Vdihavanje peloda vrst iz rodu Ambrosia lahko povzroči preobčutljivostne reakcije. Krma za prostoživeče ptice je eden od dejavnikov, ki pripomorejo k širjenju omenjenih rastlin. Leta 2010 so zato k ...Direktivi o nezaželenih snoveh v živalski krmi (2002/32/ES) dodali aneks, da lahko krma za živali, ki vsebuje nezmleta žita, vsebuje do 50 mg semen vrst iz rodu Ambrosia v kilogramu krme (UL L 290/54). Podatkov o vsebnosti semen te rastline v krmi je zelo malo, zato smo z mikroskopsko metodo preiskali 40 vzorcev krme za prostoživeče ptice. Semena ambrozije je vsebovalo 20 vzorcev oziroma 50 %. Ugotovljeno število semen v kilogramu posameznega vzorca je bilo od 2 do 146 (10 mg do 774 mg). V skladu s predpisi smo vsebnosti preračunali relativno na vzorec z 12 % vlage in ugotovili, da je dovoljeno mejo presegalo 5 vzorcev (12,5 %).
Introducere. Incidenţa obezităţii a crescut alarmant la populaţia pediatrică, ajungând să reprezinte o problemă de sănătate publică globală. Scopul studiului nostru constă în evaluarea parametrilor ...antropometrici şi de laborator la copiii obezi. Material şi metodă. Am efectuat un studiu retrospectiv observaţional pe 155 de copii, cu vârste între 5 şi 17 ani, internaţi în Clinica Pediatrie I Tg. Mureş, care au fost ulterior împărţiţi în funcţie de IMC în: lotul I – 65 de copii cu IMC peste percentila (P) 95; lotul II – 90 de copii cu IMC normal, între P5 şi P85. Rezultate. Vârsta medie a copiilor obezi a fost semnificativ mai mică decât cea a celor normoponderali (p = 0,0007). Greutatea părinţilor este semnificativ mai mare în cazul copiilor obezi, spre deosebire de cei normoponderali (p = 0,0074, p = 0,0062). Parametrii antropometrici au avut valori semnificativ mai mari la copiii obezi comparativ cu cei normoponderali (p < 0,0001). Majoritatea parametrilor HLG au fost semnificativ mai mari la copiii obezi comparativ cu cei normoponderali, exceptând hemoglobina. Col T, LDL şi TG au fost semnificativ mai mari la copiii obezi comparativ cu cei normoponderali (p = 0,0229 / p = 0,0049 / p = 0,0058), iar HDL a fost semnificativ mai mare în cazul copiilor cu greutate normală (p = 0,0419). AST şi ALT au avut valori semnificativ mai mari la lotul de studiu (p = 0,0045 / p < 0,0001). Concluzii. Incidenţa obezităţii la vârstele mici este în creştere. Parametrii antropometrici şi de laborator pot fi indici fideli ai obezităţii la copil.
Analize organskih ostataka (ORA) iz keramike danas su često upotrebljavan i važan dio arheoloških istraživanja. Mogu nam pružiti informacije o prehrani ili upotrebi keramičkih posuda te mnoge druge o ...svakodnevnom životu arheoloških populacija, koje bi bez kemijskih analiza bile izgubljene. Kemijski spojevi koji se najčešće sačuvaju u keramici i stoga su vrlo pogodni za ove vrste analiza su lipidi (npr. masne kiseline, trigliceridi, alkoholi, alkani, esteri voska, ketoni). Postoji nekoliko metoda ekstrakcije lipida iz keramike koji ovise o tome što se želi saznati, a danas se najčešće koriste direktna ekstrakcija kiselinom u metanolu i ekstrakcija otapalom. Nakon ekstrakcije, rade se analize na plinskom kromatografu (GC), plinskom kromatografu – masenom spektrometru (GC-MS) i kad je moguće analiza izotopa 13C iz palmitinske i stearinske kiseline (GC-C-IRMS). U ovom radu ukratko su opisane navedene metode, kemijska pozadina te mogućnosti, odnosno primjeri već provedenih istraživanja koja su uključivala analize organskih ostataka. Kako svaka analiza započinje uzimanjem uzoraka gdje je najvažnije izbjeći kontaminacije, donesen je prijedlog procedure uzrokovanja keramičkih ulomaka za analize organskih ostataka, uz naglasak da uz adekvatno pakiranje uzorka (aluminijska folija), istraživaču treba pružiti što je više moguće kontekstualnih informacija. Također, predložen je obrazac koji bi se prilagao uz uzorke za analize organskih ostataka.
