Based on numerous archival sources, newspapers, and medical records, this paper discusses and analyses cholera epidemics in Dalmatia in the mid-19th century. The level of knowledge about the disease ...and the anti-epidemic measures has been considered, especially their effectiveness and topicality in view of the existing and growing discussions about the aetiology of diseases. In the second part of the paper, the cholera epidemic in Zadar in 1849 has been analysed as a case study. Records of cholera in the registers of deaths in Zadar allow us to estimate the number and age, gender, and social structure of deaths. The epidemic lasted three months and took 62 lives. It affected both men and women, and all age groups, especially the fertile one. Given the aetiology of the disease, the most endangered and most severely affected by the epidemic were the individuals of lower social and financial status, whose living and business conditions favoured a faster, stronger, and more intensive development of the disease.
Autor u prilogu govori o brizi poglavara Katoličke Crkve za očuvanje arhivskoga gradiva te o važnosti samih crkvenih arhiva. Nabraja razne vrste crkvenih arhiva i govori o njihovoj važnosti kako bi ...se olakšalo proučavanje prošlosti. Govori o sačuvanosti gradiva barbanskoga kaptolskog odnosno župnoga arhiva te o važnosti pojedinih njegovih dijelova, naglašavajući važnost knjiga pisama, knjiga oporuka, knjiga raznih ugovora, knjiga kaptolskih zakupa te raznih spisa koje još treba srediti, detaljno pregledati i evidentirati te daje osnovne podatke o popisivanju crkvenih arhiva na području Porečke i Pulske biskupije koje su u zajedničkoj suradnji obavili Arhiv u Pazinu i Porečka i Pulska biskupija. Posebno navodi neke podatke iz knjige sadržaja oporuka, knjige registra pisama i matičnih knjiga, posebno iz knjiga umrlih. Na temelju vrlo vrijedne knjige sadržaja oporuka navodi podatke o starim barbanskim prezimenima koja su, uglavnom, hrvatska, a manjim dijelom talijanska. Osvrće se posebno na Knjigu registra pisama koju je vodio kanonik Petar Stan- ković, navodeći neke od njihovih sadržaja, posebno one koji se odnose na Stankovićeva izvješća o broju stanovnika, o učiteljima, o grobljima itd. Iz matičnih knjiga umrlih donosi više upisa o smrti raznih kanonika i drugih svećenika. Posebno se osvrće na navedenoga poznatog barbanskog svećenika, kanonika i znanstvenika Petra Stankovića. Daje razne podatke iz matičnih knjiga o tom kanoniku te njegovoj užoj i široj obitelji otkrivajući neke nove činjenice. Daje popis sve rođene djece Petrovih roditelja, Antuna Stankovića i supruge mu Notburge rođene Martinić, te podatke o Antunovu ponovnom vjenčanju nakon više od dvadeset godina od prerane Notburgine smrti. Navodi također podatke o bračnom paru Aleksandra d’Ellettija, barbanskom kancelaru, i Andrijani, rođenoj Stanković, Petrovoj sestri, te daje podatke o njihovoj djeci. Na kraju u izvorniku i u prijevodu donosi dva priloga: povelju o posveti crkve i inventar crkvenoga namještaja i liturgijskoga ruha iz 1750. godine.
The author of the paper speaks of the concern of the heads of the Catholic Church to preserve the archives and of the importance of the church archives. He lists various types of church archives and talks about their importance in facilitating the study of history. The author speaks about the preservation of the archives of the Barban chapter or parish archives and the importance of some of its parts, emphasizing the importance of the book of letters, the book of last wills, the book of various contracts, the book of chapter’s leases and various records, which need to be arranged, reviewed in detail and recorded. He also gives basic information on the listing of church archives in the area of Poreč and Pula Diocese, which was carried out jointly by the Archives of Pazin and the Poreč and Pula Diocese. Specifically, he cites some information from the book of the contents of last wills, the book of the register of letters and the registers of births, marriages and deaths, especially from the registers of deaths. Based on the very valuable book of the contents of last wills, he lists information about old Barban surnames, which are mostly Croat and, to a lesser extent, Italian. Special mention is made of the Book of the register of letters, kept by Canon Peter Stanković, citing some of their contents, in particular those related to Stanković’s reports of the population, teachers, cemeteries, etc. He brings several entries on the death of various canons and other priests recorded in the registers of deaths. He particularly addresses the famous Barban priest, canon and scientist Petar Stanković, giveing various information recorded in the registers about this canon, his immediate and extended family, revealing some new facts. He gives a list of all children born to Petar’s parents, Antun Stanković and his wife Notburga née Martinić, and information about Antun’s second marriage more than twenty years from after the premature death of Notburga. He also mentions details about the married couple Aleksandar d’Elletti, the chancellor of Barban, and Andrijana, born Stanković, the sister of Petar, and provides information about their children. Finally, the author adds two appendices in the original and in the translation: a church consecration charter and an inventory of church furniture and vestments from 1750.
