Czynniki kształtujące produkcję mleka w Polsce na tle UE Bórawski, Piotr; Zalewski, Krzysztof
Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Problemy Rolnictwa Światowego/Scientific Journal Warsaw University of Life Sciences-SGGW. Problems of World Agriculture,
09/2018, Letnik:
18, Številka:
3
Journal Article
Odprti dostop
W pracy analizie poddano produkcję mleka w Polsce oraz czynniki ją determinujące na tle UE. Z analiz wynika, że produkcja mleka w Polsce po akcesji do UE wzrosła. Przyczyn tego zjawiska należy ...upatrywać w zmianach, jakie zaszły na rynku mleka i związane były z integracją europejską, systemem kwotowania i dostosowaniu do standardów unijnych w zakresie dobrostanu zwierząt. W analizie wyników badań wykorzystano metody tabelaryczne, graficzne i opisowe. W pracy przeprowadzono analizę statystyczną, z której wynika, że głównym czynnikiem decydującym o produkcji mleka w Polsce jest kurs euro-złoty.
W pracy analizie poddano nakłady pracy ogółem, powierzchnię użytków rolnych i wartość majątku trwałego w gospodarstwach specjalizujących się w chowie bydła mlecznego i prowadzących rachunkowość rolną ...FADN. Ponadto przedstawiono zmiany badanych cech dla gospodarstw w regionach FADN UE13. Z badań wynika, że powierzchnia UR w gospodarstwach prowadzących rachunkowość rolną FADN i zajmujących się chowem bydła mlecznego uległa zwiększeniu w badanym okresie. Podobne tendencje wzrostowe zaobserwowano w przypadku wartości majątku trwałego. Z badań wynika, że najwyższą wartość majątku trwałego odnotowano w 2014 roku w regionie FADN Pomorze i Mazury spośród czterech regionów Polski i była na poziomie 295,4 tys. EUR na gospodarstwo rolne specjalizujące się w chowie bydła mlecznego. Z kolei najniższy poziom wartości aktywów trwałych 46,3 tys. EUR wystąpił w 2006 roku w regionie FADN Małopolska i Pogórze.
• Odwrotna zależność pomiędzy spożyciem nieprzetworzonego mleka krowiego a zakażeniami układu oddechowego u niemowląt wskazuje na obecność przeciwzakaźnych i immunomodulujących cząsteczek związanych ...z tego typu zakażeniami u ludzi.
• Zapobieganie zakażeniom układu oddechowego we wczesnym okresie życia może nie tylko ogólnie poprawiać stan tego układu, ale może także korzystnie wpływać na późniejszy rozwój ciężkich chorób układu oddechowego, jak np. astmy. Bezpieczne mikrobiologicznie, choć minimalnie przetworzone mleko może mieć istotny wpływ na zdrowie społeczne w odniesieniu do częstych zakażeń układu oddechowego.
Karmienie piersią zapobiega zakażeniom układu oddechowego w pierwszych miesiącach życia. Biorąc pod uwagę wspólne ewolucyjne procesy adaptacyjne ludzi i bydła, możliwe, że mleko krowie wywiera podobny efekt ochronny u niemowląt u ludzi.
Analiza wpływu spożywania surowego i przetworzonego mleka krowiego na najczęstsze zakażenia układu oddechowego u niemowląt.
W ramach kohorty urodzeniowej w badaniu PASTURE obserwowano 983 niemowlęta z terenów wiejskich z Austrii, Finlandii, Francji, Niemiec i Szwajcarii przez pierwszy rok życia, obejmując łącznie 37 306 osobo-tygodni. Na podstawie cotygodniowych wpisów w dzienniczku stanu zdrowia analizowano spożycie różnych rodzajów mleka krowiego oraz występowanie nieżytu błony śluzowej nosa, zakażenia układu oddechowego, zapalenia ucha i gorączki. Po 12 miesiącach pobierano próbki krwi i oznaczano stężenie białka C-reaktywnego.
W porównaniu z mlekiem UHT (ultra-heat treatment) spożywanie surowego mleka wykazywało odwrotną zależność z występowaniem nieżytu błony śluzowej nosa (skorygowany iloraz szans z modeli longitudinalnych 95% CI: 0,71 0,54–0,94), zakażeń układu oddechowego (0,77 0,59–0,99), zapalenia ucha (0,14 0,05–0,42) i gorączki (0,69 0,47–1,01). Gotowane mleko wiejskie wykazało podobną, choć nieco słabszą zależność. Fabrycznie przetworzone mleko pasteryzowane wykazało odwrotną zależność z występowaniem gorączki. Spożywanie surowego mleka wiejskiego wiązało się odwrotnie zależnie ze stężeniami białka C-reaktywnego po 12 miesiącach (stosunek średnich geometrycznych 95% CI: 0,66 0,45–0,98).
