Problematyka parków tematycznych jako elementu zagospodarowania obszarów wiejskich przedstawiona jest w kontekście ich rozwoju w aspekcie historycznym (tradycje i geneza, historia najnowsza oraz ...szkicowa typologia w zależności od funkcji i tematyki). Jednakże głównym tematem artykułu jest planowanie takich obiektów w kontekście cech przyrodniczych regionu, a także istniejących zasobów kultury – ich ochrona i wykorzystanie. Artykuł zawiera charakterystykę dostępnych narzędzi diagnostycznych oceny zasobów przyrodniczych pod kątem projektowania parków tematycznych na terenach wiejskich. W podsumowaniu i wnioskach podkreślono, że parki tematyczne mogą być skutecznym czynnikiem zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich w kontekście ochrony dóbr przyrody i kultury, a także rekultywacji terenów zdegradowanych przyrodniczo. W tym celu ich lokalizacja i wielkość muszą być dostosowane do istniejących zasobów. W pracy przedstawiono ogólne wytyczne do planowania parków tematycznych.
Park narodowy to z jednej strony najcenniejsze dobro przyrodnicze objęte najwyższą formą ochrony, z drugiej zaś dobro publiczne, które jako takie musi pozostać dostępne. Stąd obecność człowieka w ...parkach narodowych. Konsekwencją tej obecności jest między innymi zaśmiecenie tych obszarów, które występuje często pomimo tego, że zasady udostępniania parków narodowych są ściśle określone i kontrolowane. Jako czynnik, który jest w stanie spowodować istotną i trwałą zmianę niepożądanych zachowań prowadzących do zaśmiecania parków narodowych, wskazano wysoki poziom świadomości ekologicznej turystów. Zwrócono uwagę na duże znaczenie w kształtowaniu tej świadomości wszelkich nieformalnych działań edukacyjnych realizowanych przez parki narodowe.
Miejsca poza miejscami Adam Pisarek
Perspektywy Kultury,
02/2023, Volume:
42, Issue:
3
Journal Article
Peer reviewed
Open access
Artykuł dotyczy wybranych typów naukowych i ochronnych praktyk przestrzennych. Autor interesuje się polskimi parkami narodowymi jako miejscami wytwarzania wiedzy o przyrodzie, zadaje pytania, w jaki ...sposób środowisko zostało przystosowane do tej funkcji i jak to przystosowanie było związane z dużo ogólniejszymi tendencjami do podejmowania pracy w terenie i wdrażania procedur laboratoryjnych w obrębie nauk przyrodniczych na przełomie XIX i XX w. Artykuł zawiera analizy wyselekcjonowanych projektów polskich przyrodników, działaczy i pracowników parków narodowych aktywnie dążących do nadania naukowego statusu działaniom z zakresu ochrony przyrody. Wyniki przeprowadzonych badań pozwalają wyciągnąć wnioski mówiące, że parki narodowe to miejsca pogranicza, w których testowane są różne sposoby wytwarzania i wykorzystywania zdobytej wiedzy. Jawią się też jako złożone asamblaże, w których wybrane narzędzia i ramy epistemiczne technonauki okrzepły w znaturalizowanych formułach przestrzennych wypływających z przyjęcia określonych założeń ontologicznych w świecie składającym się z wielu światów. Autor dowodzi, że parki narodowe, będące wynikiem procesu terytorializacji przyrody, ukształtowały się jako miejsca poza miejscami, które mediują między terenowymi i laboratoryjnymi modalnościami produkcji wiedzy technonaukowej.
Rynek turystyczny wyjątkowo silnie zareagował na ograniczenia podróży i działalności gospodarczej, które zostały wprowadzone w celu zahamowania zachorowań w czasie pandemii COVID-19. Konsumenci, w ...tym turyści, z obawy o swoje zdrowie zmienili decyzje dotyczące wyjazdów wakacyjnych. Bardzo ważna okazała się wówczas oferta parków narodowych. Celem artykułu jest próba oceny zmian produktu turystycznego w polskich parkach narodowych, będących wynikiem pandemii COVID-19. Dla zobrazowania sytuacji w poszczególnych etapach restrykcji i ograniczeń uprawiania turystyki wykorzystano studium wielu przypadków działań wprowadzonych w polskich parkach narodowych. Posłużono się metodą analizy porównawczej, której efektem jest katalog przykładów działań w zakresie produktu turystycznego. Należą do nich działania, które po stronie popytu pozwoliły na rekreację i wypoczynek turystom potrzebującym w wyniku pandemii kontaktu z naturą, a po stronie podaży ujawniły kreatywność i innowacyjność w tworzeniu nowych form produktu turystycznego. We wnioskach wskazano również na fakt, że nowe, wirtualne formy produktu turystycznego mogą wspierać ochronę przyrody w parkach narodowych poprzez zwiększanie świadomości ekologicznej oraz substytucję tradycyjnego zwiedzania parków na rzecz wirtualnych form produktu turystycznego.
W artykule za cel przyjęto ocenę dostępności pieszej oraz transportem indywidualnym parków zlokalizowanych w granicach Turku i Konina. Na analizowanych obszarach zinwentaryzowano 11 parków w tym pięć ...w Turku a sześć w Koninie. Wynikiem analiz było przedstawienie powierzchni zabudowy mieszkaniowej w izochronach 0–5 minut; 5–10 minut oraz 10–15 minut od parków. W tym celu wykorzystano dane pochodzące z Bazy Danych Obiektów Topograficznych (BDOT). Powyższe dane wskazują, że lepszą dostępnością pieszą jak i transportem indywidualnym, dla mieszkańców, charakteryzują się parki w Turku, na co wpływ ma fakt, że jest to miasto pięciokrotnie mniejsze pod względem powierzchni niż Konin, zaś liczba i powierzchnia parków w obu przypadkach jest porównywalna. Analizy te są niezwykle istotne, ponieważ dostępność terenów zieleni dla mieszkańców stanowi jeden ze wskaźników jakości środowiska miejskiego.
