Usprkos značaju kasnije islamske filozofske tradicije, ona je ostala zanemarenim područjem proučavanja. U ovome članku raspravlja se o razvoju koncepta duše iz njezina avicennijanskog konteksta prema ...post-avicennijanskoj filozofskoj tradiciji. I dok autor ne zna niti jednog islamskog filozofa koji je odbacivao peripatetički pojam duše, post-avicennijanski filozofi dodali su puno toga raspravi o duši. Započinjući s al-Ghazzālījem, uviđamo postupnu gnosticizaciju koncepta duše, koja doseže svoj vrhunac u djelima Shihāb al-Dīn Suhrawardīja. Idući tragom Suhrawardījeva iluminacionističkog (ishrāqī) učenja o duši, nastavljamo s raspravom o stajalištima nekih ishrāqī figura o ovoj problematici i potom istražujemo kako se koncept duše promijenio u Mullā Sadrāovoj školi transcendentne filozofije (al-Ḥikmat al-Mutiʻalliyah). Članak završava općenitim pregledom modernih komentatora kasnije filozofske tradicije u islamu i onih koji su bili utjecajni u oblikovanju razvoja koncepta duše u modernom svijetu.
Articol despre "intuiția intelectuală" în viziunea lui Friedrich Schiller și despre "intuiția pură" în viziunea lui Henri Bergson. Schiiler considera că ideile aparțin abstractului, iar pentru a le ...pătrunde este necesară "intuiția intelectuală", iar Bergson era de părere că "intuiția pură" are la bază "conștiința construită cu ajutorul intelectului, dar văzută cu ochiul interior"
U ovom smo radu opisali razmišljanja nekih filozofa i etičara zapadne civilizacije jer istočna civilizacija od davnina ima potpuno drugačiji pristup prema životinjama. Pristup životinjama kroz ...povijest bio je različit ne samo među običnim ljudima, različitim vremenskim razdobljima i vjerskim uvjerenjima nego i među filozofima koji su na istu stvar često različito gledali. Osnovna je razlika u stavu prema životinjama ovisila o tome jesu li one smatrane razumnim bićima ili ne. U židovskoj je tradiciji i životinjski život vrijedan jer je i on djelo Božje, zbog čega nije dopušteno ugrožavati ili bespotrebno im oduzimati život. Prema biblijskim navodima Bog sve što je stvorio dao je čovjeku na upravljanje, a u islamskom svijetu vlada mišljenje da samilost prema životinjama može homo religiosusa odvesti u raj, a nebriga i zlostavljanje u pakao. I stari su grčki filozofi imali različit stav o ovom pitanju pa su neki smatrali da životinje ne treba žrtvovati i jesti (Empedoklo, Pitagora, Teofrast, Plutarh i Porfirije i dr.), dok su drugi imali sasvim drugačiji stav, to jest nisu bili vegetarijanci i smatrali su da se životinjsko meso može konzumirati (Sokrat, Platon, Aristotel i dr.). Prema Kantu životinje imaju moralni status nultog reda, zbog čega su isključene iz moralne zajednice, a prema Descartesu one ne mogu osjećati bol, što opravdava okrutnost prema njima. Singer i Bentham smatraju da nije važno jesu li životinje razumne i mogu li govoriti, osnovni kriterij prema kojemu ih trebamo gledati jest mogu li patiti. Singer objašnjava da životinje osjećaju bol te da su ljudska i neljudska bića jednaka u odnosu
na načelo jednakosti uvažavanja interesa. Ljudski specisti smatraju da je bol koji osjeća biće koje nije ljudsko manje vrijedna od bola koji može osjetiti ljudsko biće. Aurelije Augustin i Toma Akvinski smatraju da nedostatak razuma u životinja opravdava njihovu podređenu ulogu. Schopenhauer odbacuje razum i samosvijest kao nužne za pretpostavku moralnog statusa bića, a učenje o moralnom postupanju prema životinjama gradi oko etike suosjećanja. Manje-više filozofi etičari vodili su rasprave o tome jesu li životinje u istoj moralnoj zajednici kao i ljudi. U novije su vrijeme glavni zagovornici prava životinja Singer, Regan, Duney i drugi, dok nasuprot njima neki zagovaraju da životinje nemaju prava, bar kad je u pitanju njihovo korištenje u znanstvene svrhe (Cohen, Raymond, Frey i Calliocott i dr.).
