Aydınlanma homojen bir yapıya sahip değildir; müşterek çıkış noktalan ve karşılıklı etkileşimlerine
rağmen, birbirinden farklı çeşitli düşünce geleneklerini içermektedir. Değişik açılardan çeşitli ...farklılıklara
sahip olan Fransız ve İskoç Aydınlanması, temsil edici nitelikleri itibariyle bu aynmın en çok açığa çıktığı iki
Aydınlanma geleneğini oluşturmaktadır. Bu çalışma, çok çeşitli açılardan karşılaştınlmalan mümkün olan bu
iki Aydınlanma geleneğini, akıl ve akılcılık anlayışlan bakımından ele almaktadır. Fransız Aydınlanması'nın
akılcılığı, David Hume, Adam Smith ve Adam Ferguson gibi İskoç Aydınlanması düşünürlerinin ellerinde
sert eleştirilere maruz kalmaktadır. Farklı akıl anlayışlan, iki Aydınlanma geleneğinin sosyal ve siyasal t~ori
açısından da farklı sonuçlara ulaşmasına yol açmaktadır. Bir diğer ifadeyle, bilgi kuramı ve moral felsefede
aklın konumu ve niteliği, sosyal ve siyasal alandaki farklı varsayımlarla bütünleşmektedir.
The Enlightenment is not a homogeneous construction; it contains various traditions of thought
which are different from each other in spite of their common starting points and reciprocal interactions.
French and Scottish Enlightenments which have a great many differences in point of views that diselose this
distinction in respect to their representative peculiarities. This artiele investigates these two Enlightenment
traditions that can be compared by focusing on their conception of reason and rationalism. Rationalism of the
French Enlightenment is exposed to fierce critique by Scottish Enlightenment thinkers as David Hume, Adam
Smith and Adam Ferguson. Their different understandings of reason cause different conclusions with respect
to social and political theories of two Enlightenment traditions. hı other words, the place and the quality of
reason in epistemology and moral philosophy corresponds with different assumptions in social and political
spheres.
Bu makalede, Türkçedeki ki bağlacıyla oluşturulan sözlü ifadelerin vurgu (intonation) özellikleri, değişik örneklerden ve yapılardan faydalanılarak, gösterilmeye çalışılmıştır. Bir taraftan ki ...bağlacının özellikleri dolaysız anlatımda incelenmiş ve diğer taraftan ki nin tamamlayıcı ve ünlem tümcelerinde kullanımı gösterilmeye çalışılmıştır. Aynı zamanda, bu makale ki bağlacının Fransızca karşılıklarını da verrmeyi amaçlamıştır. Bu araştırma iki değişik kayıttan elde edilen sözlü verilerin vurgularının incelenmesini amaç edinmiştir.
This article tries to illustrate the intonation properties of the Ki sentences in Turkish with reference to different structures. Among others, we tried to analyze the conjunctive function of Ki indirect expressions, while on the other hand, its complementational properties and its peculiar use in exclamatory sentences are also investigated. These discussions also provided a comparison of these structures with their counterparts in French. The data of the study is consisted of two different oral recordings upon which the intonation patterns are defined.
Kendi yaşam öyküsünden hareketle Maupassant, savaş ve kolonizasyon süreci çerçevesinde Fransız burjuva toplumunda boy gösteren ahlaki çöküntü ve yasak ilişki konusuna dikkat çekerken, Safa da ...Kurtuluş Savaşı yıllarında Türk toplumunun entelektüel kesiminde yaygınlaşmaya başlayan ahlaki bozulma ve yasak ilişkiyi gündeme getirmiştir. Her iki yazar da evrensel nitelikte bir sorun olan yasak ilişki ve aldatma konusunu romanlarının ana teması olarak seçmişlerdir. Hem Maupassant'ın kahramanı Duroy, hem de Safa'nın kahramanı Behiç, haz düşkünü, iki yüzlü, kurnaz ve ahlaksız kişilerdir. Yazarlar, yasak ilişki konusunu sadece birey boyutunda ele almayıp sosyal bir sorun olarak da irdelemişlerdir. Aynı konuyu işlemelerine karşın, soruna ahlaksal açıdan yaklaşımlarında bazı farklılıklar gözlemlenmektedir. Maupassant, bu ahlaksız yaşamdan kurtulmak için her hangi bir çözüm önerisinde bulunmazken, Safa, kurtuluşun adresi olarak Türk-İslam geleneklerine bağlı yaşam sürdürmeyi göstermektedir. Maupassant'ın aksine, Safa'nın romanı güdümlülük özelliği taşımaktadır.
While Maupassant, with reference to his own life story, draws attention to the issue of the moral corruption and forbidden love affair that arouse in the French bourgeois society within the context of the process of war and colonization, Safa brings up moral corruption and forbidden love affair which began to expand in the intellectual part of the Turkish society within the years of the "Independance War". Both of the autors chose the theme of forbidden love affair and deceit on which had universal quality as the main theme of their novels. Both Maupassant main character, Duroy and Safa's main character, Behiç are hedonist, hypocritical, cunning and immoral persons. The aulors not only discussed the theme of forbidden love affair individually but also scrutinized it as a social problem. Although they dealt with the same subject, in their moral approaches to the problem some differences arc observed. Though Maupassant didn't make any suggestions to get rid of that mentionned life-style. Safa showed that the way of salvation was to lead a life based on Turkish - islamic traditions. Contrary to Maupassant's novel. Safa's reflects the characteristic of engaged literature.
Yeşil Gece ve Gerçek ŞEKER, Bahattin
Edebiyat Fakültesi dergisi (Hacettepe Üniversitesi),
2006, Volume:
23, Issue:
1
Journal Article
Open access
Dini okullar ve laik okullar arasındaki çatışmayı konu alan Zola'nın Gerçek (Vérité) ve Reşat Nuri Güntekin'in Yeşil Gece romanları arasındaki benzerlik bir çok eleştirmence dile getirilmiştir. ...Ancak, bu benzerliğin, yazarların yaşadıkları dönemlerdeki benzer sorunlardan kaynaklandığı üzerinde pek durulmaz. Kimi eleştirmenler Yeşil Gece nin esin kaynağı olarak
Gerçek i göstermekte, bazıları da bu eseri ideolojik bir roman olduğu gerekçesiyle eleştirmektedir. Evrensel bir gerçek olan dinsel istismar ve taassup, hangi toplumda ortaya çıkarsa çıksın, birbiriyle benzer özellikler taşımaktadır. Yeşil Gece, işlediği konu ve roman kişileri açısından Gerçek e benzese de ya da ondan kimi "iz"ler taşısa da, bu benzerliğin daha çok
evrensel nitelikli olduğu söylenebilir.
The similarities between Zola's Vérité (Gerçek) and Reşat Nuri Güntekin's Yeşil Gece which depict the conflicts between religious and secular schools have been noted by many critics. However, most critics failed to see the similarity of social problems of the periods in which the authors lived, as the source of similarities between the two novels. Some of them point to Gerçek
as the source of inspiration of Yeşil Gece. Others criticize Yeşil Gece as they consider it as an ideological novel. Religious abuse and fanaticism as universal realities, in whatever country they appear, have similar characteristics. Even if Yeşil Gece resembles Gerçek in terms of subject and
characters, or has some "marks" from it, it can be said that these resemblances are universal.
