Proponowany tekst stanowi szczegółowy opis procedury diagnostycznej, jakiej poddane jest każde dziecko uczęszczające do Niepublicznej Szkoły Podstawowej im. Alberta Einsteina w Lublinie. W szkole ...diagnozę dziecka traktuje się jako system wzajemnie powiązanych ze sobą elementów oraz zasad i reguł postępowania diagnostycznego. Centralny element systemu stanowi dziecko będące obiektem poznania nauczyciela, rodziców i specjalistów, którzy są ze sobą w stałej interakcji. W artykule scharakteryzowano założenia systemu holistycznej diagnozy ucznia, która zakłada całościową diagnozę wszystkich sfer rozwojowych ucznia, poznanie jego zdolności i zainteresowań, monitorowanie postępów edukacyjnych oraz zbadanie czynników środowiskowych, genetycznych i biologicznych warunkujących jego rozwój. Pierwszym etapem holistycznej diagnozy dziecka prowadzonej w szkole jest rozeznanie. Na tym etapie nauczyciel, rodzice i specjaliści, współpracując ze sobą, dokonują wstępnej diagnozy możliwości i zdolności dziecka. Pierwszy etap działań obejmuje: obserwacje dziecka podczas zajęć diagnostycznych, dydaktycznych i zabaw swobodnych, ocenę aktualnych osiągnięć dziecka, ocenę ryzyka dysleksji rozwojowej, badanie postawy twórczej, diagnozę zdolności i zainteresowań dziecka, konsultacje i wywiad z rodzicami w celu poznania sytuacji socjalnej i wychowawczej dziecka w rodzinie oraz badanie postaw rodzicielskich. Działania te służą ustaleniu i sformułowaniu celów zindywidualizowanej pracy z dzieckiem i jego rodzicami. Ich wynikiem jest indywidualny plan pracy oraz optymalne dostosowanie oferty szkoły do potrzeb każdego ucznia. Etap rozeznania prowadzi zatem do podjęcia określonych działań ukierunkowanych na wspieranie wszechstronnego rozwoju ucznia. Kolejnym etapem diagnozy jest pogłębianie wiedzy o dziecku. Jest to czas intensywnego stymulowania rozwoju ucznia poprzez realizację zadań ujętych w indywidualnym planie pracy z dzieckiem. Zmiany zachodzące w dziecku są stale monitorowane i dokumentowane. Ważnym narzędziem diagnostycznym jest portfolio ucznia, gdzie dziecko gromadzi swoje wytwory, które są dla osób diagnozujących cennym źródłem wiedzy o nim. Ostatnim etapem diagnozy jest ocena rezultatów ucznia. Jest to moment dogłębnej analizy zmian, jakie zaszły w dziecku na przestrzeni trzech lat edukacji elementarnej. Na tym etapie wszelkie działania podjęte w celu stymulowania rozwoju ucznia zostają poddane szczegółowej analizie i ocenie.
Dla osób niepełnosprawnych zostało stworzone wiele udogodnień, w tym edukacyjnych, począwszy od lat 60-tych XX w. Natomiast sprawą specyficznych potrzeb edukacyjnych osób zdolnych zajęto się w ...rozwiniętych krajach europejskich dopiero w latach 90-tych XX w., a w naszym kraju mniej więcej od 2000 r. Obecnie prawo do rozwoju ich zdolności jest jasno określone w prawodawstwie (a tym samym obowiązki spoczywające na szkole i nauczycielach). Zostały wypracowane bardziej odpowiednie metody pracy z tymi uczniami oraz przyjęto właściwe procedury badawcze. Ponadto diagnoza uczniów zdolnych nadal stanowi często podejmowany i wartki temat wśród pedagogów, psychologów i nauczycieli. Podkreśla się, że dalsza edukacja ucznia zdolnego jest zależna od efektywnej diagnozy jego zdolności. Niewłaściwa diagnoza (zawyżone lub zaniżone wyniki zdolności, bezcelowość diagnozy) może zaszkodzić uczniom zdolnym. Diagnoza uczniów zdolnych jest integralnym elementem ich edukacji. Obserwuje się, że jest ona coraz częściej stosowana również w młodszym wieku szkolnym. Znajomość procedur jej przeprowadzania, metod i narzędzi diagnostycznych ułatwia jej zastosowanie oraz pozwala uniknąć pewnych błędów diagnostycznych. Celem niniejszego artykułu jest ukazanie złożoności procesu diagnozy uczniów zdolnych w młodszym wieku szkolnym ze specjalnym uwzględnieniem wagi kompetencji diagnostycznych nauczycieli, właściwego doboru koncepcji zdolności jako bazy do dalszej diagnozy i dostosowania narzędzi diagnostycznych do danego ucznia.
