Rad prikazuje istrazivanje koje je imalo za cilj utvrditi dostupnost socijalnih prava i usluga za obitelji u opcinama u ruralnim podrucjima Hrvatske. Specificno su postavljena tri problema ...istrazivanja: 1) utvrditi dostupnost odredenih socijalna prava i usluga za obitelji, 2) utvrditi postoje li razlike u dostupnosti s obzirom na regionalnu pripadnost i razvojna obiljezja opcine te 3) utvrditi postoje li razlike u standardima kvalitete socijalnih prava i usluga s obzirom na regionalnu pripadnost opcine i razvojna obiljezja opcine. Podaci su prikupljeni web anketom s predstavnicima 215 opcina. Obiteljima su u vecoj mjeri dostupna socijalna prava u odnosu na socijalne usluge. U najvecoj mjeri razvijena su prava i usluge koje promovira sredisnja drzavna vlast. Opcine u panonskoj regiji kao najslabije razvijenoj imaju najvise dostupna socijalna prava, a najmanje dostupne socijalne usluge. Prava i usluge su dostupnije u opcinama koje su blize sredistima zupanija. Sto se tice standarda kvalitete socijalnih prava i usluga, stanovnistvo je zadovoljavajuce informirano i ukljuceno u planiranje, dok je slabije razvijeno koristenje EU fondova i ukljucenost civilnog drustva. Kljucne rijeci: socijalna prava, socijalne usluge, opcine u ruralnim podrucjima, potrebe obitelji, indeks razvijenosti, regionalne razlike.
The Clinical Outcomes in Routine Evaluation - Outcome Measure (CORE-OM) is a scale designed as a multi-theoretical and multi-diagnostic measure of general psychological distress. It can be used at ...all levels of psychological care, from triage to monitoring the effects of psychotherapy. The aim of this study was to assess the psychometric properties of the Croatian version of the CORE-OM questionnaire in an adult sample and to determine the cut-off score. The study included a total of 608 participants divided into non-clinical (n=425) and clinical (n=183) groups. In addition to the CORE-OM questionnaire, the Beck Depression Inventory-II and the State-Trait Anxiety Inventory were administered. Analysis revealed a four factor structure with a higher order factor corresponding to the original structure, suggesting that this questionnaire measures the degree of general psychological distress from which it is also possible to determine in which areas this distress is particularly pronounced. Satisfactory internal consistency and test-retest reliability, as well as a good convergent validity, were confirmed. On the basis of ROC analysis, a cut-off score of 1.38 was determined. For clinicians, the CORE-OM can be used to assess general distress. However, it should be used in combination with other, more specific measures to further examine the expression of certain mental disorders. In research, the CORE-OM can be used as a reliable and valid measure of the presence and intensity of psychopathological disturbances.
Prirodnim su se odabirom razvili različiti psihološki mehanizmi koji su našim precima olakšavali preživljavanje i reprodukciju. Jedan je od tih mehanizama i ljubomora, čija je funkcija zadržavanje ...partnera. Evolucijski psiholozi pretpostavljaju da je sigurnost u očinstvo jedan od najvažnijih problema s kojim su se susretali muški preci. Zbog toga su muškarci osjetljiviji na seksualnu nevjeru partnerice. S druge strane, žene su izložene većem riziku da će ih muškarci napustiti zbog čega one gube njihove resurse. Stoga su žene osjetljivije na emocionalnu nevjeru. Međutim, još uvijek postoje teorijske nesuglasice u istraživanjima razlika u ljubomori među spolovima. Jedna je od njih vezana uz tzv. hipotezu uvjerenja, prema kojoj je stav o međuzavisnosti nevjera medijator varijabla. Stoga je cilj ovoga istraživanja, u kojem su sudjelovala 104 sudionika, bio ispitati jesu li razlike u ljubomori kod muškaraca i žena u skladu s postavkama evolucijske hipoteze i hipoteze uvjerenja.
Korištena je metoda prisilnog izbora tijekom koje sudionici odabiru seksualnu ili emocionalnu nevjeru kao onu koja izaziva veći stupanj ljubomore te onu koju bi prije oprostili nevjernom partneru. Uz to, prikupljeni su podaci o stavovima sudionika o međuzavisnosti nevjera.
