijalima impregnisanim srebrom. Mogućnost korišćenja dobijenih ugljeničnih materijala u prečišćavanju vode ispitana je i sa aspekta adsorpcije teških metala i pesticida. Adsorpcija teških metala okarakterisana je adsorpcionim izotermama i adsorpcionom kinetikom. Dobijeni eksperimentalni podaci iskorišćeni su za matematičko modelovanje samog procesa transporta jona kroz poroznu matricu, kao i za karakterizaciju površinske strukture karbonizovanih vlakana konoplje. Za ispitivanje adsorpcije pesticida, korišćena je smeša rastvora pet pesticida različitih hemijskih struktura: acetamiprida, dimetoata, nikosulfurona, karbofurana i atrazina. Koncentracija pesticida u rastvoru određivana je metodom tečne hromatografije u kombinaciji sa tandem masenom spektrometrijom. Takođe, ispitana je i mogućnost korišćenja karbonizovanih i aktiviranih vlakana Rezime konoplje kao sorbenata u metodi ekstrakcije na čvrstoj fazi, pri analizi pesticida iz vodenih rastvora. Pokazano je da hemijska struktura ugljeničnog prekursora ima višestruki uticaj na karakteristike karbonizovanog materijala. Značajnije uklanjanje lignina iz strukture prekursora utiče na povećanje količine kiseoničnih površinskih grupa, dok polimorfna transformacija celuloze iz Cell I u Cell II izaziva povećanje specifične površine karbonizovanog materijala. Promene hemijskog sastava prekursora indirektno utiču i na morfologiju karbonizovanih vlakana konoplje, što je detektovano skenirajućom elektronskom mikroskopijom (SEM). Variranjem parametara karbonizacije i aktivacije dobijeni su različiti uzorci aktiviranih vlakana konoplje i karbon monolita. Optimalni parametri proizvodnje odabrani su na osnovu kapaciteta materijala za adsorpciju pesticida: temperatura karbonizacije od 1000ºC, odnos aktivacioni agens : karbonizovani materijal – 2:1 i temperatura aktivacije od 900ºC. Na ovaj način dobijeni su mikroporozni materijali visokih vrednosti specifične površine (SBET, = 2192 m2/g) i količine kiseoničnih površinskih grupa. Pokazano je da kiseonične grupe imaju dominantan uticaj na adsorpciju srebra, i da se povećanjem količine kiseoničnih grupa koje termalnom dekompozicijom otpuštaju CO može povećati količina i smanjiti veličina kristalita depozita Ag. Aktivirana vlakna konoplje i karbon monolit impregnisani srebrom pokazuju jako antimikrobno dejstvo na smešu Escherichia coli, Staphylococcus aureus i Candida albicans. Karbonizovana vlakna konoplje pokazuju dobre karakteristike u adsorpciji jona teških matala, pri čemu je efikasnost sorpcije uslovljena veličinom specifične površine. Matematički model razvijen u cilju opisivanja samog procesa transporta jona teških metala, kao i strukture adsorbenta pokazuje jako dobra slaganja između eksperimentalnih podataka i predikcije modela, pa se na zadovoljavajući način može koristiti za modelovanje procesa adsorpcije teških metala na karbonizovanim vlaknima konoplje. Svi ispitivani uzorci pokazuju visoku efikasnost adsorpcije pesticida, pri čemu vrsta i količina površinskih grupa imaju dominantan uticaj na adsorpciju pesticida, dok specifična površina nema presudnog uticaja u ovom procesu. Visoka efikasnost u uklanjanju pesticida i teških metala, kao i mogućnost dezinfekcije vode, omogućavaju uspešno korišćenje ovih materijala u izradi filtera za prešišćavanje vode. Rezime Rezultati dobijeni u SPE eksperimentu pokazuju da se aktivirana vlakna konoplje mogu koristiti kao sorbent za predkoncentrisanje pesticida, što ih čini adekvatnom zamenom za skupe komercijalne kertridže.
