Dyskusje wokół wartości pedagogiki Marii Montessori w świetle współczesnych badań psychologicznych koncentrują się często na obszarze poznawczym czy też społecznym w rozwoju dziecka. Poniższy artykuł jest natomiast próbą znalezienia podobieństw w zakresie proponowanego wizerunku młodego człowieka ukształtowanego drogą określonych działań stymulujących w metodzie Montessori a koncepcji umysłu przyszłości Howarda Gardnera. Celem pedagogiki Montessori jest wychowanie człowieka potrafiącego zachować wolność i dyscyplinę wewnętrzną, myślącego niezależnie i krytycznie, odnoszącego się z szacunkiem do siebie i innych, dbającego o ład i harmonię w sobie i wokół siebie. Oddziaływania edukacji w myśl założeń H. Gardnera powinny rozwijać u młodego człowieka sposób funkcjonowania, który zapewni mu produktywne życie w pokojowej wspólnocie ludzi. Umysł człowieka odpowiadającego na potrzeby współczesności zawiera pięć istotnych elementów: myślenie kategoriami określonej dyscypliny wiedzy, zdolność do syntezy, zdolność do rozumienia innych ludzi, kreatywność oraz respektowanie zasad etycznych. Obie propozycje opierają się na interdyscyplinarnym myśleniu twórców, uwzględniającym aspekt antropologiczny, psychologiczny i edukacyjny w refleksji nad rozwojem człowieka. Obie również dotykają takich zagadnień jak dbanie o siebie i otoczenie (ekologia, współodczuwanie), kształcenie narzędzi myślenia w celu osiągnięcia jak największej niezależności w myśleniu, intencjonalne przygotowanie otoczenia promujące troskę o środowisko. W stylistyce opisu propozycji wychowania i edukacji odnaleźć można u obu twórców bogatą metaforykę ułatwiającą odbiorcy recepcję opisywanych idei. Wzywania i potrzeby globalnego świata stawiają kolejne pytania dotyczące optymalnej edukacji. Formułowanie odpowiedzi na te pytania jest procesem dynamicznym, dostarczającym wciąż nowych rozwiązań.