The countries of Central and Eastern Europe moved from a previously centrally planned economy to a modern transition economy with strong market aspects. This paper proposes project management as an ...answer to this transition. Traditional Cost-Benefit analysis does not respond to this purpose. Indeed Cost-Benefit analysis is only interested in one specific project and not in a competition between projects. In addition all goals (objectives) have to be translated into money terms, leading sometimes to immoral consequences. On the contrary Multi-Objective Optimization takes care of different objectives, whereas the objectives keep their own units. However different methods exist for the application of Multi-Objective Optimization. The authors tested them after their robustness resulting in seven necessary conditions. MOORA (Multi-Objective Optimization by Ratio analysis) and MULTIMOORA (MOORA plus Full Multiplicative Form), assisted by Ameliorated Nominal Group and Delphi Techniques, satisfy the seven conditions, although in a theoretical way. A simulation exercise illustrates the use of these methods, ideals to be strived for as much as possible.
Vodonosnik ob Mislinji zaradi majhne izdatnosti in dejstva, da se ne uporablja za vodooskrbo, ni vključen v redni državni monitoring kakovosti podzemnih voda. V članku na primeru devetih vzorčnih ...mest (zasebnih vodnjakov in vrtin) analiziramo vrednosti osnovnih fizikalno-kemijskih parametrov vode, na podlagi katerih preliminarno ocenjujemo njeno kakovost. Ugotavljamo, da se v podtalnici odražajo antropogeni vplivi, ki so izrazitejši v bližini območij strnjene kmetijske obdelave ter ob večjih naseljih. Pri večini vzorcev so prisotne povišane vrednosti nitratov in kloridov, pri nekaterih pa se v višjih koncentracijah pojavljajo tudi druga merjena onesnažila. Glede na aktualni Pravilnik o pitni vodi je kar pet od devetih vzorcev neustreznih, oziroma zgolj pogojno ustreznih, kar pomeni, da je podtalnica v vodonosniku ob Mislinji morda že preveč onesnažena, da bi nanjo lahko računali kot na možni rezervni vodni vir za vodooskrbo.
Analizirali smo vzorce steklenih posod in okenskega stekla s poznoantične utrdbe Korinjski hrib pri Velikem Korinju. Steklene najdbe s tega najdišča, datiranega v 6. st., kažejo značilen, vendar ...omejen spekter posod, predvsem kozarce brez noge, kozarce na nogi in okensko steklo. Rezultati arheometričnih analiz so pokazali nepričakovane sredozemske sestave steklenih mas, ki nakazujejo, da je bilo najdišče lahko vpeto v bizantinsko trgovsko mrežo ali sistem vojaške oskrbe.
Tehnologija sekvenciranja RNK na ravni posameznih celic (scRNAseq) nam omogoča, da z visoko ločljivostjo in natančnostjo naenkrat določimo nabor vseh molekul RNK v vsaki posamezni celici, ki se ...nahaja v določenem vzorcu oz. tkivu. Danes je scRNAseq pomembno orodje predvsem za proučevanje kompleksnih bioloških sistemov in tkiv, kot je tumorsko tkivo, kjer je velika celična raznolikost ključnega pomena. V članku navajamo primer melanoma kože, ki je eden najpogostejših in najbolj agresivnih rakov v razvitem svetu. Čeprav se je v zadnjem času z uvedbo imunske terapije napoved izida melanoma bistveno izboljšala, pa je še vedno približno 30–40 % bolnikov, pri katerih tovrstno zdravljenje ni uspešno. Novi podatki, pridobljeni z uporabo scRNAseq, so razkrili, da je mehanizem odpornosti na zdravljenje z zaviralci imunskih nadzornih točk zelo kompleksen, da na to poleg prisotnosti in fenotipa izčrpanih limfocitov T CD8+ vpliva tudi mutacija v genu BRAF, fenotip melanocitov, prisotnost in fenotip celic mieloičnega izvora, prisotnost fibroblastov različnega fenotipa ter interakcije med vsemi celicami, ki tvorijo tumorsko mikrookolje. V prihodnosti bo torej vse bolj pomemben oseben pristop zdravljenja, ki bo temeljil na molekularni in celični opredelitvi tumorja in njegovega mikrookolja ter na napovednih bioloških označevalcih. Z uporabo tehnologije scRNAseq se bomo lahko cilju osebne medicine zelo približali, saj nam omogoča identifikacijo posameznih celic in celičnih označevalcev, ki bi lahko napovedali odziv bolnika na zdravljenje in omogoča bolj ciljano odločitev za vrsto zdravljenja za posameznega bolnika. Na ta način bi se izognili principu zdravljenja, ki temelji na “poskusu in napaki” ter tako bistveno izboljšali učinkovitost zdravljenja. Zaenkrat pa se tehnologija scRNAseq uporablja zgolj v raziskovalne namene, zato zaradi določenih omejitev ni uvedena v dejansko klinično prakso.
