DIKUL - logo
E-resources
Peer reviewed Open access
  • Infiltracja ideologii gnost...
    Posacki, Aleksander

    Kultura Słowian, 2021, Volume: 17
    Journal Article

    Artykuł ma na celu ukazanie wpływu idei gnostyckich oraz koncepcji ezoterycznych i okultystycznych na twórczość filozofa rosyjskiego Włodzimierza Sołowjowa, a następnie – na tej bazie – porównanie podobnych teorii i praktyk duchowych Sołowjowa z twórczością ezoteryczną i praktykami duchowymi Heleny Bławatskiej, założycielki Towarzystwa Teozoficznego. Okazuje się bowiem, że pomimo istotnych różnic w obszarze filozofii, rzetelności metodologicznej, stosunku do chrześcijaństwa, można stwierdzić wiele podobieństw w sferze konceptualnej i praktycznej, nawet jeśli wydają się one powierzchowne i nieistotne. Wydaje się, że twórczość Bławatskiej i Sołowjowa mogą tworzyć jakby podobny kod kulturowy (oparty choćby na podobnym stosunku do idei gnostyckich i kabalistycznych). Sprawa wymaga jednak bardziej szczegółowych badań, zaś autor artykułu nie pretenduje do rozstrzygnięcia postawionej w artykule kwestii, a jedynie sygnalizuje dość dokładnie problem, o którym – jak się wydaje – w polskiej literaturze naukowej do tej pory niewiele powiedziano. The Infiltration of Gnostic and Esoteric Ideologies in the Works of Vladimir Solovyov and Helena Blavatsky The article aims at emphasising the influence of Gnostic ideas as well as esoteric and occult concepts on the work of Russian philosopher Vladimir Solovyov. Furthermore, on the basis of this analysis the author tries to compare similar theories and spiritual practices of Solovyov with the esoteric work and spiritual practices of Helena Blavatsky, the founder of The Theosophical Society. It appears that despite significant differences in the field of philosophy, methodological reliability, and attitude to Christianity, many similarities can be found in the conceptual and practical sphere, even if they seem superficial and irrelevant. Consequently, the works of Blavatsky and Solovyov can presumably create a common cultural code (based, for example, on a comparable attitude to Gnostic and Kabbalistic ideas). The issue, however, requires some more detailed research, and the author of the article does not imply he concluded it. The article highlights the fact that the studies on this topic have been so far hardly comprehensive.