This paper presents the Brazilian specificities of the development of its public health and social assistance policies since the re-democratization process in the 1980s until today. Besides, it ...presents a wide range of conflicts between the economic interests and the political activism accountable for the advances of the public policies implementation. This evolution is presented as a subsidy to the reader’s understanding of the development of a clinical solution for non-conventional settings specific to the Brazilian social and economic reality. Successful clinical experiences in health and social assistance based on phenomenology are presented, not only for diagnosis purposes, namely for understanding the people, for the context in the question, as well as the successful management development. The first case describes the provision of a peripatetic group therapy service, prior as a walking clinical practice, where the notion of territoriality and the dynamics of group interaction facilitate the understanding of the patients, while the intrinsic condition of the work also facilitates the establishment of transferential relationships. The second case describes the complexity of social welfare policy challenges through the clinical intervention while presenting a family in a social and economic vulnerability context.
Rad prikazuje brazilske specifičnosti razvoja politike javnog zdravstva i socijalne pomoći od procesa redemokratizacije 80-ih godina prošlog stoljeća do danas. Osim toga, predstavlja širok raspon sukoba između ekonomskih interesa i političkog aktivizma koji je odgovoran za napredak u provedbi javnih politika. Ova evolucija predstavljena je kao subvencija razumijevanju razvoja kliničkog rješenja za nekonvencionalna okruženja, specifična za brazilsku društvenu i ekonomsku stvarnost. Prikazana su uspješna klinička iskustva u zdravstvenoj i socijalnoj pomoći temeljena na fenomenologiji, ne samo u svrhu dijagnoze, odnosno razumijevanja ljudi, konteksta, kao i uspješnog razvoja menadžmenta. Prvi slučaj opisuje pružanje usluge peripatetičke grupne terapije, prije kao hodajuće kliničke prakse, pri čemu pojam teritorijalnosti i dinamika grupne interakcije olakšavaju razumijevanje pacijenata, dok intrinzično stanje rada također olakšava uspostavljanje transferencijalnih odnosa. Drugi slučaj opisuje složenost izazova politike socijalne skrbi kroz kliničku intervenciju uz predstavljanje obitelji u kontekstu socijalne i ekonomske ranjivosti.
Este artigo investigou os discursos sobre masculinidades proferidos por homens cisgêneros e heterossexuais na plataforma youtube. Para tanto, realizou uma busca, a partir das palavras-chave “ser ...homem” e “masculinidade”, dos vídeos mais visualizados, sendo os achados organizados em quatro categorias: orientação religiosa, afirmação da masculinidade tradicional com base no darwinismo social, desconstrução da masculinidade tradicional e crítica cultural. Os dados apontam maior público em vídeos voltados ao padrão tradicional de masculinidade e uma relação entre tal conteúdo e instituições religiosas ou de mercantilização de modelos de comportamento. Já vídeos sobre novos modelos de masculinidade aparecem mais ligados a produtos culturais. Todos os vídeos foram produzidos pela sociedade civil e alguns vídeos sobre masculinidade tradicional usam distorções relevantes de conhecimentos científicos. Conclui-se pelo impacto social dos discursos sobre masculinidade no contexto digital, sendo esse um campo de pesquisa relevante, bem como pela necessidade de se abordar relações de gênero em políticas públicas de campos como saúde, educação e justiça.
O presente artigo aborda as transformações sobre a ideia de personalidade propostas pela fenomenologia e seus desdobramentos nas teorias e sistemas psicológicos. Discute a desconstrução da abordagem ...substantiva da consciência proposta pela noção de consciência intencional husserliana e sua radicalização na noção de Dasein heideggeriana, enquanto ausência de propriedades quididativas prévias e pela fusionalidade eu-mundo em constante desenrolar de ser. São aprofundadas as noções heideggerianas de análise e analítica do Dasein e as implicações destes conceitos na práxis clínica em Psicologia. Nessa perspectiva, o exercício clínico é simultaneamente descrição possível, jogo interpretativo e interrogação pela experiência, encontrando-se simultaneamente diante da singularidade do eu e da pluralidade dos entes de seu mundo e das próprias dimensões do existir.
No presente trabalho buscou-se compreender a definição de saúde pela Organização Mundial da Saúde e sua correlação com as doenças mentais dos trabalhadores do Sistema Único de Saúde - (SUS) e do ...Sistema Único de Assistência Social - (SUAS), ante suas vulnerabilidades institucional e laboral. Objetivou-se identificar os sentidos de bem-estar biopsicossocial sob o enfoque institucional bem como seus reflexos para as pessoas, baseando-se no Programa Trabalho Seguro da Justiça do Trabalho no biênio 2020/2022 e Mundial da Saúde Mental: Transformar a saúde mental para todos” da Organização Mundial da Saúde, lançado em 2022. A metodologia utilizada teve como base a revisão bibliográfica da temática de políticas públicas dos SUS e SUAS, a fim de trazer exemplos dessas políticas e sua capacidade de auxiliar seus usuários. Por fim, evidenciou-se, sobretudo, a necessidade da escuta e participação destes profissionais na elaboração de políticas promotoras de saúde no âmbito laboral para que sejam mais assertivas.