Boala lui Nietzsche de George Silviu; George Silviu, (1901-1971) Web Resource
Odprti dostop
Articol în care sunt descriși ultimii ani de viață ai filosofului german Friedrich Nietzsche, ani cuprinși de singurătate, de nevoia de a iubi și de a fi iubit, de a fi înțeles și prețuit: "Cât de ...tăcută se face viața! Nicăeri nu e un om care să mă cunoască! Sora mea e în America de Sud. Scrisorile vin din ce în ce mai rar. Și nu-s nici măcar bătrân!!! Numai filozof!! În ianuarie 1889, "fu lovit de un greu atac de paralizie" care i-a adus sfârșitul
Articol despre atitudinea lui Nietzsche față de femei. Pe de o parte este atitudinea anti-feministă din scrierile sale, pe de alta sunt descrise relațiile gânditorului cu femeile din jurul lui. ...Autorul articolului concluzionează că atitudinea sa generală față de femei este ambivalentă, că există o serie de contradicții și subtilități în gândirea lui Nietzsche, care nu sunt ușor de conciliat. El putea atât să laude, cât și să vorbească și să scrie cu dispreț față de femei
U spisu o umijeću trgovanja, koji je dovršio 1458. godine i čiji sadržaj možemo doznati iz dosad pronađenih prijepisa koji su objavljeni u trima inačicama (Della mercatura et del mercante perfetto iz ...1573.; Il libro dell’arte di mercatura iz 1990.; Libro del arte dela mercatura iz 2009.), dubrovački renesansni mislilac Benedikt Kotruljević raspravljao je i o temama koje pripadaju području filozofije, posebice etici te filozofiji prava i politike. Naime, u spisu je uputio na stajališta grčkih filozofa (Pitagora, Sokrat, Diogen, Platon, Aristotel, Teofrast), rimskih filozofa (Ciceron, Seneka) i srednjovjekovnih filozofa (Augustin, Boetije, Avicenna, Hugo iz Svetog Viktora, Averroes, Toma Akvinac, Jean Buridan). U brojnim slučajevima uputio je i na naslove njihovih djela. Primjerice na djela koja su napisali Aristotel (De anima, Ethica Nicomachea, Politica), Ciceron (De senectute, De re publica), Seneka (Epistulae morales ad Lucilium), Augustin (De doctrina Christiana, De civitate Dei), Boetije (De consolatione philosophiae), Toma Akvinac (Summa theologiae, Commentum in quatuor libros Sententiarum magistri Petri Lombardi) te Jean Buridan (Quaestiones super octo libros Politicorum Aristotelis).
Stajalištima koja je preuzimao odfilozofa, točnije iz filozofskih izvora, Kotruljević je u spisu nasto-jao osnažiti svoje pouke o onakvu trgovanju koje će počivati na etičkim načelima, kao i pouke o tome da se trgovac uvijek mora pridržavati moralnih normi. Zato je raspravljao o, primjerice, odredbama vrline i pravednosti, kao i o trgovčevoj lukavosti, postojanosti, sreći, smirenosti, darežljivosti, umjerenosti, braku i bračnim dužnostima. Zapise o trgovanju koje će se temeljiti na etičkim postavkama i zapise o vrlinama koje moraju obilježavati trgovca, uvrstio je u svaku od četiriju knjiga, što neprijeporno doka¬zuje filozofsku orijentaciju spisa o umijeću trgovanja. Da bi potkrijepio svoj nauk, najčešće se oslanjao na stajališta koja je pripisivao Aristotelu i Tomi Akvincu, pri čemu je najupućeniji bio u sadržaj dvaju Tominih djela: u sadržaj Sume teologije i u sadržaj Tomina tumačenja četiriju knjiga Sentencija Petra Lombardskog.
Po svojoj naravi čovjek traži sreću, želi biti sretan. Pitanje o sreći neodvojivo je od etike. Što je pak sreća ostaje dvojbeno. Prve pretpostavke za promišljanje o sreći i mogućnostima njezina ...ostvarenja postavila je antička kultura, posebno filozofi ja. Čini se da suvremeni čovjek u svojim životnim borbama na neki način »mora« biti sretan. Na to ga sili opće ozračje javnoga života. »Sreću« se posvuda nudi i preporučuje, daju se i točne upute kako je postići... Upravo takva prisilna, nametnuta »sreća«, čovjeka čini nesretnim. Pretvara ga u bolesnika. Stvara opasno ozračje rizičnosti i neodgovorne zaigranosti.
Osim na religijskom području, gdje je igra gotovo uvijek imala važnu ulogu, danas su u mnogim pozitivnim znanostima stvorene različite teorije igre koje tumače životinjsko ili ljudsko ponašanje, kulturu, društvo, gospodarstvo, jezik... Ako se pak igru stavlja uz sreću, onda se prvotno misli na igre na sreću. I na rizik. Igra na sreću počela se pojmovno razlikovati od općenite predodžbe o igri u onom trenutku kada je prvotno nedužnim igrama spretnosti i snage, kojima je svrha bila samo razonoda, pri dodan igrački ulog koji pojačava napetost s obzirom na ishode borbe. Tu je materijalna strana igre prevagnula, pri čemu se dobitak često čini posljednjim ciljem.
Mentalitet u kojemu će navodna sreća, ili kockarska kombinatorika, biti presudna za uspjeh u životu, a ne vlastita marljivost i pošten rad, ostaje etički opasan. Tako su igre na sreću, kao svojevrsna patologija nade, etički dvojbena praksa.
PDF
