U raduje učinjena valorizacija rezultata 172 galaktografske pretrage u bolesnica s patološkom sekrecijom iz dojke, s ciljem procjene relevantnosti ove metode u dijagnostici okultnog raka dojke u ...usporedbi s mamografskom i citološkom dijagnostikom. Kao referentni kriterij poslužio je patohistološki nalaz. U raduje posebno istaknuta i statistički dokazana dijagnostička podudarnost galaktografije i eksfolijativne citologije. S obzirom na veliku sigurnost pogađanja kod intrakanalikularnih ekspanzivnih procesa, pogotovu s krvavim sekretom, ova kontrastna radiološka pretraga je izborila čvrsto i nezaobilazno mjesto u lancu kompleksne dijagnostike nepalpabilnih, najranijih stadija raka dojke.
U ovoj studiji je analizirana desetgodišnja kirurška terapija raka dojke u Medicinskom centru Slavonska Požega. Evaluirani rezultati se odnose na 261 operiranu bolesnicu u dobi od 22 do 82 godine, ...kod kojih je u 198 (75,9 %) slučajeva provedena Pateyeva modificirana mastektomija. Stoga su i statistička zaključivanja provedena primjenom X2 testa najrelevantnija za ovu skupinu bolesnica. Frekvencija javljanja udaljenih metastaza (UM) i lokalnih recidiva (LR) na vlastitom bolesničkom materijalu, bila je ključni element u ovom kliničkom ispitivanju. Stopa javljanja ovih dviju ključnih varijabli je utvrđivana u odnosu na najhitnije karakteristike tumora, kao što su: veličina, gradacija, lokalizacija, TNM klasifikacija, preoperativno stanje aksile, patohistološka podjela i slično. Povezanost pojedinih karakteristika tumora sa čestim javljanjem UM i LR je imalo najdirektnije prognostičke implikacije u pogledu petogodišnjeg ili desetogodišnjeg preživljavanja. Na kraju, ističući brojne pozitivne karakteristike modificirane mastektomije, potvrđene i u literaturi, autor se zalaže za njenu širu primjenu u programu kirurškog liječenja raka dojke u nas. Istovremeno, izraženje donekle rezerviran stav prema tendencijama za masovno uvođenje poštednih zahvata u kiruršku praksu, uz naglasak na strožoj selektivnosti prilikom odlučivanja za ove operacije.
Autor je ukazao na značaj patološke mamarne sekrecije kao ranog simptoma okultnog raka dojke. Vlastita istraživanja su provedena u Medicinskom centru u Slavonskoj Požegi, a odnose se na 625 žena sa ...sekrecijom iz dojke, od kojih 41 (6,56 %) u dobi od 17 do 84 godine sa krvavom sekrecijom, kroz period od deset godina. Rezultati ispitivanja se odnose na dvije osnovne dobne skupine: a) premenopauzalna dob, b) postmenopauzalna dob. Autor detaljno ukazuje na radiološku i citološku simptomatologiju intraduktalnih proliferativnih promjena sa sekrecijom na bradavici. Sveobuhvatnom dijagnostičkom analizom: klinički pregled, nativna mamografija, citodijagnostika, bazična hormonska obrada, kirurgija sa patohistološkom analizom pokušava riješiti pitanje relevantnosti krvavog iscjetka kao markera kirurški kurabilnog intraduktalnog raka dojke. Pojam celularne atipije je istaknut kao osnovni citomorfološki kriterij u prepoznavanju prekanceroznih duktalnih promjena sa mamarnom sekrecijom. U rezultatima rada detaljno se istražuje statistička podudarnost javljanja krvavog iscjetka i nekih opće priznatih rizika u nastanku raka dojke. Patohistološkom provjerom bioptičkog materijala, otkrivena su: 4 (9,7 %) karcinoma, 21 (51,2 %) papiloma, 14 (34,1 %) displazija i 2 (4,8 %) epitelioze. Na kraju se kritički raspravlja o postignutim rezultatima u korelaciji sa rezultatima sličnih ispitivanja brojnih autora u posljednjih nekoliko desetljeća. Zaključci u radu ukazuju nedvojbeno na signifikantnu povezanost simptoma mammae sanguinans sa intraduktalnim proliferativnim promjenama i rakom dojke nastalim na toj osnovi.
Autor u radu nastoji afirmirati komedektomiju kao jedan od najpoštednijih operativnih zahvata u kirurgiji dojke. Prema vlastitim rezultatima koji se temelje na 46 operiranih bolesnica u dobi od 22 do ...79 godina, u proteklom desetgodišnjem periodu otkriveno je 5 (10,8%) intraduktalnih karcinoma, što bez dvojbe opravdava ovakav postupak. Prema konzultiranoj literaturi istaknuti su minimalni postoperativni nuzefekti u smislu naknadne pojave karcinoma nakon transsekcije vodova, što komedektomiji, među svim poštednim zahvatima na dojci, osigurava važno mjesto u programu kirurškog liječenja najranijih intraepitelijalnih, intraduktalnih promjena.
Benigne bolesti dojke su u stalnom porastu, i to se u prvom redu odnosi na mastopatije. Osnovni problem se sastoji u tome da se izvede točna diferencijacija benigne bolesti od prekanceroze i ...neinvazivnog raka. U tom postupku značajnu ulogu ima rendgenska i citološka dijagnoza, a odlučujući nalaz daje operativna biopsija. Ona se u principu izvodi ekstemporerno, tj. intraoperativno, pri čemu se nastoji ukloniti bolesno tkivo do u zdravo, tako da ona u slučju benignosti predstavlja i definitivni operativni zahvat. Pristup za ovakav zahvat je polukružan rez iznad patološki promijenjenog tkiva, jer rijetko dovodi do nekroze kože, a kasnija brazgotina je nježna i estetski prihvatljiva. Jedino u ginekomastija manjeg volumena može se preporučiti transverzalni, transareolomamilarni rez, koga prate rubne nekroze kože. Držeći se ovih principa, u Medicinskom centru u Slavonskoj Požegi i MC u Bjelovaru, u posljednjih pet godina operativna biopsija učinjena je kod 342 žene i 39 muškaraca.