L’autore nell’articolo parla della cura che prendono i capi della Chiesa Cattolica per conservare il materiale archivistico e dell’importanza degli archivi ecclesiastici. Elenca vari tipi di archivi ecclesiastici e parla della loro importanza nel facilitare lo studio della storia. Parla dello stato di conservazione del materiale proveniente dall’archivio capitolare ossia parrocchiale di Barbana e dell’importanza di alcune sue parti, mettendo in rilievo l’importanza dei libri di lettere, libri di testamenti, libri di contratti vari, libri di appalti capitolari e di vari atti che bisogna sistematizzare, analizzare dettagliatamente e registrare e riporta dati fondamentali relativi all’inventariazione degli archivi ecclesiastici sul territorio della Diocesi di Parenzo e Pola che, in collaborazione, hanno effettuato l’Archivio di Pisino e la Diocesi di Parenzo e Pola. Riporta, in particolare, alcuni dati dal libro dei contenuti di testamenti, dal libro del registro delle lettere e dai registri anagrafici, in particolare dal registro dei defunti. In base a un libro dei contenuti di testamenti molto importante riporta dati relativi agli antichi cognomi di Barbana che per lo più sono croati, e in una parte minore italiani. Si riferisce particolarmente al Libro del registro di lettere redatto dal canonico Petar Stanković, citando alcuni dei contenuti, soprattutto quelli che riguardano le relazioni di Stanković sul numero di abitanti, sui maestri, sui cimiteri, ecc. Dai registri dei defunti riporta diverse iscrizioni relative alla morte di vari canonici e altri sacerdoti. In particolare si fa cenno al citato noto sacerdote di Barbana, canonico e scienziato, Petar Stanković. Riporta vari dati dai registri sul canonico e sulla sua famiglia, stretta e larga, scoprendo in questo modo alcuni fatti nuovi. Riporta l’elenco di tutti i figli nati dei genitori di Petar, di Antun Stanković e di sua moglie Notburga, nata Martinić, nonché dati relativi al secondo matrimonio di Antun dopo più di vent’anni dalla scomparsa prematura di Notburga. Inoltre, riporta i dati sui coniugi Alessandro d’Elletti, il cancelliere di Barbana, e Andriana, nata Stanković, la sorella di Petar, riportando i dati sui loro figli. In fine, nell’originale e nella traduzione, riporta due allegati: la carta sulla cerimonia di consacrazione della chiesa e l’inventario di arredamento ecclesiastico e di paramenti liturgici del 1750.
In this article, the author analyzes personal names of the parish of Kneginec from its foundation 1789 to 1900, based on available registers of baptisms. Determines the fund and the number of male ...and female names separately and tries to determine the motivation for choosing individual names. Points to the importance of the diversity of the name fund of a rural parish community. He also listed the most numerous personal names and hypocoristic forms. As a contribution to the article, author presents two tables which contains all recorded personal names of the parish (and their derivatives) grouped by gender, alphabetically sorted with the year of their first mention and their relative shares.
Užitak u čitanju Martinović, Ivana; Grgić, Ivona; Kotromanović, Elizabeta
Anafora,
2019, Volume:
6, Issue:
2
Journal Article, Paper
Peer reviewed
Open access
Ovaj rad sastoji se od teorijskog i empirijskog dijela. U teorijskom dijelu govori se ponajprije o svrsi čitanja, zatim se raspravlja o rezultatima koje mladi iz Hrvatske pokazuju na međunarodnim ...ispitivanjima pismenosti te o mogućim uzrocima pojave izostanka čitanja iz užitka kod mladih. Nadalje, govori se o motivima, interesima i navikama mladih na temelju rezultata ranije provedenih istraživanja. Autorice zauzimaju stav da je tema knjige jedan od čimbenika koji mogu potaknuti i motivirati mlade na čitanje. U radu se nadalje donosi pregled tema koje se pojavljuju u knjigama namijenjenim mladima objavljenim od 60-ih godina 20. st. naovamo. U empirijskom dijelu rada donose se rezultati istraživanja provedenog kombinacijom različitih metodoloških postupaka; stvaranjem popisa knjiga te analizom sadržaja, s ciljem utvrđivanja tema koje se pojavljuju u knjigama za mlade objavljenim u Hrvatskoj u razdoblju od 2016. do travnja 2019. godine. U zaključku istraživanja donose se ponajprije saznanja o tome koje su teme prisutne u knjigama za mlade. Zaključak na kraju rada objedinjuje spoznaje o tematici knjiga za mlade i onih do kojih se došlo temeljem proučavanja prethodnih istraživanja i teorijskih spoznaja o temama čitanja, te ukusima, navikama i interesima mladih za čitanje iz užitka kao i o ulozi tema knjiga u motivaciji mladih za takvu vrstu čitanja.