Artykuł składa się z krótkiego wprowadzania i refleksji na temat kształcenia specjalnego na etapie edukacji przedszkolnej w Polsce. Dalej omawiam istotne elementy procesu diagnozy i terapii w polskim ...systemie oświatowym. Opisuję rolę rodziców i poradni psychologiczno-pedagogicznej w tym procesie. Kolejnym elementem niniejszego opracowania jest charakterystyka dziewczynki, u której po trzech latach edukacji w ogólnodostępnym przedszkolu niepublicznym, zdiagnozowano zespół Aspergera. Zwięźle prezentuję jej historię jej pobytu w przedszkolu. Rozważania kończę opisem umiejętności dziewczynki na koniec tego etapu nauki. Historia ta pokazuje, że nawet późna diagnoza ma sens i może być szansą na rozpoczęcie kształcenia w szkole ogólnodostępnej na kolejnym etapie edukacji. Podsumowanie stanowi prezentacja wniosków płynących z własnego doświadczenia i lat przeżytych wraz z dziećmi z zaburzeniami w ich rzeczywistości terapeutycznej, często od momentu diagnozy do pokonywania kolejnych etapów edukacyjnych.
Stwardnienie rozsiane należy do najczęściej diagnozowanych chorób neurologicznych w populacji osób młodych. Proces leczenia i rehabilitacji pacjentów koncentruje się na deficytach ruchowych i ...czuciowych, znacznie mniej uwagi poświęca się natomiast zaburzeniom funkcji poznawczych, które dotykają wielu chorych (30–70%). Obecność deficytów poznawczych negatywnie wpływa zarówno na codzienne funkcjonowanie pacjenta, jak i na jego życie społeczne czy zawodowe. Zmniejsza też korzyści odnoszone dzięki rehabilitacji ruchowej. Trudności poznawcze obserwowane w stwardnieniu rozsianym mają różne nasilenie: od wybiórczych deficytów po zespół otępienny. Badanie neurologiczne zwykle nie pozwala na wykrycie deficytów poznawczych – z uwagi na ich często subtelny charakter oraz brak skarg pacjentów i ich bliskich na pogorszenie funkcjonowania umysłowego. Pojawia się zatem potrzeba uzupełnienia procesu diagnostycznego o badanie neuropsychologiczne z wykorzystaniem czułych i trafnych metod. Istotne jest też zagwarantowanie rehabilitacji neuropsychologicznej osobom z już stwierdzonymi deficytami. Celem kompleksowej rehabilitacji powinno być zapewnienie choremu umiejętności potrzebnych do optymalnego funkcjonowania fizycznego, psychicznego oraz społecznego – dlatego istnieje potrzeba włączenia psychologa do procesu diagnozy i rehabilitacji. Obecność psychologa jest istotna z punktu widzenia nie tylko pacjenta, lecz także interdyscyplinarnego zespołu leczącego. Informacje przekazywane przez psychologa pozwalają na ocenę stanu emocjonalnego i poznawczego osoby chorej, co może w istotny sposób przekładać się na proces leczenia, rehabilitacji i opieki.
Diagnoza zaburzeń ze spektrum autyzmu wciąż pozostaje wyzwa-niem. Mimo obecności ich wczesnych symptomów już u najmłodszych dzieci (nawet niemowląt), są one rozpoznawane znacznie później. Jednym z ...istotnych powodów jest brak obiektywnych wskaźników, które pozwalałyby na trafną, wczesną diagnozę. Artykuł poświęcono przedstawieniu sygnałów ostrzegaw-czych, które już w pierwszym roku życia mogą wskazywać na ryzyko autyzmu. Omówiono także narzędzia przydatne w badaniach przesiewowych pod kątem autyzmu u dzieci w wieku poniżej trzech lat.
