W artykule przedstawiono wyniki badań nad osiągnięciami techniczno-bibliometrycznymi czasopism polskich z dziedziny historia i archiwistyka, dyscyplina historia i porównano je z punktacją Wykazu ...czasopism naukowych i recenzowanych materiałów z konferencji międzynarodowych MEiN z dnia 21 grudnia 2021 r. Celem takich badań jest dokonanie zintegrowanej, transparentnej oceny techniczno-bibliometrycznej czasopism historycznych i stworzenie nowego Wykazu czasopism historycznych przygotowanego przez Pracownię Naukoznawstwa IHN PAN. Wszystkie zasady tego Wykazu będą wyraźnie określone i umożliwią redakcjom / instytucjom naukowym samodzielne wyznaczanie punktacji, a także pozwolą na poprawę działalności redaktorskiej i recenzyjnej oraz stworzenie przejrzystej strony internetowej czasopisma zawierającej wszelkie niezbędne dane dla ewentualnego autora i czytelnika.The article presents the results of the research on the technical and bibliometric achievements of Polish journals in the field of history and archives, the discipline of history, and compared them with the scores on the official list of scientific journals and reviewed materials from international conferences of the Polish Ministry of Education and Science published on December 21, 2021.The aim of such research is to perform an technical and bibliometric assessment of historical journals that will be both integrated and transparent, and to create a new list of historical journals prepared by the Science-of-Science and Science Studies Research Unit of the Institute for the History of Science of the Polish Academy of Sciences.All the rules of the New List will be clearly defined and will allow editorial offices / scientific institutions to set scores independently. It will also aim to improve the editorial and reviewing process, and to create a transparent website containing all necessary data for both authors and readers.
Zgodnie z definicją Światowej Organizacji Zdrowia z 1980 roku udar mózgu to nagłe wystąpienie ogniskowych lub globalnych zaburzeń czynności mózgu, które trwają dłużej niż 24 godziny i mają etiologię ...naczyniową. Oprócz niepełnosprawności ruchowej konsekwencją przebytego udaru są zaburzenia mowy i połykania. Dysfagia neurogenna jest przyczyną trudności w przyjmowaniu pokarmów, sprzyja zachłystowemu zapaleniu płuc i niedożywieniu. Dysfagia po udarze mózgu pojawia się nagle i ma zwykle bardzo dynamiczny charakter, co nie pozwala pacjentowi na adaptację do powstałych deficytów. Rolą lekarzy i neurologopedów (logopedów), a także personelu pielęgniarskiego w oddziałach udarowych jest dokonanie szybkiej przesiewowej oceny dysfagii i wdrożenie właściwych strategii postępowania, które mają na celu wybór optymalnego sposobu podawania posiłków (np. zgłębnik nosowo-żołądkowy), wczesne rozpoczęcie terapii i profilaktykę powikłań. Dostępne narzędzia diagnostyczne przeznaczone do szybkiej przesiewowej oceny dysfagii cechują się wysoką czułością i swoistością. Terapia dysfagii jest prowadzona różnymi metodami, które służą usprawnieniu aparatu artykulacyjnego i przywróceniu możliwości doustnego przyjmowania pokarmów. W procesie leczenia ważne miejsce zajmuje właściwa konsystencja pokarmów, dostosowana do aktualnego stanu chorego. Zmianę konsystencji uzyskuje się poprzez zastosowanie zagęstnika. Badania jednoznacznie pokazują, że odpowiednia konsystencja pokarmów ułatwia połykanie, daje możliwość przyjmowania posiłków drogą doustną oraz zapobiega aspiracji i tym samym zachłystowemu zapaleniu płuc. Łatwość stosowania zagęstnika przekłada się na szerokie możliwości przygotowywania posiłków, ułatwia rodzinie i/lub opiekunom kontynuowanie zaleceń żywieniowych i zdecydowanie poprawia jakość życia pacjentów.
Oceny estetyczne krajobrazu są badaniami trudnymi, opartymi przeważnie na subiektywnych metodach i hybrydowych narzędziach badawczych. Potrzeba badań estetycznych krajobrazu wyrasta z dbałości i ...troski nie tylko o ład przestrzenny, ale także o jakość życia oraz środowiska zamieszkania, pracy i wypoczynku. Omawiany w artykule krajobraz rozpatrywany będzie w ujęciu estetycznym w kategoriach fizjonomicznych jako percypowany krajobraz wizualny.