Rad prikazuje brazilske specifičnosti razvoja politike javnog zdravstva i socijalne pomoći od procesa redemokratizacije 80-ih godina prošlog stoljeća do danas. Osim toga, predstavlja širok raspon ...sukoba između ekonomskih interesa i političkog aktivizma koji je odgovoran za napredak u provedbi javnih politika. Ova evolucija predstavljena je kao subvencija razumijevanju razvoja kliničkog rješenja za nekonvencionalna okruženja, specifična za brazilsku društvenu i ekonomsku stvarnost. Prikazana su uspješna klinička iskustva u zdravstvenoj i socijalnoj pomoći temeljena na fenomenologiji, ne samo u svrhu dijagnoze, odnosno razumijevanja ljudi, konteksta, kao i uspješnog razvoja menadžmenta. Prvi slučaj opisuje pružanje usluge peripatetičke grupne terapije, prije kao hodajuće kliničke prakse, pri čemu pojam teritorijalnosti i dinamika grupne interakcije olakšavaju razumijevanje pacijenata, dok intrinzično stanje rada također olakšava uspostavljanje transferencijalnih odnosa. Drugi slučaj opisuje složenost izazova politike socijalne skrbi kroz kliničku intervenciju uz predstavljanje obitelji u kontekstu socijalne i ekonomske ranjivosti.
Esta pesquisa investigou a prática clínica de Supervisão de Supervisão, espaço de discussão entre supervisores clínicos de diferentes projetos de atenção psicológica em instituições e comunidades. ...Utilizando uma abordagem fenomenológica, a investigação se baseou numa cartografia clínica desta prática, abrangendo a historicidade de sua constituição e o contexto no qual se mostra seu desenrolar, apresentado em cenas de supervisão de supervisão relativas a diferentes cenários sociais em que se desenvolveram modalidades de prática psicológica. O diálogo dos supervisores desvelou alguns eixos teóricos de discussão atinentes à práxis desenvolvida, que foram abordados por meio de ensaios, buscando dialogar com o modo como tais temas emergentes foram apresentados nas supervisões de supervisão e refletir sobre seu sentido. O primeiro eixo abordado foi a cartografia, em relação à qual se buscou contemplar aproximações e diferenças entre a prática realizada e outros autores que discutem o tema, em especial aqueles utilizados como referência pelos supervisores na compreensão de suas práticas, delineando-se uma cartografia clínica de orientação fenomenológica. O segundo tema apresentado refere-se às relações entre psicologia e fenomenologia, quanto ao qual o ensaio procura demonstrar a pertinência do olhar fenomenológico na psicologia a partir da historicidade destes campos. Em relação ao terceiro eixo temático a práxis psicológica realizada nos contextos institucionais e comunitários o ensaio aborda duas vertentes interligadas. Discute-se, por um lado, a origem de um entrelaçamento entre sujeito e contexto social a partir das interdisciplinaridades, pluridisciplinaridades e transdisciplinaridades originadas no questionamento do papel da ciência e da universidade a partir do pós-guerra. Por outro lado, o ensaio trata da inserção da clínica em cenários externos ao consultório particular enquanto articulada à falência do modelo de clínica liberal e aos movimentos políticos pela construção de direitos de cidadania, no panorama brasileiro ocorridos em especial na saúde pública e na saúde mental. No tocante ao quarto tema, o lugar do aconselhamento psicológico a partir da fenomenologia existencial, o ensaio versa sobre a compreensão da atenção psicológica como possibilidade de designação pertinente à práxis, abrangendo o olhar sobre a experiência enquanto modo de habitar o mundo. Finalmente, quanto ao quinto tema, as relações entre clínica e política são discutidas no intuito de designar o espaço clínico enquanto pré-político. A partir destas discussões, a supervisão de supervisão é compreendida como uma grande angular, em que se interpenetram cinco dimensões: investigativo-cartográfica (relacionada à compreensão/interpretação dos espaços internos e externos em que ocorre a prática), prático-teórica (movimento de compreensão da experiência e sua interpretação pela palavra), clínica (diálogo que permite o entrelaçamento de significações e experiências), pedagógica (a aprendizagem que se realiza no nomear a experiência, na atribuição de sentido, na multiplicação dos sentidos possíveis e na compreensão do processo de aprendizagem clínica) e ético-política (na construção de referenciais a partir dos quais é possível compreender o mundo e agir sobre ele)
This work intended to investigate Supervision of Supervision as a clinical practice for discussion between clinical supervisors from psychological attention institutions and communities different projects. By using a existential phenomenological approach, the investigation was based upon a clinical cartography that shows the history of its constitution and contexts where it happens: Supervision of Supervisions different scenes concerning to different social scenarios where the psychological practice took place. The supervisors conversation allowed disclosing five theoretical axes for reflexions about the praxis. Such axes were explored by essays that dialogue with the mode by which they were presented at the supervisions. The first axe presents the cartography, relating it to the practice developed and some thoughts by authors reffered by the supervisors to comprehend their action in supervision: a clinical cartography in a existential phenomenological perspective was revealed. The second theme refers to relations between psychology and phenomenology, to demonstrate the property of the phenomenological optics for psychology when the historicity of those practical fields is taken into account. The third axe deals with the psychological practice in institutional and communitarian contexts, approaching to interconnected trends. By one side, it discusses the original