Následující příspěvek se věnuje problematice vzdělávání učitelů waldorfských škol. V první části je věnována pozornost historickému vývoji vzdělávání antroposofi cky smýšlejících učitelů a v druhé ...části se článek zabývá cíli a aspekty učitelské přípravy pro rozvoj žáka v duchu idejí svobodných waldorfských škol.
W artykule zaprezentowano rozważania na temat roli i współczesnych wyzwań pedagogiki w aspekcie funkcji pełnionych przez badania naukowe oraz dynamicznych zmian zachodzących w życiu społecznych. ...Pogłębiona refleksja nad jej obecną kondycją skłania do postawienia istotnego dla teraźniejszości i przyszłości pytania o to, czy pedagogika jako dyscyplina naukowa jest w stanie zmierzyć się z powszechnymi oczekiwaniami dotyczącymi skuteczności i jakości wychowania młodych pokoleń narażonych na liczne, nowe zagrożenia cywilizacyjne.
Celem artykułu jest wskazanie na wybrane, podstawowe konsekwencje zwrotu językowego dla pedagogiki jako dyscypliny naukowej i praktyki. Zjawisko linguistic turn było efektem ewolucji w obrębie ...filozofii języka, w związku z czym artykuł uwzględnia autorską interpretację historii przemian kategorii języka, akcentując proces jej emancypacji wobec innych kategorii filozoficznych (epistemologicznych). Zwieńczeniem ewolucji filozofii języka był zwrot lingwistyczny, który wraz z całą serią kolejnych „turns” wpisał się w charakterystykę tzw. nowej humanistyki i jej metodologii. Tak zarysowane tło historyczne i filozoficzno-językowe pozwala na wskazanie wybranych konsekwencji problematyki zwrotu językowego dla teorii i praktyki pedagogicznej.
CEL NAUKOWY: Cel naukowy artykułu to opis zwerbalizowanego w nim pojęcia wychowawcy. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Problem postawiony w pracy dotyczy tego, jak Janusz Korczak oceniał postawy wychowawców ...w stosunku do dziecka. Metoda przyjęta w trakcie tworzenia artykułu to analiza semantyczna i strukturalna tekstu pedagogicznego. PROCES WYWODU: Artykuł przynosi analizę wypowiedzi narratora dotyczących negatywnego stosunku wychowawcy do dzieci. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Analizowany dawny tekst naukowy z zakresu pedagogiki przynosi wciąż aktualne ustalenia dotyczące praktyki pedagogicznej. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Teksty pedagogiczne Janusza Korczaka powinny się obowiązkowo znajdować w kanonie lektur teoretyków i praktyków wychowania.
Odporność psychiczna jako konstrukt to stosunkowo nowe zjawisko, które obecnie zyskuje na znaczeniu – zwłaszcza w nowych edukacyjno-pedagogicznych koncepcjach skupiających się na zapobieganiu ...zachowaniom ryzykownym. Dlatego też, w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat, zmiana naszego podejścia do odporności psychicznej stała się o wiele głębsza niż zmiana zaledwie koncepcyjna. W niniejszym artykule omówimy dwa zagadnienia fundamentalne dla zrozumienia odporności psychicznej jako cechy bardzo ludzkiej, bez rozważania jej zastosowań. Istnieje wyraźna potrzeba odniesienia odporności psychicznej do aspektów typowo antropologicznych, które – jak sugeruje antropologia filozoficzna – mogą pomóc nam dostrzec, że ta cecha wynika z samej ludzkiej natury. Właśnie w tym momencie antropologia łączy się z narracyjną autokonstrukcją w rozwoju wewnętrznego logos. Takie antropologiczne cechy niewątpliwie ułatwiają nam zrozumienie tego, w jaki sposób osoba może siebie tworzyć poprzez własny dialog wewnętrzny skorelowany ze środowiskiem zewnętrznym. Na podstawie takiego rozwoju człowiek może tworzyć różne aspekty własnej osobowości, które pomagają stawić czoła trudnym, a nawet – w skrajnych przypadkach – traumatycznym sytuacjom.
