Lucrarea este o stampă realizată în acvaforte și acvatinta. Compoziția austeră ne înfățișează mai multe personaje cu spatele sau în semi-profil. Acestea, cupluri-cupluri, alături de câțiva copii, se ...îmbrățișează ca după o lungă despărțire. Bărbații poartă arme pe umeri, lucru ce indică faptul că sunt partizani din rezistența anticomunistă. În plan îndepărtat, în partea stângă, sunt ancorate la mal mai multe bărci, iar prezența stufului, creionat sporadic, indică locația acțiunii și anume Delta Dunării. Siluetele adulților sunt realizate geometric, în timp ce chipurile copiilor sunt gingașe. Lucrarea este semnată și datată, în partea dreaptă, jos, cu creion: „MChirnoagă 1960”.
tiraj notat stânga jos, cu creion: 7/10
semnătură
exemplar de serie
Brata Frane in Stanko Baša Vencetova s Topolca pri Ilirski Bistrici sta srečno prestala drugo vojno. Okusila sta vse, kar so morali prestati primorski fantje, služenje v italijanski vojski, ...bataglione speziale, razpad Italije in odhod v partizane. Frane se je pridružil 3. Prekomorski brigadi v Južni Italiji in z njo osvobajal celo Dalmacijo. Stanko se je vključil v lokalne partizanske enote. Pred koncem vojne se je pri prevozu hrane močno poškodoval in pristal v bolnici v Ljubljani na Zaloški cesti. Brat Frane je ob zaključku vojne zbolel za močno pljučnico. Obležal je v isti bolnici kot brat Stanko, celo v isti sobi, ne da bi vedela drug za drugega. Nekega dne pa je bolniška sestra enemu od njiju omenila, da na drugem koncu bolniške sobe leži še en bolnik z enakim priimkom. Brata sta bila presrečna, saj se nista videla več kot štiri leta. Žal je brat Stanko za posledicami nesreče že čez dobro leto umrl.
U ovom radu se prikazuje ustroj i djelovanje instanci vlasti Nezavisne Države Hrvatske (NDH) na otoku Korčuli. Uz prikaz procesa preuzimanja vlasti u Kotarskoj oblasti i općinskim upraviteljstvima, ...analizira se stvarni djelokrug naspram njemačke vojne vlasti i djelovanja Narodnooslobodilačkog pokreta (NOP). Detaljno je prikazan ustroj i rad oružništva kroz arhivske zapise Hrvatskog državnog arhiva u Zagrebu. Zaključuje se kako su nadležnosti instanci vlasti NDH na otoku bile minimalne, sužene na izvješćivanje viših instanci i brigu o racionaliziranoj opskrbi hranom. Upravo su nastojanja za osiguravanjem potrebnih životnih namirnica detaljno prikazana u radu. U analizi odnosa prema njemačkim vojnim vlastima vidljiva je potpuna podređenost i ovisnost, a prema NOP-u snažna antipropagandna aktivnost.
Ovaj rad prikazuje prostore općina Rakovica i Drežnik Grad u vrtlogu Drugog svjetskog
rata. Promatrani prostor od ljeta 1941. do kraja rata nalazio se na vjetrometini
sukoba zaraćenih strana. Ratni ...sukobi koji su ponekad bili većeg, a ponekad manjeg
intenziteta, i prelazak kontrole ovog prostora „iz ruke u ruku“ uvelike su destabilizirali
ovaj prostor i promijenili predratni način života stanovništva ovog kraja. Iako svaki rat
rezultira vojnim gubitcima, na ovome prostoru rezultat je bio i veliko stradanje civila.
Obelisk je posvečen stoletnemu boju ljudi Bele krajine, Žumberka in Pokuplja, v katerem se je rodilo in zlasti v letih 1941-1945 utrdilo bratstvo na tem območju živečih Hrvatov, Srbov in ...Slovencev. Po mnogih skupnih bojih hrvaških in slovenskih partizanov v Žumberku in Beli krajini ter po uničenju ustaške in nemške postojanke na Bosiljevem konec junija 1944, je bila 9. julija v Metliki slavnostna parada sodelujočih enot. V prisotnosti slovenskega političnega in vojaškega vrha ter zastopnikov ameriške, angleške in sovjetske vojaške misije pri glavnem štabu NOV Slovenije je paradi poveljeval komandant 15. slovenske divizije Franc Kočevar – Ciril. Sledilo je množično zborovanje v “Rakovičevi lozi” na Svržakih.Nekaj dni pozneje (med 10. in 16. julijem) je 3500 kozaških, nemških in ustaških vojakov vdrlo na osvobojeno ozemlje Bele krajine, kjer se jim je po robu postavilo 4000 hrvaških in slovenskih borcev. Sovražnik je vdrl tudi v Metliko in jo po dveh urah zapustil.Hkrati so skušali iz Novega mesta v Belo krajino prodreti domobranci in Nemci, kar pa jim je na območju Težke vode, Dolža in Koroške vasi preprečila 10. (Ljubljanska) brigada 18. divizije.Hrvaški in slovenski partizani so ohranili svobodno ozemlje Žumberka in Bele krajine. Pri tem so imeli 67 mrtvih, 215 ranjenih in 10 pogrešanih. Žrtve so bile tudi med civilnim prebivalstvom, ki je utrpelo veliko materijalne škode. Več metrov visoki obelisk je oblikoval dr. Jože Koželj. Odkril ga je OO ZZB NOV Metlika 3. julija 1983.Vir: Arhiv ZZB NOV Metlika
6. januarja 1944 se je iz Dolnjega Suhorja XIV. divizija odpravila na zgodovinski, dobrih 300 kilometrov dolg pohod preko Hrvaške na Štajersko, da bi tam pospešili oboroženo vstajo. V sestavi ...Tomšičeve, Šercarjeve in bračičeve brigade je bilo 1112 prekaljenih borcev in bork. 14.4.1953 je bila divizija preimenovana v !4. divizijo Borisa Kidriča.Spomenik ob cestio na Suhorju so slovesno odkrili 21.7.1954. Izdelan je bil po načrtu arhitekta Francija Šublja. Vir: arhiv ZZB NOV Metlika
Martin Južna – Tine je bil rojen 9.11.1919 v Dragomlji vasi. Po poklicu je bil avtomehanik. Maja 1942 se je priklučil partizanom. Postal je namestnik komandanta 3. bataljona Cankarjeve ...brigade. 19.6.1943 ga je na Radovici ranil drobec topovske granate. Umrl je naslednji dan v partizanski bolnišnici v Radatovičih. Pokopan je na domačem pokopališču pri sv. Jakobu. 29.11.1953 je bil imenovan za narodnega heroja. Spominsko ploščo so odkrili 16.11.1974Vir: arhiv ZZB NOV Metlika