Dobiveni rezultati pokazuju da su žene ljubomornije na emocionalnu dok su muškarci ljubomorniji na seksualnu nevjeru. Utvrđeno je da je spol jedini značajan prediktor ljubomore. Međutim, rezultati dobiveni ispitivanjem opraštanja nevjere ne potvrđuju evolucijsku hipotezu. Prediktor je opraštanja nevjere stav sudionika o međuzavisnosti nevjere, što navodi na zaključak da su u osnovi ljubomore i oprosta nevjere različiti mehanizmi.
Smisao života Macuka, Ivana; Bijelić, Lucija
Psihologijske teme,
07/2018, Volume:
27, Issue:
2
Journal Article, Paper
Open access
La sensación del sentido de vida representa el grado en el que las personas entienden y notan el significado en su vida. Dado que se trata de una sensación de evaluación del sentido de su existencia ...e influye en
establecer objetivos en su propia vida, sin duda influye también en el bienestar psicológico de un individuo. Las investigaciones en este campo
indican un papel importante de diferentes factores para la sensación del sentido de vida. El objetivo de este trabajo fue verificar el papel de algunas características demográficas (sexo, edad y educación), religiosidad (creencias religiosas, religiosidad ritual y consecuencias de religiosidad en el comportamiento social) y actitudes ante la muerte (miedo a la muerte, evitación de la muerte, aceptación de la muerte, aceptación de la muerte por fuga, aceptación de la muerte neutral) para
explicar la sensación del sentido de la vida en adultos. En la investigación participaron 433 personas (143 hombres y 290 mujeres) de la edad promedio de 35 años de diferentes regiones croatas. Como instrumentos de medición se utilizaron la Escala del Sentido de Vida, el
Cuestionario de Religiosidad y el Cuestionario de Actitudes ante la Muerte y el Hecho de Morir. A través del análisis de regresión jerárquico se ha determinado que el miedo a la muerte y la aceptación de
la muerte por fuga representan directrices individuales significativas de la sensación del sentido de la vida, mientras que las dimensiones de religiosidad no han contribuido significativamente a la explicación de esta sensación. Los resultados obtenidos indican que los participantes que muestran menos miedo a la muerte y que consideran a la muerte como una continuación de la vida muestran una sensación mayor del sentido de la vida.
Doživljaj smisla života predstavlja stupanj u kojem ljudi razumiju i vide značenje u svom životu. S obzirom da predstavlja doživljaj procjene svrhovitosti svog postojanja i utječe na postavljanje
ciljeva u vlastitu životu, nedvojbeno ima učinke na psihološku dobrobit
pojedinca. Istraživanja u ovom području upućuju na značajnu ulogu različitih čimbenika u doživljaju smisla života. Cilj je ovog istraživanja bio ispitati ulogu nekih demografskih karakteristika (spola, dobi i obrazovanja), religioznosti (religijskih vjerovanja, obredne religioznosti i posljedice religioznosti na socijalno ponašanje)
i stavova prema smrti (straha od smrti, izbjegavanja smrti, prihvaćanje
smrti, prihvaćanje smrti bijegom, neutralnog prihvaćanja smrti) u objašnjenju doživljaja smisla života kod odraslih osoba. U istraživanju su sudjelovala 433 sudionika (143 muškarca i 290 žena) prosječne dobi 35
godina iz različitih dijelova Hrvatske. Od mjernih je instrumenata korištena Skala smisla života, Upitnik religioznosti i Upitnik stavova prema smrti i umiranju. Hijerarhijskom je regresijskom analizom utvrđeno
da su strah od smrti i prihvaćanje smrti bijegom značajne samostalne odrednice doživljaja smisla životom. Dimenzije religioznosti nisu značajno samostalno pridonijele objašnjenju doživljaja smisla životom. Dobiveni rezultati upućuju na to da sudionici koji se manje boje smrti te koji smrt više vide kao nastavak života izvještavaju o većem doživljaju smisla života.