interconnection between subject and social context, concerning interdisciplinary, multidisciplinary and transdisciplinary and their post-war role as in science as at the university. On the other hand, the third essay deals with the clinics insertion in scenarios, others than the traditional private practice, model inspired by the Brazilian political liberal movements for citizens rights specially for Public Health and Mental Health. Yet, the fourth axe explores counseling psychology by the existential phenomenology, in respect to the comprehension of psychological attention as a proper designation for that kind of praxis, encompassing experience as a human mode to dwell in the world. Finally, the fifth theme discusses the relations between clinic and politics in other to designate the clinical context as pre-political. The conclusion points to supervision of supervision as a great angular lens, where five dimensions interrelate themselves: the investigative-cartographic one (comprehension/interpretation of internal and external practice spaces); the practicaltheoretical one (movement for experience comprehension and interpretation by the speech); the clinical one (dialogue that propitiates interrelations between experience and meaning); the pedagogic one (learning by sense attribution while nominating experience, expanding possible meanings to the clinical learning); and the ethical-political dimension (referential construction that provides the comprehension of the world and to act upon it)
Esta pesquisa visa estudar, em uma perspectiva fenomenológica existencial, como as práticas psicológicas em instituições disponibilizam, para alunos estagiários destas práticas, a apreensão e a ...compreensão de modos de ação profissional, que se reconfiguram a partir da solicitação dada pelo contexto. Os modos de reflexão e construção do fazer clínico são investigados no âmbito destas práticas, buscando reconstituir o percurso de aprendizagem dos alunos. Para tanto, recorre-se a narrativas de alunos do curso de Psicologia de uma mesma Universidade, participantes de uma modalidade de práticas clínicas em instituições, o Plantão Psicológico, em projetos de extensão universitária. As narrativas em torno da experiência de aprendizagem da ação clínica através da prática foram colhidas por meio de depoimentos coletados a partir de uma pergunta disparadora e registrados através do uso de gravador. Depois de transcritos, trechos dos depoimentos foram esclarecidos junto aos participantes da pesquisa, e as respostas foram incorporadas aos depoimentos. Os depoimentos foram literalizados e devolvidos aos sujeitos para sua avaliação, veracizando-os. A análise dos depoimentos foi realizada conforme a proposta de Critelli, norteando-se pelo diálogo com um dos depoimentos em particular. Busca-se o sentido dos relatos e apresenta-se a crise e o desalojamento como lócus privilegiado para a desconstrução de conceitos pré-formados, resgatando a esfera da afetabilidade como condição da abertura de possibilidades para o encontro clínico. O resgate da própria percepção para a tecitura de um espaço intersubjetivo vai sendo construído a partir do seu questionamento nos espaços padagógicos de diálogo, particularmente na supervisão, e permite reconfigurar a reflexão teórica partindo-se da experiência. Este questionamento permite também a reconfiguração experiencial do encontro clínico como lugar de questionamento visando o resgate de sentido, a partir das possibilidades de compreensão abertas pela afetabilidade. Os depoimentos apontam para a necessidade de uma horizontalidade que favoreça a dialogia entre teoria e prática como forma de melhor possibilitar uma aprendizagem auto-apropriada.
This research intends to study, in a existential phenomenological perspective, the way by the psychological practices turns avaliable the professional actions modes compreehension, and his departing context transformations, by the students of this practices. The forms of reflection and clinical practice construction are investigated in this practices circuit, seeking to reconstruct the studen\'s learning trajectory. For this intend it uses the narratives of psychology students of the same University, that participate in a clinical practice mode, the Psychological Attendance. The narratives about the learn experience of clinical action trough the practice were coleted by testimonials, made departing of a shooting question and recorded. After the transcription, parts of the testimonial were confirmed against the subject\'s research and the answers were incorporated in the testimonials. The testimonials were turned literally and returned to the subjects for their evaluation and confirmation. The testimonial\'s analysis were made according Critelli (1996), directing by the making of a dialogue with the testimonials, looking for the report\'s sense. This investigation presents the crisis and the dislodgesness like a privileged place to the disconstruction of pre-made concepts, ransoming the affectable dimension like a possibilities opening condiction to the clinical encounter. The ransom of self-perception like an instrument to the intersubjective area\'s weaveness are going to be constructed, departing of this self-perception asking in the dialogues places, particulary in the supervision. This movement turns possible the theorical reflection configuration, departing of the experience. This asking trajectory permits, too, the experiential reconfiguration of clinical encounter like a questionarity place, aiming at the sense ransom, departing of the comprehension possibilities opened by the affectability. The testimonials points to the relevance of an horizontality that privilege the dialogy between theory and practice, imp´lementing the possibilities of a self-appropriated learning.