Problematyka wychowania od wieków inspiruje pedagogów do tworzenia nowych teorii, poszukujących sposobów i środków, które pozwalają uzyskać maksymalne efekty w procesie osiągania pełni osobowej ...dojrzałości przez wychowanka. Wielość pojawiających się nowych systemów pedagogicznych świadczy bez wątpienia o głębokiej trosce, jaką wzbudza wychowanie. Wychowanie jest integralnie sprzężone z egzystencją człowieka i współtworzy otaczającą go rzeczywistość. Człowiek stanowi o sobie przy jednoczesnym współistnieniu z drugim i wśród innych. Proces wychowania jest drogą dorastania do pełni życia osobowego i nie odbywa się w próżni. W klasycznie pojętej metodologii nauk, drogę do celu, czyli metodę, określał w głównej mierze sam przedmiot badany. Jeżeli zatem pragniemy uczynić przedmiotem rozważań chrześcijański model wychowania, należy rozpocząć od podmiotu wychowania, którym jest człowiek, potrzebujący ukształtowania swojej myśli, słowa i postawy we wszystkich aktach swojego istnienia. Dlatego, zanim zapytamy, co to znaczy wychowywać człowieka, należy odpowiedzieć na pytanie „Jaka wizja człowieka stoi u podstaw chrześcijańskiego modelu wychowania?” Celem niniejszego artykułu jest krótkie przedstawienie podstawowych założeń chrystocentryczno-humanistycznego modelu wychowania, który mógłby być punktem wyjścia w opracowaniu konkretnych strategii edukacyjnych.
W holistycznej koncepcji pomocy osobom niepełnosprawnym skonstruowanej przez Marię Grzegorzewską pomoc i służba społeczna stanowi jej dopełnienie. Tymczasem ten rys jej twórczości i dorobku jest ...relatywnie mało znany. Prezentowany artykuł zawiera materiał odwołujący się do przemyśleń samej Grzegorzewskiej jak i pokazuje jej dorobek w tym zakresie in statu nascendi oraz w odniesieniu do dnia dzisiejszego.
CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest ustalenie znaczenia coraz częściej używanej konstrukcji słownej – „edukacja dla bezpieczeństwa”, której przypisywane są intuicyjne znaczenia i tymczasowe sensy, ...zależące od kontekstu użycia i wpisania w dany kadr referencyjny. „Edukacja dla bezpieczeństwa” może oznaczać wszystko, przysparzając kłopotliwej wieloznaczności, albo nic, co ogranicza możliwość porozumienia w obrębie środowisk nią zainteresowanych. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Główny problem badawczy zawiera się w pytaniu: Czym obecnie w pedagogice jest „edukacja dla bezpieczeństwa? Zastosowano metodę analizy literatury przedmiotu, aktów prawnych oraz działalności Zespołu Edukacji dla Bezpieczeństwa KNP PAN, którego autorzy są członkami. PROCES WYWODU: Na podstawie analizy wyróżniono trzy horyzonty znaczeniowe (prekonceptualizacje) „edukacji dla bezpieczeństwa” i dokonano ich charakterystyki. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Z przeprowadzonej analizy wynika, że „edukacja dla bezpieczeństwa” może być obecnie w pedagogice rozumiana jako: (1) całożyciowa praktyka edukacyjna, (2) przedmiot szkolny oraz (3) przedmiot badań. Wyznaczone tu horyzonty znaczeniowe są jednocześnie możliwymi konceptualizacjami „edukacji dla bezpieczeństwa” w najbliższej przyszłości. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Współistnienie wskazanych tu prekonceptualizacji sprzyja ich wzajemnym oddziaływaniom wspierających dalszy rozwój perspektywicznie skutkujący wyłonieniem się nowej subdyscypliny – pedagogiki bezpieczeństwa. Bezpieczeństwo podlega dynamicznym zmianom i nie posiada stałego poziomu zorganizowania, dlatego „edukacja dla bezpieczeństwa” powinna być traktowana jako proces całożyciowy, składowa idei life long learning. W „edukacji dla bezpieczeństwa” jako przedmiocie szkolnym dominują treści bezpieczeństwa cywilnego, a przedmiot ten traktowany jest w szkołach jako drugorzędny. W dyskursie pedagogicznym „edukacja dla bezpieczeństwa” coraz częściej zastępuje popularne dotąd „wychowanie dla/do pokoju”