This paper consists of a theoretical and empirical part. The theoretical part primarily focuses its attention on the purpose of reading, then discusses the results that the youth from Croatia achieve in international literacy studies and the possible causes of the lack of reading for pleasure among youth. Furthermore, the motives, interests and habits of young people are discussed based on the results of previous research. The authors take the view that the subject of the book is one of the factors that can stimulate and motivate young people to read. The paper further provides an overview of the topics that appear in books intended for young people published from the 60s of the 20th century onwards. The empirical part of the paper presents the results of the research conducted by a combination of different methodological procedures; creating a book list and analyzing the content, with the aim of determining the topics that appear in the books for young people published in Croatia from 2016 to April 2019. The conclusion of the research part of the paper is primarily focused on the topics that are present in the books for youth. The conclusion at the end of the paper brings together insight on the topics of the books for young people and knowledge gained from previous research and theoretical knowledge on reading topics, as well as the tastes, habits and interests of young people to read for pleasure and the role of topics of books in motivating young people for this type of reading.
Based on the birth, marriage, and death records in the parish of St Tryphon in Kotor, the paper presents and analyses the key determinants of local demographic trends during the last Venetian-Ottoman ...war (1714-1718). To the extent permitted by the sources, the author has focused on the fluctuations in the number of births, marriages, and deaths in the pre-war, wartime, and post-war periods. Links between these numbers have been juxtaposed to the origins and professions of the persons involved and the results obtained from Kotor have been compared with the trends in Dubrovnik and Pula. These comparisons indicate that – although the Second Morean War was not fought in the immediate vicinity of Kotor – the war events had a considerable bearing on the town’s demographic trends. This is particularly evident in the mortality rate, which rose steeply when the war was most intense. Military migrations, that is, the arrival of soldiers in the town, also increased the biological potential of the population, which led to an increase in the marriage rate. These trends reveal Kotor’s military profile and show the soldiers (and their migrations) as an interesting social group.
Cilj. Cilj je rada prikazati kako je Gradska knjižnica „Juraj Šižgorić“ Šibenik odgo- vorila na kriznu situaciju za knjižnice koju je izazvala pandemija uzrokovana virusom SARS-CoV-2 te kako je ...organizirala programe u sklopu obilježavanja manifestacije Noć knjige preselivši sva događanja u virtualno okruženje.
Pristup/metodologija/dizajn. U prvom dijelu rada opisana je manifestacija Noć knjige te značaj njezina obilježavanja za Gradsku knjižnicu „Juraj Šižgorić“ Šibenik. Drugi dio rada govori o iskustvu organiziranja programa pod epidemiološkim mjerama i virtualnom druženju s korisnicima na Facebooku.
Rezultati. Organizacija virtualne Noći knjige 2020. pokazatelj je potencijala Grad- ske knjižnice „Juraj Šižgorić“ Šibenik da se nosi s izazovima koje donose nepredviđene situacije u kojima se ograničavaju društveni život i socijalni kontakti.
Praktična primjena. U radu su izneseni primjeri dobre prakse Gradske knjižnice
„Juraj Šižgorić“ Šibenik u organiziranju virtualnih programa te primjer postupanja s autorskim pravima na internetu vezanim za emitiranje glazbe.
Društveni značaj. Održavanje programa poput likovnih i literarnih natječaja, radi- onica, izložbi, druženja s piscem, pa i koncerata za Gradsku knjižnicu „Juraj Šižgorić“ Šibenik u obilježavanju manifestacije Noć knjige predstavlja kontinuitet u pružanju knjižničnih usluga koje se ne tiču isključivo korištenja knjižnične građe, pa je Knjižnica u izvanrednim okolnostima pandemije koronavirusa osmislila niz virtualnih programa za članove i korisnike svojih usluga.
Originalnost/vrijednost. U radu je opisano kako se Gradska knjižnica „Juraj Ši- žgorić“ Šibenik u kratkom vremenu snašla i svoje djelovanje prilagodila okolnostima te kako je uspjela organizirati virtualno obilježavanje Noći knjige s programima kakve je organizirala proteklih godina. Iskustvo Knjižnice može pomoći drugim knjižnicama u osmišljavanju i realizaciji virtualnih programa, kao i u mogućim novim izvanrednim situacijama.
PDF