Mengeš je s številnimi grobišči in utrjeno naselbino na Gobavici ter poselitvenim arealom neposredno ob vznožju gradišča eno pomembnejših najdišč gorenjsko-ljubljanske halštatske skupine. ...V članku so predstavljeni rezultati arheoloških izkopavanj iz leta 2003 na grobišču Zavrti, kjer so bili odkriti skeletni in žgani grob ter pokop kobile iz mlajšehalštatskega obdobja. Arheološka datacija je bila potrjena z radiokarbonsko analizo. Gre za izjemno odkritje, saj pokop celega konja v okviru pogrebnega obreda in kulta do zdaj iz gorenjsko-ljubljanske skupine še ni bil znan, prav tako je na Gorenjskem v tem času izjemen skeletni pokop. Analiza vseh skeletnih grobov iz starejše železne dobe iz Mengša je pokazala, da se je inhumacija pojavila že od konca 9./8. st. pr. n. št., tak način pokopa se je ohranil tudi v mlajšehalštatski čas. Nova odkritja potrjujejo, da je bil Mengeš v starejši železni dobi na meji interesnih območij posameznih skupnosti, še posebej svetolucijske in dolenjske halštatske skupine.
Članak opisuje postupak odabira konstrukcije za sanaciju klizišta Štefanići u Istriprimjenom parametarskih analiza pilotske konstrukcije. Varirani parametri supromjer i osni razmak pilota, čime je u ...konačnici analizirano šest varijanti rješenjapilotske konstrukcije. Analize stabilnosti te analize stanja naprezanja i deformacijaizrađene su programskim paketom Rocscience. Na temelju rezultata provedenihanaliza odabrana je optimalna pilotska konstrukcija za koju je izrađen projektsanacije klizišta. Radom se analizira utjecaj variranja parametara pilota naponašanje pilotske konstrukcije na primjeru sanacije klizišta Štefanići.
The article describes the process of structure selection for the remediation of theŠtefanići landslide in Istria based on parametric analyzes of the pile construction. Thevaried parameters are the diameter and the axial spacing of piles, so that ultimatelysix variants of pile constructions were analyzed. Stability analyzes as well as stressdeformation analyzes were carried out using the Rocscience software package. Basedon the results of the performed analyzes, the optimal pile construction was selectedfor which the landslide remediation project was developed. The article analyzesinfluence of the pile parameter variation on the behavior of the pile constructionusing the example of the Štefanići landslide remediation.
U radu su prikazani rezultati in vivo istraživanja antitumorskog učinka vode obogaćene vodikom na modelu hrčka s mijeloidnim tumorom. U eksperimentu je korištena voda obogaćena molekularnim vodikom ...(H2) u koncentraciji od 1.2 ppm, pH=7.3, s oksidacijsko-redukcijskim potencijalom od -390 mV dobivena elektrolizom deionizirane vode pomoću uređaja EVObooster. Suspenzija stanica mijeloidnog tumora injicirana je subkutano u područje leđa hrčaka koji su nasumično svrstani u dvije skupine: 1) skupina u kojoj su hrčci pili vodu obogaćenu vodikom (HEW); 2) skupina u kojoj su hrčci pili deioniziranu vodu (DW); dok su 3) skupina zdrave životinje (kontrola). 25. dan nakon inokulacije mijeloidnog tumora žrtvovane su po tri životinje za procjenu učinka HEW na biometrijske parametre rasta tumora i 18 hematoloških parametara. Ostale životinje su ostavljene za praćenje veličine i brzine rasta tumora te ukupnog preživljenja. Serumi životinja analizirani su i spektralnim metodama neravnotežnog energetskog spektra (NES) i diferencijalnog neravnotežnog energetskog spektra (DNES). Rezultati su pokazali antitumorski učinak vode obogaćene vodikom kroz smanjenje stope rasta tumora, produljenje preživljenja te normalizaciju hematoloških parametara. 30. dan eksperimenta prosječna veličina tumora u skupini HEW je 16.7±4.7 mm, u usporedbi s 20.8±3.3 mm u skupini DW. Ukupna smrtnost životinja postignuta je 40. dan eksperimenta u skupini DW te 57. dan u skupini HEW. Dobiveni su statistički značajni rezultati učinka vode obogaćene vodikom na normalizaciju vrijednosti limfocita i trombocita u krvi te hematoloških indeksa (PLT/LR). Spektralnim metodama utvrđeno je statistički značajno povećanje energije između molekula vode u serumu hrčaka s mijeloičnim tumorom koji su pili HEW. Možemo zaključiti da voda obogaćena vodikom ima antikancerogeni potencijal koji bi se mogao koristiti s konvencionalnim kemoterapeuticima za razvoj novih strategija liječenja, kao i za prevenciju raka.
PDF