The experience of meaning in life can be defined as the extent in which people comprehend and see significance in their lives. Considering that it represents the experience of evaluation of purpose of one's existence
and that it affects goal setting in one's own life, it undoubtedly has effects on the psychological well-being of an individual. Research in this area point on the significant role of various factors in the experience of meaning in life. The aim of this study was to examine the role of some demographic characteristics (gender, age and education), religiosity (religious beliefs, ritual religiosity and consequences of religiosity on social behavior) and attitudes toward death (fear of death, avoidance of death, acceptance of death, acceptance of death by escape, neutral acceptance of death) in explaining the experience of meaning in life in adults. The sample consisted of 433 participants (143
men and 290 women) mean age of 35, from different parts of Croatia. Used instruments included Purpose of life scale, Religiosity questionnaire and Attitudes toward death and dying questionnaire. Hierarchical regression analysis showed that fear of death and acceptance of death by escape are significant independent determinants of the experience of meaning in life. Dimensions of religiosity did not significantly independently contribute to explaining the experience of meaning in life. Obtained results indicate that participants who are less afraid of death and who see death as a continuation of life report greater experience of meaning in life.
The aim of this study was to investigate exposure to stress at work in university teachers and see if there were differences between men and women as well as between positions. The study was carried ...out online and included a representative sample of 1,168 teachers employed at universities in Croatia. This included all teaching positions: assistants (50 %), assistant professors (18 %), associate professors (17 %), and full professors (15 %). Fifty-seven percent of the sample were women. The participants answered a questionnaire of our own design that measured six groups of stressors: workload, material and technical conditions at work, relationships with colleagues at work, work with students, work organisation, and social recognition and status. Women reported greater stress than men. Assistant professors, associate professors, and full professors reported greater stress related to material and technical conditions of work and work organisation than assistants, who, in turn, found relationships with colleagues a greater stressor. Full professors, reported lower exposure to stress at work than associate professors, assistant professors, and assistants.
Cilj rada bio je istražiti izloženost sveučilišnih nastavnika stresu u radu i ispitati postoje li razlike između muškaraca i žena te zaposlenika na različitim pozicijama u stupnju izloženosti i prirodi radnih stresora. Istraživanje je metodom on-line ankete provedeno na reprezentativnom uzorku od 1168 nastavnika zaposlenih na sveučilištima u Hrvatskoj. Obuhvaćene su bile sve znanstveno-nastavne pozicije: asistenti (51 %), docenti (19 %), izvanredni profesori (15 %) i redoviti profesori (15 %). 57 % uzorka činile su žene. Primijenjen je Upitnik izloženosti stresu u radu za sveučilišne nastavnike (ISR-SN) koji sadržava 37 čestica i mjeri šest latentnih dimenzija izvora stresa: radno opterećenje, materijalne/tehničke uvjete rada, odnose na poslu, studente, organizaciju rada i društvene uvjete rada. Žene u odnosu prema muškarcima u prosjeku izvještavaju o većoj prisutnosti izvora stresa u svom poslu. Docenti, izvanredni i redoviti profesori u prosjeku procjenjuju veću prisutnost stresora vezanih uz materijalne/tehničke uvjete rada i organizaciju rada u odnosu na asistente koji, pak, u većoj mjeri procjenjuju prisutnost stresora vezanih uz međuljudske odnose. Redoviti profesori u prosjeku izvještavaju o manjoj izloženosti stresorima u svom poslu od izvanrednih profesora, docenata i asistenata.
Doživljaj plaže kao teritorija rijetko je istraživano pitanje, posebno u hrvatskim okvirima. Ciljevi istraživanja bili su: konstrukcija upitnika „Teritorijalnost na plažama“ koji pokriva tri vrste ...teritorija po Altmanovom konceptu teritorijalnosti (1), utvrditi razlike u dimenzijama upitnika (tri vrste teritorija), u odnosu prema rodu, mjestu stanovanja, vrsti plaže te za vrstu zanimanja (2); utvrditi povezanosti između aspekata teritorijalnosti (latentnih dimenzija dobivenih faktorizacijom upitnika) i dobi te radnog staža (3). Usporedno istraživanje provedeno je na uzorku od 83 sudionika/ca (40 muškaraca i 43 žene) iz Dubrovnika, primjenom upitnika „Teritorijalnost na plažama“. Upitnik je uspješno konstruiran i pokazao je dobre metrijske karakteristike. Dobivene latentne dimenzije jasno reprezentiraju tri dimenzije subjektivne pripadnosti plažama: kao primarni, sekundarni i kao javni teritorij. U odnosu prema te tri dimenzije upitnika, nisu pronađene niti rodne razlike, niti statistički značajne povezanosti s dobi i radnim stažem. Također, plaže kao primarni teritorij češće doživljavaju stanovnici stare gradske jezgre (u odnosu prema onima koji žive na drugim lokacijama), odnosno oni koji se kupaju na „kultnim” gradskim plažama kao što su Danče, Šulić, Porporela i Bellevue.