Pierwszym problem w ocenach estetycznych krajobrazu jest wybór właściwej jednostki przestrzennej mogącej oddać rzeczywiste cechy krajobrazu. W artykule postuluje się wykorzystanie jako podstawowych jednostek dla percepcji krajobrazu miejskiego wnętrz krajobrazowo-urbanistycznych wyznaczonych według kryteriów widokowego i urbanistycznego. W kolejnej części przeprowadzona zostanie dwuetapowa analiza wnętrz krajobrazowo-urbanistycznych pod względem wartości i atrakcyjności wizualnej. Pierwszym etapem jest identyfikacja i ocena miejskich krajobrazów estetycznych – temu służyć ma wskaźnikowa ocena wartości estetycznej krajobrazu miejskiego. Wśród zalecanych grup wskaźników znalazły się takie cechy krajobrazu jak: barwność i oświetlenie, czystość i porządek, dostępność wnętrza, funkcjonalność zasobów wnętrza, jakość i stan techniczny wnętrza, kompozycja i rozplanowanie, morfologia i budowa wnętrza, ozdobność i umeblowanie, proporcjonalność elementów wnętrza, przestrzenność (przestronność) wnętrza, reprezentatywność wnętrza, różnorodność zasobów wnętrza, tożsamość i symboliczność, widoczność oraz zwartość i spoistość ścian wnętrza. Drugim etapem jest wyszczególnienie negatywnych i pozytywnych wzorców krajobrazowo-estetycznych dla wypracowania wytycznych w celu ochrony lub poprawy krajobrazu o najwyższych i najniższych ocenach. W badaniach tych należy zastosować analizę widokowo-kompozycyjną (przy wykorzystaniu fotografii widoku lub panoramy) w oparciu o dostępne już metody i narzędzia badawcze pochodzące z literatury. Wynikiem badań jest opracowanie graficzne w postaci kartogramu pokazującego miejskie krajobrazy estetyczne oraz serii wytycznych odnośnie kształtowania i ochrony estetyki krajobrazu.
Studium przypadku oparto na centrum miasta Wieliczki, gdyż posiada cechy typowe dla obszarów śródmiejskich miast małych i średnich w Polsce. W strukturze badanego centrum miasta w oparciu o kryteria widokowe i urbanistyczne wyznaczono 42 wnętrza krajobrazowo-urbanistyczne. W badaniach najwyższe oceny wartości estetycznej uzyskały wnętrza placowe, następnie parkowe, na końcu uliczne. Wśród wskaźników najlepiej ocenianych znalazły się te związane z „czystością i porządkiem”, „proporcjonalnością elementów wnętrza”, „przestrzennością wnętrza” i „dostępnością”, które bardzo często przypisywane są w badaniach geograficznych (i nie tylko) pojęciu „ładu przestrzennego”. Wnętrza z najwyższą oceną zlokalizowane są w centralnej i północnej części centrum Wieliczki obejmując swym zasięgiem historyczny zespół urbanistyczny i ciąg wnętrz wzdłuż ważniejszej arterii komunikacyjnej w mieście. Najniższą ocenę estetyczną uzyskały wnętrza zlokalizowane na obrzeżach centrum. Cechują się one dominacją funkcji komunikacyjnej (parkingi) z brakiem lub pociętą linią zabudowy o dość swobodnym rozplanowaniu. W artykule analizę kompozycyjno-widokową przeprowadzono dla jednego z wnętrz o najwyższej ocenie – plac Skulimowskiego. Wnętrze tego placu miejskiego tworzy wyjątkowo harmonijny krajobraz z nieprzekraczającym 1% widoku wnętrza udziałem obiektów dysharmonijnych. W badaniach uwydatniła się szczególna funkcja zieleni wysokiej jako formy wiążącej kompozycję wnętrz oraz budującej ściany i „plombującej” luki w spójności linii zabudowy.
Metoda stanowi propozycję i głos w dyskusji na temat identyfikacji krajobrazów estetycznych w przestrzeni miejskiej wpisując się w kierunek krajobrazowy badań nad miastem w nurcie fizjonomiczno-estetycznym na gruncie geografii (szczególnie geografii społeczno-ekonomicznej i gospodarki przestrzennej).
Among the various conditions for the development of modern tourism, tourist attractions play an important role, being one of the most important components of the tourism system. The aim of the study ...is to present selected methods of research and evaluation of the quality of tourist attractions. The article is a review. The paper presents definition standards for tourist attractions, as well as research achievements in this area. A critical analysis of domestic and foreign literature in the field of the undertaken research issues was applied. Research on tourist attractions has not only a theoretical aspect, but also a practical (market) aspect. The conducted analysis of the methods of researching tourist attractions and assessing their quality showed the existence of several areas of scientific analysis: systematics and typology of attractions, product quality of tourist attractions and services, the level of satisfaction of visitors to tourist attractions, as well as management of attractions.
DOI: http://doi.org/10.26333/sts.xxxii1.05 Jednym z najważniejszych celów kursów krytycznego myślenia powinno być dostarczenie słuchaczom narzędzi pomocnych w podejmowaniu trafnych decyzji w ...codziennym życiu. Podczas takich kursów wiele uwagi poświęca się zazwyczaj wyrabianiu u studentów umiejętności oceny argumentów. W niniejszym artykule próbuję odpowiedzieć na pytanie – jaka metoda oceny argumentów najlepiej nadaje się do zastosowania podczas kursów krytycznego myślenia? Jak sądzę, metoda taka powinna być możliwie najbardziej intuicyjna, „przyjazna użytkownikowi” – prosta zarówno do opanowania, jak i późniejszego stosowania. Są to warunki konieczne do tego, aby osoby, które ukończyły kurs, faktycznie wykorzystywały ją w codzienny sytuacjach. W artykule opisuję metodę oceny argumentów, która, jak mi się wydaje, spełnia te warunki. Metoda ta opiera się przede wszystkim na koncepcjach S.N. Thomasa (1986) i M. Tokarza (2006). Jej szczegóły, a także sposób prezentowania jej studentom, wypracowałem podczas prowadzonych przeze mnie kursów z zakresu logiki nieformalnej i krytycznego myślenia. Krzysztof A. Wieczorek Uniwersytet Śląski w Katowicach Wydział Nauk Społecznych E-mail: krzysztof.wieczorek@us.edu.pl ORCID: 0000-0002-9352-1512