Moringa stenopetala je višenamjenska biljka s izraženim nutritivnim i terapeutskim svojstvima. Svrha je ovoga rada bila ispitati utjecaj vremena i temperature ekstrakcije potpomognute ultrazvukom na ...izdvajanje bioaktivnih spojeve i antioksidacijsku aktivnost ekstrakta lista biljke M. stenopetala. Ekstrakcija je provedena pri temperaturama od 30, 40 i 50 °C tijekom 10, 20 i 30 minuta. Ispitan je i međusobni utjecaj vremena i temperature ekstrakcije na ukupne udjele fenola i flavonoida, antioksidacijsku aktivnost (mjerenu pomoću ABTS, DPPH i FRAP metoda) i sposobnost keliranja Fe2+ iona. Nakon 20 min ekstrakcije pri 40 °C dobiven je najveći udjel ukupnih fenola u suhoj tvari, izražen kao ekvivalent galne kiseline, i to 46,6 mg/g, te najveći udjel ukupnih flavonoida u suhoj tvari, izražen kao ekvivalent katehina, i to 20,4 mg/g. Pri istim je uvjetima izmjerena najveća antioksidacijska aktivnost ekstrakata, izražena kao ekvivalent Troloxa u suhoj tvari, i to 336,5 mg/g prema DPPH metodi, 581 ,8 mg/g prema ABTS metodi i 1 33,3 mg/g prema FRAP metodi. Sposobnost keliranja, izražena u ekvivalentima EDTA u suhoj tvari, bila je 28,4 mg/g. Najmanje bioaktivnih spojeva i najmanja antioksidacijska aktivnost opaženi su u ekstraktima dobivenim nakon 30 min pri 50 °C, te nakon toga u ekstraktima dobivenim pri nižoj temperaturi (30 °C) i kraćem vremenu trajanja (10 min). Morfološka je analiza ostataka dobivenih nakon ekstrakcije pomoću pretražnog elektronskog mikroskopa pokazala veća oštećenja strukture uzorka pri duljem vremenu ekstrakcije. Stoga je zaključeno da su temperatura od 40 °C i vrijeme ekstrakcije od 20 min optimalni za izdvajanje bioaktivnih spojeva iz lišća biljke M. stenopetala.
Anemija je glavni uzrok hipoksije u tumorskih bolesnika.Hemoglobin (Hb) u koncentraciji od 150 g/L, zasićen 100%, prenosi oko 200 mL O2/L krvi, dok Hb 75 g/L prenosi oko 100 mL O2/L. U normalnim ...uvjetima O2 ekstrakcija u tkiva (O2ER) je 0.25, što znači da Hb 150 g/L ostavlja tkivu 50 mL O2/L, a Hb 75 g/L ostavlja 25 mL O2/L - hipoksija. U zdravih osoba kompenzatornim mehanizmima O2ER se može povisiti do graničnih 0.50. U tumorskih bolesnika vrlo je važno paziti na Hb koncentraciju, jer su kompenzatorni mehanizmi dovoda O2 u stanicu poremećeni. U anaerobnim uvjetima (bez O2) iz 1 mola glukoze osloba|a se samo 5% potrebne energije, stoga je jako važna korekcija anemije u tumorskih
bolesnika. Hipoksija potiče malignu progresiju tumora i smanjuje osjetljivost tumora na radiokemoterapiju. Iako su neki ljudi preživljeli operacije s Hb 50 g/L, iako se iz ekonomskih razloga „trigger“ transfuzije ili eritropoietina nastoji spustiti na Hb < 80 g/L, još uvijek se provjerenom granicom smatra Hb 100 g/L i hematokrit 0.300. Zna se da ljudi s višom koncentracjom Hb povoljnije reagiraju na operaciju, kemoterapiju i radioterapiju, da imaju bolju kvalitetu života i duže preživljenje.
Cilj ovog rada je izdvajanje cinka iz elektropećne prašine postupkom alkalne ekstrakcije pomoću jake natrijeve lužine te korištenje visokog neutralizacijskog/koagulacijskog učinka preostalog alkalnog ...krutog ostatka za obradu kiselih industrijskih otpadnih voda. Ispitana je i mogućnost regeneracije otpadnog mulja postupkom alkalne ekstrakcije cinka te primjene preostalog krutog ostatka za obradu kiselih otpadnih voda. U tu svrhu je korišteno sedam kompozitnih uzoraka elektropećne prašine iz Siskačke čeličane s udjelom cinka u rasponu od 5,71% do 28,18%. Alkalnom ekstrakcijom izdvojeno je između 62,4 i 84,6% cinka a sastav eluata preostalog krutog ostatka je zadovoljavao uvjete za odlaganje na odlagalište inertnog otpada. Njegovom primjenom za obradu otpadnih voda od pocinčavanja pri optimalnim uvjetima (pH = 8; tkon. = 20 min.) je uklonjeno između 99,17% i 100% teških metala čime su postignute vrijednosti koncentracija elemenata pogodne za ispust u okoliš. Otpadni mulj je regeneriran izdvajanjem cinka postupkom alkalne ekstrakcije a preostali kruti ostatak ponovo uspješno primjenjen za pročiščavanje kiselih otpadnih voda sa sličnom učinkovitosti uklanjanja kao i u prethodnom eksperimentu.
PDF