Cilj istraživanja je identificirati značajne antropološke faktore važne za uspjeh u karate borbi, čime se mogu dobiti informacije o kompleksnosti karatea u latentnoj strukturi važnoj za primjenu ...karate sporta u edukaciji, putem izvanškolskih i školskih aktivnosti. Zato je na uzorku od 105 učenika RH koji se uz nastavu TZK najmanje 4 godine bave karateom, uzrasne dobi od 13 do 15 godina, primijenjen skup od 18 antropometrijskih mjera, skup od 10 temeljnih motoričkih testova, skup od 5 situacijskih motoričkih testova iz karatea, skup od 8 ocjena izvedbe 6 osnovnih karate tehnika i 2 karate kate. Faktorska analiza je izolirala u morfološkom prostoru: faktor ekto-mezomorfije i faktor endomorfije; u temeljnom motoričkom prostoru: faktor generalne motoričke efikasnosti; u situacijskom motoričkom prostoru: faktor specifične brzine i faktor specifične agilnosti; i u prostoru ocjena izvedbe karate tehnika: faktor tehničke efikasnosti. Zatim su primjenom kanoničke diskriminativne analize utvrđene razlike između kvalitetnih i manje kvalitetnih učenika – aktivnih karatista u ukupnom prostoru izoliranih faktora. Diskriminativna je funkcija pokazala kako
se karatisti veće kvalitete u odnosu na karatiste manje kvalitetne najviše razlikuju u većoj tehničkoj efikasnosti, zatim u većoj temeljnoj i specifičnoj motoričkoj efikasnosti i koji imaju nešto manje masnog tkiva.
Litoralizacijo označuje izrazita razvojna dvojnost: ob obali prihaja do zgoščevanja gospodar-skih dejavnosti in prebivalcev, medtem ko se zaledje sooča z depopulacijo, staranjem prebi-valstva in ...slabimi zaposlitvenimi možnostmi. S pomočjo izbranih družbenogospodarskih kazalcev smo za naselja ob štirih proflih preučili razvojno dvojnost Slovenske Istre. Struktura prebivalstva kaže, da litoralizacija v Slovenski Istri dobiva drugačno prostorsko razsežnost, saj smo opredelili tri tipe razvojnih območij.
Cilj istraživanja bio je razmotriti ulogu koju u objašnjenju matematičkog samopoimanja, osim uspjeha u matematici, imaju osobine ličnosti, matematička anksioznost, stereotipi o matematici kao muškom ...području i percepcija uloge i ponašanja nastavnika matematike. Istraživanje je provedeno na uzorku od 511 učenika 8. razreda iz 36 osnovnih škola u Zagrebu i Zagrebačkoj županiji. Analiza doprinosa spomenutih prediktora napravljena je na rodno odijeljenim uzorcima. Hijerarhijskim regresijskim analizama utvrđeni su pojedinačni doprinosi varijabli i ukupni doprinos prediktora objašnjenju varijance matematičkog samopoimanja učenika (R = 0.63) i učenica (R = 0.72). Uspjeh u matematici najsnažnija je odrednica matematičkog samopoimanja obiju rodnih skupina. Ličnost, točnije, savjesnost rodno je specifična determinanta koja doprinosi objašnjenju varijance matematičkog samopoimanja učenica, ali ne i učenika. Obrnuto vrijedi za stereotipe o matematici koji su se pokazali rodno specifičnom determinantom samopoimanja učenika. Strah od matematike, percepcija uloge i ponašanja nastavnika rodno su univerzalne odrednice. Rezultati mogu doprinijeti utemeljenom planiranju i primjeni univerzalnih i specifičnih intervencija za poboljšanje matematičkog samopoimanja učenica i učenika.
PDF