W artykule omówiono zasób polskich parków i ogrodów zabytkowych oraz stan ich zachowania. Podkreślono, że specyfika tej części dziedzictwa kulturowego wynika między innymi z wysokiego udziału ...tworzywa roślinnego (materii żywej) oraz niskiej trwałości substancji zabytkowej. Scharakteryzowano najczęściej występujące zagrożenia oraz sformułowano podstawowe zasady i warunki brzegowe dla ochrony, konserwacji oraz adaptacji do nowych funkcji dla tej grupy zabytków. Wskazano, że zakres powyższych działań powinien wynikać z przepisów prawa oraz dokumentów doktrynalnych. Omawiane zagadnienia zilustrowano polskimi i zagranicznymi przykładami - zarówno pozytywnymi, jak i negatywnymi. W podsumowaniu artykułu określono obszary, w jakich należałoby w pierwszej kolejności wzmocnić działania na rzecz ochrony i konserwacji tej grupy zabytków.
W artykule za cel przyjęto identyfikację różnic w zagospodarowaniu parków miejskich Turku i Konina. Według danych z ewidencji jednostek samorządowych na 2016 r., w badanych miastach położonych jest ...łącznie 11 parków spacerowo-wypoczynkowych, w tym pięć w Turku a sześć w Koninie. Dla realizacji założonego celu zastosowano dwie główne metody: inwentaryzację urbanistyczną (dla analizy zagospodarowania) oraz analizę SWOT (w celu porównania parków w obu miastach, na podstawie wcześniej przeprowadzonych badań). W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, że najlepiej zagospodarowanym parkiem w Turku jest Miejski Park im. Konstytucji 3 Maja, najgorzej natomiast – Park im. F. Kowalskiej. W Koninie natomiast – najlepiej zagospodarowany jest Park im. F. Chopina, najgorzej natomiast – Park przy ul. Ślesińskiej. Z kolei różnorodność wyposażenia badanych parków zdecydowanie wyróżnia miasto Konin.
Katowice pełnią rolę centralnego miasta Aglomeracji Śląskiej. Powszechnie kojarzone są z industrializacją i przemysłem górniczym, ale cechuje je także bogactwo terenów zieleni. Sport w Katowicach ma ...swoją długoletnią historię. Kultura fizyczna rozwijała się wraz ze zmianami polityczno-gospodarczymi oraz głównymi ideami płynącymi z zagranicy. Również obecnie można zauważyć na terenie miasta rozwój współczesnej tendencji - ruchu na świeżym powietrzu. W przeprowadzonym badaniu dotyczącym aktywności fizycznej mieszkańców Katowic (N = 250) wzięto pod uwagę 11 parków miejskich. Celem badania była identyfikacja wybranych czynników warunkujących rozwój rekreacji na terenach parków miejskich Katowic. Stwierdzono, że katowickie parki dzięki dostępności komunikacyjnej i posiadanej bazie rekreacyjnej mogą być odpowiednimi miejscami do uprawiania różnych terenowych form ruchu sportowo-rekreacyjnego.(abstrakt oryginalny)
The aim of the article is to identify the possibility of using the critical incident technique to assess the antecedence and effects of consumer experiences in amusement parks. Based on the example ...of the Energylandia Park in Zator, the nature of the experiments was identified and their original typologisation was carried out. The study analysed 295 incidents identified in 150 comments left by visitors to the amusement park on the TripAdvisor portal. The article consists of 4 parts preceded by an introduction. At the beginning, the importance of managing the consumer experience was introduced. The next part presents the essence of amusement parks and their typology. Then the technique of critical incident was introduced, along with examples of its applications in tourism, and the methodology of the original research, results and conclusions were presented. The research method used allowed for an in-depth assessment of the experiences of the amusement park customers along with an indication of their nature and conditions. The paper also indicates recommendations for further research using the critical incident technique to assess experiences in tourism.
Kljub procesu »vračanja v mestno središče«, značilnem za določene otoke v središču Johannesburga, nekateri opazovalci preučevano območje še vedno dojemajo kot propadajoče in ga povezujejo s ...kriminalom. Čeprav so parki in odprti prostori v Johannesburgu zadnja desetletja propadali, se zdaj obnavljajo. V članku avtorja preučujeta velikost odprtih prostorov in parkov, dostopnih prebivalcem mestnega središča, in kako prijazni so ti uporabnikom. Poleg tega ocenjujeta njihovo trenutno stanje ter raven in učinkovitost razpoložljivih vzdrževalnih storitev. Avtorja preučujeta tudi strategije prenove, ki jih je uvedla mestna občina Johannesburg, na njihovi podlagi pa tudi posebna določila, ki jih je za parke in odprte prostore sprejel lokalni metropolitanski svet. Ugotovitve kažejo, da je sanacija parkov in odprtih prostorov ustrezno vključena v načrte mestne prenove, vendar določene omejitve ovirajo izvedbo tovrstnih izboljšav. Edinstvena dinamika mestnega središča pomeni velik izziv pri vzdrževanju parkov in odprtih prostorov, zato jo je treba ustrezno razumeti in načrtovati ustrezne ukrepe. Pojavlja se tudi potreba po pravičnejši in učinkovitejši dodelitvi virov in po oblikovanju učinkovitejših partnerstev. Končna ugotovitev raziskave je, da bodo potrebe skupnosti zadovoljene šele, ko bodo tovrstna upravljavska vprašanja postavljena v ospredje in se bodo začela ustrezno reševati.