"Pre-School Pedagogy with Methodology" is a monograph dedicated mostly to students preparing for a job of pre-school teachers. Pre-school pedagogy – as a subdiscipline of pedagogy – is its detailed ...extension with the issues related to pre-school child education. That is why this book includes the elements of canonical and instrumental knowledge guiding the conceptual choices of future pre-school teachers. The book may also become an introduction for parents to the education of their child, and it can expand and structure the knowledge of existing teachers. The basic and necessary knowledge for this group of readers is the history of pre-school upbringing and educational thinking, presenting the process of evolution of the theory of pre-school pedagogy and practice of pre-school upbringing. Also the rudiments of pre-school upbringing and chapters discussing the subject of pre-school pedagogy research (managing child development, teacher competences, environmental features) belong to canonical knowledge of this pedagogical subdiscipline. A major part of the book is the methodological part, including practical knowledge in the scope of various educations, pre-school diagnosis, and organisation of pre-school space. The structure of the monograph thus includes six parts, related to one another. The content is also enriched with references to useful literature exploring the discussed topics, thanks to which the readers can further extend their knowledge in this scope. The authors’ intention is also to awaken their reflective thinking. That is why, besides questions and instructions consolidating the contents, for each topic there are questions and instructions that allow for the presented theoretical material to be used for problem solving and practical activities. The perception of rich subject content is facilitated due to the surnames and subjects’ index. Additionally, the readers can supplement and improve their use of pedagogical terminology in English, thus also preparing for reading pedagogical publications in this language.
Sfera wychowania społecznego w przedszkolu może być ujmowana z różnych perspektyw badawczych, ukazując pogłębiony obraz doświadczeń dziecięcych. Nabywanie umiejętności społecznych jest procesem ...trwającym całe życie, zależnym od aktywności społecznej podczas uczestniczenia w kontaktach z innymi ludźmi. Diagnozowanie tych umiejętności wymaga rzetelnej wiedzy o rozwoju, a także otwartości badacza na interpretowanie zachowań dzieci w sytuacjach społecznych, a nie wyłącznie ich pomiaru ilościowego. W artykule przedstawiono refleksje dotyczące możliwości prowadzenia przez nauczycieli wychowania przedszkolnego diagnozy umiejętności społecznych wychowanków, zalecanej przez MEN w Podstawie Programowej Wychowania Przedszkolnego w ramach tak zwanej „diagnozy przedszkolnej”. Zwrócono uwagę na niejasności dokumentu w zakresie sposobu konstruowania celów wychowania społecznego. Wskazano na przesłanki teoretyczne wyznaczające, szerzej niż w Podstawie, kryteria dotyczące przedszkolnej diagnozy umiejętności społecznych. Zaproponowano koncepcje, które pozwalają zrozumieć sposób powstawania „społeczności dziecięcej” poprzez naukę współdziałania i potrzebę wspólnoty intencji w kontakcie z drugim człowiekiem (Bruner, Schaffer, Tomasello). Gromadzenie wiedzy o umiejętnościach społecznych wychowanków wymaga od nauczyciela doboru takich dróg diagnozy, które rzeczywiście pozwolą poznać miejsce dziecka w „społeczności dziecięcej”, różniącej się od społeczeństwa dorosłych oraz kierującej się własnymi regułami. W artykule zaproponowano formy pracy, dzięki którym nauczyciel może obserwować i interpretować relacje dzieci z rówieśnikami w sytuacjach naturalnych, takich jak zabawy spontaniczne, tutoring rówieśniczy, współpraca rówieśnicza, a także w aranżowanych sytuacjach edukacyjnych jak grupowe uczenie się poprzez współpracę.
The article presents mainly empirical but also theoretical approach. The theoretical part is limited to a definition of health-seeking behaviours, which form the basis for the undertaken empirical ...research. A comprehensive research was of a quantitative as well as qualitative nature. The author of the study presents selected results of quantitative research which are seeking an answer to questions:– what is a social profile of senior students attending classes at the University of the Third Age?– which health-seeking behaviours do they prefer?The research was conducted in April 2017 using methods of diagnostic survey. The results indicate differentiated actions undertaken by senior citizens in relation to healthcare and varied motivations to pursue studies in late adulthood. From the projective point of view, the results serve to optimize programs or curricular activities as the University of the Third Age at the Medical University in Wrocław is celebrating its first year of operation.
PDF