Spożywanie surowego mleka krowiego we wczesnym okresie życia zmniejsza ryzyko występowania zakażeń układu oddechowego i gorączki o około 30%. Biorąc pod uwagę bardzo częste występowanie zakażeń układu oddechowego w pierwszym roku życia oraz związane z tym koszty pośrednie i bezpośrednie wydaje się, że eliminacja zagrożeń zdrowotnych związanych ze spożywaniem surowego mleka mogłaby umożliwić ogromny wpływ minimalnie przetworzonego, ale pozbawionego patogenów mleka na zdrowie publiczne.
Milk contains plenty of enzymatic and non-enzymatic antioxidant components that probably account for the vital antioxidant protection of the infants at early stages of life against the development of ...complications induced by oxygen free radicals. Indigenous milk enzymes play a key role in regulating lactogenesis, including active involution of mammary gland. Moreover, they are essential constituents of antioxidation and the innate immune system of milk. Among antioxidant enzymes, superoxide dismutase, catalase and selenium-containing glutathione peroxidase have been demonstrated in human milk. Mainly, the enzyme content of colostrum is higher than that in corresponding mature milk. Beside lipophilic antioxidant in human milk, tocopherols, carotenoids and vitamin A are of great interest. Those components demonstrate the highest levels in colostrum and decline during early lactation, despite the fact that total lipids increase. The complete list of active antioxidant components in human milk is not yet known.
This review reports the main findings of enzymatic and non-enzymatic antioxidants, as well as antioxidant capacity of human milk. Synergism of action of several antioxidants helps to eliminate free radicals in newborns. Bearing in mind that milk contains a number of antioxidants, many reactions are possible and it is difficult to define the exact contribution and function of each antioxidant. Besides qualitative and quantitative analysis of human milk antioxidants, the measurement of total antioxidant capacity could be a useful tool for examination of this dynamic, complex fluid
Mleko sadrži mnoge enzimske i neenzimske antioksidanse koji verovatno utiču na vitalnu antioksidativnu zaštitu dece u ranoj fazi života od razvoja komplikacija izazvanih slobodnim kiseoničnim radikalima. Enzimi koji se prirodno nalaze u mleku imaju ključnu ulogu u regulaciji laktogeneze, uključujući aktivnu involuciju mlečnih žlezdi. Štaviše, oni su esencijalni činioci antioksidativnog procesa i urođenog imunog sistema mleka. Među antioksidativnim enzimima u humanom mleku određeni su superoksid dismutaza, katalaza i glutation peroksidaza koja sadrži selen. Uglavnom je sadržaj enzima u kolostrumu veći od sadržaja u odgovarajućem zrelom mleku. Od lipofilnih antioksidanasa u humanom mleku, od najvećeg značaja su tokoferoli, karotenoidi i vitamin A. Sadržaj ovih komponenti je najveći u kolostrumu, koji zatim opada tokom rane laktacije, bez obzira na činjenicu da sadržaj masti raste. Svi aktivni antioksidansi u humanom mleku još uvek nisu poznati. U ovom radu su prikazana najznačajnija saznanja o enzimskim i neenzimskim antioksidansima kao i o antioksidativnom kapacitetu humanog mleka. Sinergističko delovanje pojedinih antioksidanasa pomaže u eliminaciji slobodnih radikala kod novorođenčadi. S obzirom da mleko sadrži mnoštvo antioksidanasa, mnoge reakcije su moguće, pa je teško odrediti precizan doprinos i funkciju svakog antioksidansa. Pored kvalitativne i kvanititativne analize antioksidanasa humanog mleka, određivanje ukupnog antioksidativnog kapaciteta bi mogao da bude koristan metod ispitivanja ovog dinamičnog, složenog fluida
Acta Scientiarum Polonorum. Biotechnologia 9
Streszcz., słowa kluczowe oraz podpisy pod ryc. i tab. również w jęz. ang.
Tekst gł. częśc. w jęz. pol. i ang.; streszcz. pol. i ang.
Acta Scientiarum ...Polonorum. Biotechnology 9
Streszcz.Keywords and signatures in Figure and tab. Also in a moan. English
Naczelne karmią wyłącznie piersią we wczesnym niemowlęctwie, po którym następuje okres częściowego karmienia piersią i wprowadzania tylko wybranych pokarmów z diety dorosłych osobników. Zależności ...pomiędzy sposobem odżywiania człowieka w pierwszych latach życia a stanem zdrowia w perspektywie krótkoi długoterminowej są coraz lepiej poznane. Rodzice muszą stale podejmować decyzje dotyczące wyboru pożywienia małego dziecka. Mleko krowie i przetwory mleczne mają duży udział w typowej diecie Polaków. Karmienie niemowląt niemodyfikowanym mlekiem krowim związane jest ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia niedoboru żelaza, alergii pokarmowej, zaburzeń wodno-elektrolitowych i ciężkiego odwodnienia, chorób autoimmunologicznych, otyłości, rezygnacji z podaży pokarmu kobiecego i mleka modyfikowanego. Pediatra i lekarz rodzinny podczas kontaktu z rodzicem pytającym, kiedy można wprowadzić pełne mleko krowie do diety, powinni mieć wizję schematu postępowania, który uwzględnia dane patofizjologiczne i epidemiologiczne oraz oficjalne zalecenia. W artykule dokonano przeglądu piśmiennictwa dotyczącego wyboru czasu wprowadzania mleka krowiego do diety oraz stosowania mleka odtłuszczonego. Lekarze i dietetycy, którzy podejmują decyzje odnośnie do wyboru diety, muszą uwzględniać liczne czynniki warunkujące harmonijny rozwój niemowląt i młodszych dzieci. Dla opracowania optymalnych rekomendacji dotyczących żywienia mlekiem krowim, które przyczyniałyby się do zmniejszania ryzyka rozwoju alergii i niedokrwistości z niedoboru żelaza oraz nie powodowały ograniczania karmienia piersią, niezbędne jest przeprowadzenie dalszych badań nad wdrażaniem różnych schematów żywienia. Wnioski: 1) Wprowadzeniu mleka krowiego do diety powinna towarzyszyć troska o równoczesne spożycie pokarmów zasobnych w żelazo. Eksperci z wielu krajów wskazują na celowość wprowadzania mleka krowiego po ukończeniu pierwszego roku życia. 2) Odtłuszczone mleko krowie może być stosowane u młodszych dzieci w przypadku ścisłego ustalenia wskazań. 3) Bardzo duża podaż mleka krowiego uniemożliwia przyzwyczajenie do stosowania zróżnicowanej diety.
Opracowanie przedstawia zmiany w produkcji mleka na świecie w latach 2000-2016. Przedstawiono zmiany ogółem oraz u największych producentów. W badanych latach produkcja mleka ogółem zwiększała się ...przeciętnie w roku o 15 mln ton, tj. w tempie 2,18%. W 2016 r. udział mleka krowiego w produkcji wynosił 82,6%, bawolego 13,9%, a mleka koziego, owczego i wielbłądziego wynosił 3,4%. Zmiany produkcji u największych producentów mleka były zróżnicowane co do kierunków i skali. Zróżnicowane były również kierunki zmian zużycia krajowego mleka. Na tej podstawie wyodrębniono trzy grupy krajów: o rosnących nadwyżkach rynkowych, o rosnących niedoborach rynkowych i o spadających nadwyżkach rynkowych mleka. W największej skali rosły nadwyżki rynkowe mleka w USA, Nowej Zelandii i krajach UE. Z tych krajów w 2016 r. pochodziło prawie 80% światowego eksportu mleka i jego produktów. W mniejszej skali nadwyżki rynkowe zwiększały się także w Argentynie i Turcji. Rosnące niedobory rynkowe mleka i jego produktów w największej skali występowały w Chinach i Rosji, a także w mniejszej skali w Meksyku, Brazylii i Pakistanie. Tendencja spadkowa w nadwyżkach rynkowych występowała w Australii, Ukrainie a także w Indiach. Polska charakteryzowała się rosnącymi nadwyżkami rynkowymi mleka i jego produktów, co powodowało wzrost eksportu. Na rynkach zagranicznych niezbędne było zagospodarowanie 2/3 przyrostu produkcji mleka w Polsce.
Zmiany w produkcji i konsumpcji mleka i produktów mleczarskich w Polsce na tle UE Bórawski, Piotr; Kowalska, Magdalena
Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Problemy Rolnictwa Światowego/Scientific Journal Warsaw University of Life Sciences-SGGW. Problems of World Agriculture,
09/2017, Letnik:
17, Številka:
3
Journal Article
Odprti dostop
W pracy analizie poddano produkcję, pogłowie oraz konsumpcję mleka w Polsce na tle krajów UE. Po integracji Polski w UE produkcja uległa zwiększeniu podczas gdy pogłowie zmniejszyło się. Było to ...wynikiem koncentracji chowu krów mlecznych oraz wypadaniu z rynku gospodarstw o małej skali produkcji mleka. W analizie wyników badań wykorzystano metody tabelaryczne, graficzne i opisowe. Ponadto opracowano prognozę, z której wynika, że produkcja mleka i wydajność mleczna krów będą rosły, a obsada krów będzie malała. Badania dowodzą również wzrostu bilansowej konsumpcji mleka z 195 litrów na osobę w roku 2000 do 219 litrów w roku 2016.
Streszczenie polskie w zakładce Komentarz
W wersji elektronicznej dostępne wyłącznie streszczenie rozprawy doktorskiej
Polish summary in the Comment tab
In the electronic version, only a summary of ...the doctoral dissertation is available